FT: Η ενεργειακή κρίση δείχνει γιατί πρέπει να σταματήσουμε να δαιμονοποιούμε τα ορυκτά καύσιμα

Τα ορυκτά καύσιμα θα παραμείνουν  στο προσκήνιο για πολλά χρόνια ακόμα καθώς η ενεργειακή μετάβαση συνεπάγεται μακροπρόθεσμη εξάρτηση από αυτά, γεγονός το οποίο δείχνει με εμφατικό τρόπο η κρίση που πλήττει την αγορά. Στις προκλήσεις και στο νέο τρόπο μετάβασης που απαιτείται, αναφέρεται σε άρθρο της Μerryn Somerset Webb στους FT χρησιμοποιώντας μάλιστα ως παράδειγμα τα προβλήματα, που δημιούργησε το υψηλό κόστος του φυσικού αερίου στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα το διαδικτυακό σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου Ocado είπε στους πελάτες του ότι, είχε "περιορισμένη ικανότητα" να τους παραδώσουν παγωτό. Γιατί; Γιατί η τιμή του φυσικού αερίου έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Αυτό έχει προκαλέσει δύο από τα μεγάλα εργοστάσια λιπασμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου να κλείσουν, καθώς το φυσικό αέριο είναι η πρώτη ύλη, για την παραγωγή αμμωνίας, η οποία χρησιμοποιείται για την παρασκευή λιπασμάτων. Δεδομένου ότι το διοξείδιο του άνθρακα συλλαμβάνεται από την αμμωνία, αυτό έχει πλήξει την προσφορά CO2 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και αυτό οδήγησε σε μείωση της προσφοράς ξηρού πάγου που χρησιμοποιούν τα σούπερ μάρκετ για να διατηρούν τα τρόφιμα στα φορτηγά τους.
Ούτε παγωτό λοιπόν. Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς παγωτό. Τι γίνεται όμως με τις άλλες επιπτώσεις; Τα νοσοκομεία μπορεί να μην έχουν διοξείδιο του άνθρακα που χρειάζονται για μικρές χειρουργικές επεμβάσεις, και η πυρηνική βιομηχανία διαθέτει περιορισμένο αέριο που απαιτείται για ψύξη. Αυτά τα πράγματα έχουν πραγματικά σημασία.
Αν και το πρόβλημα έχει επιλυθεί με επιδότηση του εργοστάσιου λιπασμάτων, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε. Αυτό το γεγονός υπογραμμίζει την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Παρά τις προσδοκίες μας για τον άνεμο και την ηλιακή ενέργεια, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η χρήση πετρελαίου και φυσικού αερίου επεκτείνεται σε κάθε τμήμα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.  Αυτό θα ισχύει για πολλές δεκαετίες ακόμα.

Παραγωγή και κατανάλωση

Όταν μιλάμε για μετάβαση από ορυκτά καύσιμα σε καθαρή ενέργεια του ενός ή του άλλου είδους, δεν προσεγγίζουμε στατικά την λήψη της ποσότητας ενέργειας που χρησιμοποιούμε, ώστε να την παράγουμε με διαφορετικό τρόπο. Αντίθετα, ο στόχος μας είναι πάντα η κίνηση. Όσο περισσότερη ενέργεια μπορούμε να πάρουμε στα χέρια μας, τόσο περισσότερη καταναλώνουμε - ακόμα κι αν η χρήση της γίνεται πιο αποτελεσματική.

Χρησιμοποιούμε τρεις φορές περισσότερη ενέργεια από ό, τι πριν από 50 χρόνια και με τους τρέχοντες ρυθμούς ανάπτυξης σύντομα θα διπλασιασθεί εκ νέου. Αν μπορούσαμε να υπολογίσουμε την αποθήκευση και τη μετάδοση (που μέχρι στιγμής δεν έχουμε κάνει), θα μπορούσαμε να καλύψουμε όλες τις ανάγκες μας στην παγκόσμια ενέργεια, καλύπτοντας το 0,1 % της γης του πλανήτη σε ηλιακούς συλλέκτες. Συνεχίζουμε να επεκτείνουμε τη χρήση της ενέργειας στο 2,4% ετησίως (ο μέσος όρος των 10 ετών είναι 1,5% αλλά το 2018 ήταν 2,9% ) και σε 300 χρόνια θα χρειαστούμε κάθε εκατοστό μάζας γης σε κάθε χώρα του κόσμου.

Τα πάνελ που χρησιμοποιούμε σήμερα σίγουρα θα φαίνονται αρχαϊκά σε μια ή δύο δεκαετίες. Τα εργοστάσια θα βρουν άλλη λύση αντί για αέριο. Αλλά το νόημα παραμένει το ίδιο : η κατανάλωση ενέργειας θα συνεχίσει να αυξάνεται, με επικεφαλής την Κίνα, τις ΗΠΑ και την Ινδία, ενώ οι ενεργειακές μεταβάσεις τείνουν να διαρκούν πολύ. Απλώς συγκεντρώνουμε νέες πηγές πάνω από τις παλιές. Ο κόσμος εξακολουθεί να χρησιμοποιεί την ίδια παραδοσιακή βιομάζα (ξύλο κλπ) όπως έκανε πριν από 100 χρόνια.
Ακόμα και μετά από πολλά χρόνια προσπαθειών, άνθρακας, πετρέλαιο και το αέριο εξακολουθούν να αποτελούν το 80% του παγκόσμιου ενεργειακού μας μείγματος, σχεδόν τον ίδιο αριθμό όπως πριν από μια δεκαετία. Τρέχουμε για να μείνουμε ¨"ακίνητοι''. Αυτό θα αλλάξει. Όχι όμως τόσο γρήγορα όσο νομίζουμε. Το 2019, το 33% της παραγωγής ενέργειας καλύφθηκε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτό είναι μια αρχή. Αλλά το 40 % ικανοποιήθηκε από φυσικό αέριο.

Τι επιταχύνει την ατζέντα

Όμως τώρα υπάρχει επείγουσα ανάγκη - η οποία μπορεί να επιταχύνει την αντζέντα. Υπάρχει επίσης και κάτι άλλο, που μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις. Δεν χρειάστηκαν πολλά για να μετακινηθούν οι άνθρωποι από τα ορυκτά καύσιμα - είναι σχετικά εύκολο να υλοποιηθεί, σχετικά εύκολα στη μεταφορά, εξαιρετικά ενεργειακά πυκνό και αποτελεσματικό και, φυσικά, φθηνό.
Η τρέχουσα μετάβασή μας είναι διαφορετική: άνθρωποι και εταιρείες θα αλλάξουν όχι επειδή οι νέες πηγές είναι πιο εύκολα προσβάσιμες, φθηνότερες ή περισσότερο ενεργειακά πυκνές, αλλά επειδή ο κανονισμός το επιβάλλει. Όπως και να έχει, η αλήθεια είναι ότι είτε μας αρέσει είτε όχι, η ενεργειακή μας μετάβαση συνεπάγεται μακροπρόθεσμη εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να τα δαιμονοποιούμε - ευαγγελίζοντας το ESG, ακολουθώντας την τάση αποποίησης από μετοχές πετρελαίου και να στραφούμε σε επενδύσεις με υψηλό κόστος χρηματοδότησης (πολλές τράπεζες αποσύρονται από τον τομέα).
Αντ 'αυτού, πρέπει να εστιάσουμε στην παραγωγή ενέργειας από τις παραδοσιακές πηγές με καθαρότερο και αποτελεσματικότερο τρόπο, ενώ παράλληλα περιμένουμε τις τεχνολογικές προόδους γύρω από την ανανεώσιμη ενέργεια. Αν δεν το κάνουμε αυτό - αν αφήσουμε τον εαυτό μας να παρασυρθεί από την ιδέα ότι η ηλιακή ενέργεια για παράδειγμα είναι τόσο "προχωρημένη", που δεν χρειαζόμαστε πλέον βρώμικα καύσιμα, θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον μια "άσκοπα" ακριβή ενέργεια.


www.worldenergynews.gr