Το ταχύτερο δυνατό και κατά πάσα πιθανότητα εντός του Φεβρουαρίου θα ξεκινήσει το market test για να καταγραφεί η στάση της αγοράς στην προοπτική πώλησης πακέτων ενέργειας από τη ΔΕΗ στους ιδιώτες προμηθευτές, ώστε να περιοριστεί η δεσπόζουσα θέση της στη λιανική και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός.
Πρόκειται για το λεγόμενο Anti-Trust Case, δηλαδή για την καταδίκη της ΔΕΗ από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο λόγω της μονοπωλιακής πρόσβασης της στο λιγνίτη για την παραγωγή ρεύματος.
Η οριστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2016 και έκτοτε το άνοιγμα της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ σε ιδιώτες, εντάχθηκε στις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας οδηγώντας στον άκαρπο διαγωνισμό για την πώληση λιγνιτικών μονάδων που διενήργησε η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά και στις περίφημες δημοπρασίες ΝΟΜΕ τις οποίες κατήργησε ο Κωστής Χατζηδάκης αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του το Φθινόπωρο του 2019.
Παρόλα αυτά το θέμα συνέχισε να τίθεται επιτακτικά από τους εκπροσώπους των Θεσμών σε όλες τις αξιολογήσεις των ενεργειακών υποχρεώσεων της χώρας και όπως φαίνεται η χθεσινή συμφωνία του κ. Σκρέκα με τους εκπροσώπους των Θεσμών ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην προσπάθεια πλήρους απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Η συμφωνία προβλέπει ότι θα διατεθούν στην αγορά πακέτα ενέργειας παραγόμενα από τη ΔΕΗ στα οποία ωστόσο θα περιλαμβάνεται πέραν της λιγνιτικής παραγωγής και ενέργεια προερχόμενη από υδροηλεκτρικούς σταθμούς και μονάδες φυσικού αερίου.
Και αυτό διότι η σημερινή λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ είναι εξαιρετικά περιορισμένη (για το 2020 υπολογίζεται σε περίπου 5.000 GWh) αλλά και υψηλού κόστους αφού επιβαρύνεται από το αυξημένο κόστος του CO2.
Οι δυο αυτοί παράγοντες αποτέλεσαν αντικείμενο προβληματισμού όλο το προηγούμενο διάστημα καθώς η εκτίμηση όλων των πλευρών ήταν πως η διάθεση πακέτων μόνο λιγνιτικής παραγωγής δεν θα προσέλκυε το ενδιαφέρον της αγοράς και ως εκ τούτου δεν θα επιτυγχάνετο ο στόχος της μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική αγορά ρεύματος.
Τι προβλέπει η Συμφωνία με τους Θεσμούς
Εξάλλου με βάση τη χθεσινή απόφαση θα διατεθούν πακέτα ενέργειας και όχι ισχύος όπως συνέβαινε με τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ και μάλιστα σε συγκεκριμένη τιμή χωρίς δημοπρασία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς τα πακέτα ενέργειας που θα διατεθούν θα είναι αρκετά, ώστε να καλύψουν τους περισσότερους από τους προμηθευτές ανεξαρτήτως του μεγέθους τους ενώ το γεγονός ότι αποφασίστηκε να διατεθούν σε προκαθορισμένη τιμή και όχι μέσω δημοπρασιών, επίσης εξασφαλίζει το στόχο της συμμετοχής, όσο το δυνατόν περισσότερων προμηθευτών.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά από πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά τη χθεσινή συνάντηση δόθηκε το πράσινο φως για την έναρξη της διαδικασίας του Market Test, κάτι που σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα η Κομισιόν θα απευθύνει μια σειρά ερωτημάτων επί της διαδικασίας, αλλά και επί της ουσίας της υπόθεσης, στα οποία θα κληθούν να τοποθετηθούν όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά ενέργειας.
Η διαδικασία αυτή, που όπως όλα δείχνουν θα επικεντρωθεί στην τιμή της ενέργειας που θα διατεθούν τα πακέτα ενέργειας της ΔΕΗ, θα οδηγήσει στην οριστικοποίηση των πακέτων που θα διατεθούν από τη ΡΑΕ κατά πάσα πιθανότητα μετά από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η συμφωνία με την Ευρωπαική Επιτροπή επετεύχθη μετά από διαπραγματεύσεις περίπου 18 μηνών και προβλέπει ότι θα υιοθετηθεί ένας ρυθμιστικά καθοριζόμενος μηχανισμός διάθεσης προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας, διάρκειας τριών ετών.
Στο πλαίσιο του μηχανισμού η ΔΕΗ θα προχωρήσει σε τμηματική πώληση ενέργειας μέσω της σύναψης διμερών συμβολαίων με ιδιώτες προμηθευτές.
Σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας η υιοθέτηση του μηχανισμού δεν βλάπτει τα συμφέροντα της ΔΕΗ, αφού η λιγνιτική παραγωγή της περιορίζεται όλο και περισσότερο λόγω της αύξησης του κόστους.
Επίσης σημειώνεται ότι ποσότητες θα προσφέρονται σε τιμές που δεν θα βλάπτουν ουσιωδώς την οικονομική της κατάσταση καθώς θα συνδέονται με την Προημερήσια Αγορά, ενώ θα είναι συγκεκριμένες και όχι ιδιαίτερα μεγάλες.
Οι ποσότητες ενέργειας, θα διατίθενται σε τριμηνιαία ή ετήσια πακέτα και θα ανέλθουν για το 2021 στο 50% της λιγνιτικής παραγωγής του 2020 και για το 2022 και 2023 θα διαμορφωθούν σε ποσοστό 40% με βάση το προηγούμενο έτος.
Οι στόχοι του νέου πλαισίου για τους καταναλωτές και τους προμηθευτές
Δικαίωμα αγοράς των προϊόντων αυτών θα έχουν όλοι οι κάτοχοι άδειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Η διάθεση θα γίνεται μέσω πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη ΡΑΕ σε προκαθορισμένη τιμή και όχι μέσα από διαδικασίες δημοπράτησης.
Οι απαντήσεις των συμμετεχόντων στο Market Test θα χρησιμοποιηθούν για να αξιολογηθεί το ενδιαφέρον της αγοράς, αλλά και κάποιες επιμέρους σχεδιαστικές παράμετροι αυτού (όπως η τρίμηνη ή ετήσια διάρκεια των παραγώγων).
Εκτιμάται ότι η εφαρμογή του μηχανισμού επανόρθωσης θα συμβάλλει στη βελτίωση του ανταγωνισμού στη λιανική αγορά ενέργειας προς όφελος των καταναλωτών, αφού θα δοθεί η δυνατότητα στους προμηθευτές να αποκτήσουν σταθερές ποσότητες σε σταθερές τιμές σε βάθος ετών και θα τους επιτρέψει να μειώσουν την έκθεσή τους στις διακυμάνσεις της νέας αγοράς, να διαχειριστούν καλύτερα τον κίνδυνο και να χαράξουν με μεγαλύτερη ασφάλεια τις εμπορικές πολιτικές τους.
Πάντως το όλο θέμα φαίνεται ότι δημιουργεί ανησυχίες στη βιομηχανία καθώς εκτιμάται ότι η ΔΕΗ θα σκληρύνει περαιτέρω τη στάση της στις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη των νέων συμβάσεων προμήθειας ρεύματος.
Παρά το γεγονός ότι τα τιμολόγια της ενεργοβόρου βιομηχανίας και το market test δεν φαίνεται να συνδέονται, εν τούτοις είναι πιθανόν να αποτελούν πτυχές και μοχλούς πίεσης μίας ευρύτερης διαπραγμάτευσης ανάμεσα στη ΔΕΗ και την κυβέρνηση, που θα συνδέονται τόσο με τις ποσότητες όσο και με την τιμή των πακέτων που θα πωλεί η ΔΕΗ σε τρίτους, όσο και με την αποζημίωση που έχει ζητήσει η επιχείρηση για το σβήσιμο των λιγνιτικών μονάδων.
www.worldenergynews.gr
