Η μετάβαση σε καθαρότερες και πιο «πράσινες» μορφές ενέργειας, είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής μας. Αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για την επίτευξη βιώσιμης και συμπεριληπτικής ανάπτυξης. Η σταδιακή απανθρακοποίηση των ενεργειακών συστημάτων είναι πλέον προτεραιότητα της εθνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής στο τομέα της ενέργειας και καθιστά επιτακτική την ανάπτυξη νέων υποδομών (και τεχνολογιών) για την παραγωγή ενέργειας που δεν επιβαρύνει το περιβάλλον.
Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η στρατηγική της ΔΕΠΑ Εμπορίας, όπως αποτυπώνεται στο νέο Business Plan 2020 – 2024. Η εταιρεία μας εισέρχεται δυναμικά στην παραγωγή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αναπτύσσοντας ένα «πράσινο» χαρτοφυλάκιο άνω των 200 MW, με τη συμμετοχή της σε φωτοβολταϊκά πάρκα που κατασκευάζονται ή βρίσκονται ήδη σε λειτουργία και παράλληλα, διευρύνει την παρουσία της στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, από μια εταιρεία που επικεντρωνόταν σε ένα προϊόν και μία αγορά (φυσικό αέριο) η ΔΕΠΑ Εμπορίας μετασχηματίζεται σε μια σύγχρονη ενεργειακή επιχείρηση με υψηλή καθετοποίηση, ικανή να ικανοποιήσει κάθε ενεργειακή ανάγκη των πελατών της.
Πέραν ωστόσο, από τις ΑΠΕ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας πρωταγωνιστεί και στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ενέργειας φιλικών προς το περιβάλλον και με υψηλή απόδοση. Μια τέτοια περίπτωση είναι το υδρογόνο που αξιοποιείται κυρίως στη βιομηχανία, αλλά πλέον επεκτείνεται δυναμικά και στην αυτοκίνηση, ως ένα «καθαρό» καύσιμο που δεν παράγει εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σήμερα ο κύριος όγκος του υδρογόνου παράγεται με τη χρήση φυσικού αερίου (μπλε υδρογόνο), αναπτύσσονται όμως γοργά οι τεχνολογίες και οι υποδομές για την παραγωγή του από ΑΠΕ, μέσω ηλεκτρόλυσης (πράσινο υδρογόνο).
Η ΔΕΠΑ Εμπορίας συμμετέχει ενεργά σε αυτές τις εξελίξεις ως ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για το Καθαρό Υδρογόνο, η οποία διαμορφώνει το κατάλληλο πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων στις τεχνολογίες υδρογόνου και κυψελών καυσίμου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση Υδρογόνου (Hydrogen Europe) μέσω της οποίας παρακολουθεί στενά όλες τις θεσμικές, πολιτικές και κανονιστικές εξελίξεις στον σχετικό τομέα.
Επιπρόσθετα, η εταιρεία πρωτοστατεί στην ανάπτυξη ενός καινοτόμου έργου πράσινου υδρογόνου στην Ελλάδα που καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του υδρογόνου και είναι το πρώτο τέτοιο έργο στη χώρα μας.
Ο λόγος για το «White Dragon», ένα ολοκληρωμένο πρότζεκτ για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, με τη χρήση ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα (GW), το οποίο στη συνέχεια, θα αποθηκεύεται και, μέσω κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας, θα λειτουργεί ως μία σταθερή μονάδα βάσης συμπαραγωγής πράσινης ενέργειας και θερμότητας. Η τελευταία θα χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στα δίκτυα τηλεθερμάνσεων της Δυτικής Μακεδονίας και μελλοντικά σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν θερμότητα ή/και ψύξη (βιομηχανίες, data centers, θερμοκήπια κ.λπ.).
Ακόμη, προβλέπεται η κατασκευή ενός αποκλειστικού αγωγού μεταφοράς υδρογόνου στην Ελλάδα (hydrogen backbone pipeline), ο οποίος θα συνδέει τις αποκεντρωμένες πράσινες μονάδες παραγωγής του καυσίμου με τους μεγάλους τελικούς καταναλωτές (διυλιστήρια, βιομηχανίες, κ.λπ.), καθώς και η υλοποίηση των πρώτων έργων υδρογόνου για τις μεταφορές (απορριμματοφόρα, φορτηγά, τραίνα, αυτοκίνητα) με σταθμούς ανεφοδιασμού (HRS) και υποδομές για την οδική μεταφορά και διανομή του.
Παράλληλα, θα διερευνηθεί η δυνατότητα μεταφοράς και εξαγωγής υδρογόνου μέσω του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου TAP, που ήδη συνδέει την Ελλάδα με τις ευρωπαϊκές αγορές.
Το έργο αναμένεται, επίσης, να συμβάλλει και στην αναβάθμιση και την κεφαλαιοποίηση των υφιστάμενων ενεργειακών υποδομών, όπως είναι τα ηλεκτρικά δίκτυα και οι αγωγοί φυσικού αερίου, οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν τόσο για την μεταφορά του πράσινου υδρογόνου, όσο και για την έμμεση αποθήκευσή του. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνει προετοιμασία του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, ΕΣΜΦΑ, ώστε να μπορεί να δεχθεί αυξανόμενα ποσοστά υδρογόνου, που θα μειώσουν το ανθρακικό αποτύπωμα του καυσίμου και θα βοηθήσουν στο ξεκίνημα της αγοράς του υδρογόνου. Τέλος, για την υποστήριξη των παραπάνω έργων, σχεδιάζεται η ανάπτυξη στη Δυτική Μακεδονία ενός ολοκληρωμένου Βιομηχανικού Ερευνητικού Κέντρου Υδρογόνου.
Το πρότζεκτ, με προϋπολογισμό άνω των 8 δισ. ευρώ, «τρέχουν» οι μεγαλύτεροι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας, με συντονιστή τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και πρόκειται να υλοποιηθεί εξολοκλήρου στη Δυτική Μακεδονία, η οποία κινείται ήδη στους ρυθμούς της απολιγνιτοποίησης. Λόγω μάλιστα της μεγάλης εθνικής και περιφερειακής σημασίας του έργου, έχει ήδη κατατεθεί μια ολοκληρωμένη πρόταση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ένταξή του στα Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI) Υδρογόνου, η οποία αναμένεται να εξασφαλίσει και τη χρηματοδότησή του από κοινοτικούς πόρους.
Συνοψίζοντας, το “White Dragon” θα καταστήσει την Ελλάδα μία χώρα πρωτοπόρο στις τεχνολογίες υδρογόνου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, θα προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις με πολλαπλά οφέλη για την τοπική οικονομία και θα συμβάλλει στη δημιουργία πολλών νέων βιώσιμων θέσεων εργασίας στην περιοχή, αναδεικνύοντας παράλληλα την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας σε πρότυπο για τη δίκαιη και ομαλή μετάβαση στην καθαρή ενέργεια, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
*O κ. Κωνσταντίνος Ξιφαράς είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας
Ιούνιος 2021- www.worldenergynews.gr
