Προοπτικές κινητοποίησης επενδύσεων 2,5 δισ. ευρώ στη Δυτική Μακεδονία, μέσω της «συμμαχίας» ΔΕΠΑ, ΔΕΗ, ΔΕΣΦΑ και τοπικής Περιφέρειας με αντικείμενο το ανανεώσιμο υδρογόνο
Ως «μία τεχνολογία που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε» χαρακτήρισε πρόσφατα το υδρογόνο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκης, προαναγγέλλοντας τη σύσταση ομάδας υψηλού επιπέδου ειδικών που, στηριζόμενη στις πρακτικές άλλων χωρών, θα προτείνει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την εισαγωγή του αερίου στο εγχώριο ενεργειακό μίγμα. Στο επίκεντρο του πλαισίου αναμένεται να βρεθεί το ανανεώσιμο υδρογόνο, ως καινοτόμος «πράσινη» τεχνολογία, με σκοπό την προοδευτική αξιοποίησή της όσο μειώνεται το κόστος.
Η πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ κινείται στο ίδιο μήκος κύματος της στρατηγικής της Ε.Ε., αλλά και των συμπερασμάτων ενός μεγάλου πλήθους μελετών, που «βλέπουν» το ανανεώσιμο υδρογόνο ως σημαντικό καταλύτη για την πλήρη απανθρακοποίηση του ηλεκτρικού συστήματος. Εξάλλου, σύμφωνα με τη Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 που υπέβαλε η χώρα μας στην Κομισιόν, για την αντιστάθμιση της μεταβλητότητας των ΑΠΕ, οι οποίες θα γίνουν ο απόλυτος κυρίαρχος έως το 2050, θα χρειαστεί η χρήση κλιματικά ουδέτερων καύσιμων, όπως «πράσινου» υδρογόνου. Καύσιμα τα οποία θα πάρουν τη θέση του φυσικού αερίου, το οποίο μέχρι το 2030 θα λειτουργεί ως αντίβαρο της στοχαστικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Πρωταγωνιστικός ρόλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας
Η προοπτική απανθρακοποίησης του φυσικού αερίου, αξιοποιώντας μάλιστα τις υπάρχουσες εκτεταμένες υποδομές φυσικού αερίου, εξηγεί γιατί η ΔΕΠΑ (ως ΔΕΠΑ Εμπορίας πλέον) παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έλευση του ανανεώσιμου υδρογόνου στη χώρα μας. Έτσι, η εταιρεία έχει ήδη συγκροτήσει γραφείο ειδικών έργων υδρογόνου, μέσω του οποίου συντονίζει τις δράσεις της στον τομέα των σχετικών τεχνολογιών, ενώ έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες για τη δημιουργία του πρώτου σταθμού ανεφοδιασμού με υδρογόνο στη χώρα μας.
Επίσης, είναι ιδρυτικό μέλος της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για το Καθαρό Υδρογόνο, η οποία διαμορφώνει το κατάλληλο πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων. Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωνσταντίνος Ξιφαράς, είναι συμπρόεδρος της Συμμαχίας και ο μοναδικός εκπρόσωπος ελληνικής εταιρείας.
Στην επιχειρηματική «ατζέντα» των ΕΛΠΕ
Χάρις στις τεχνολογίες Power-to-Gas, το «πράσινο» υδρογόνο υπόσχεται να διασφαλίσει ρόλο στα δίκτυα φυσικού αερίου, στην κλιματική ουδέτερη οικονομία, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη χρηματοδοτική στήριξη νέων υποδομών όπως του αγωγού EastMed, ακόμη και μετά το πέρας χρηματοδότησης έργων ορυκτών καυσίμων. Την ίδια στιγμή, η δυνατότητα έγχυσης ενός ποσοστού κάτω του 10% στις υφιστάμενες υποδομές, χωρίς εκτεταμένες μετατροπές τους, αποτελεί μία προοπτική που διαβλέπει ο ΔΕΣΦΑ, για την άμεση μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του εθνικού συστήματος μεταφοράς.
Ως κλιματικά ουδέτερο καύσιμο, το ανανεώσιμο υδρογόνο διεκδικεί επίσης ρόλο στη βιομηχανία και τις μεταφορές (π.χ. βαρέων οχημάτων), γεγονός που το τοποθετεί στην επιχειρηματική ατζέντα ενεργειακών Ομίλων, όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια. Εξίσου σημαντικό είναι ότι, καθώς παράγεται μέσω ηλεκτρόλυσης με ρεύμα από ΑΠΕ, μπορεί να λειτουργήσει ως μακροχρόνια αποθήκη «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής. Έτσι, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στις υπόλοιπες λύσεις (π.χ. μπαταρίες), για τη μεσοπρόθεσμη αποθήκευση ηλεκτροπαραγωγής που αλλιώς θα περικοπτόταν από το δίκτυο.
Το πρότζεκτ White Dragon
Τα παραπάνω πλεονεκτήματα, σε συνδυασμό με τις αναπτυξιακές δυνατότητες που δίνει η εφαρμογή των τεχνολογιών υδρογόνου για τη στήριξη των λιγνιτικών περιοχών, φιλοδοξεί να κάνει πραγματικότητα το πρότζεκτ White Dragon, με τη δημιουργία παραγωγικής υποδομής υδρογόνου ισχύος 1GW από φωτοβολταϊκά στη Δυτ. Μακεδονία. Στο πρότζεκτ συμμετέχουν η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, η ΔΕΠΑ, η ΔΕΗ, ο ΔΕΣΦΑ, καθώς και άλλοι εταίροι από την Ιταλία, τη Γερμανία και το Βέλγιο. Το White Dragon διεκδικεί χρηματοδότηση από το πρόγραμμα IPCEI, ενώ εκτιμάται πως μπορεί να κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ και να δημιουργήσει 5.000 άμεσες θέσεις εργασίας.
Εκτός από υδρογόνο, τα κεντρικά συστήματα της υποδομής (δηλαδή οι «κυψέλες καυσίμου στερεού οξειδίου») προβλέπεται να παράγουν επίσης θερμότητα, καθώς και ηλεκτρική ενέργεια. Ένα μέρος του υδρογόνου θα αποθηκεύεται τοπικά, ώστε η υποδομή να έχει αυτονομία στην περίπτωση μειωμένης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα φωτοβολταϊκά πάρκα – όπως για παράδειγμα σε χρονικά διαστήματα παρατεταμένης συννεφιάς τον χειμώνα. Μάλιστα, στόχος είναι με αυτό τον τρόπο η υποδομή να έχει αυτονομία 5 ημερών.
Οι υπόλοιπες ποσότητες του αερίου, σύμφωνα με τους υπεύθυνους σχεδίασης του πρότζεκτ, προορίζονται για έγχυση σε διερχόμενους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου. Έτσι, η εμπλοκή του ΔΕΣΦΑ στο πρότζεκτ θα αφορά τη μεταφορά του υδρογόνου μέσω του ΕΣΜΦΑ, στο οποίο θα αναμιγνύονται κατά ένα μικρό ποσοστό με το διακινούμενο φυσικό αέριο.
Το Demo της ΟΡΙΖΩΝ στις Σέρρες
Μερικές δεκάδες χιλιόμετρα δυτικότερα, και πιο συγκεκριμένα στο Άγκιστρο Σερρών, ένα πιλοτικό σύστημα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας ΟΡΙΖΩΝ Α.Τ.Ε. προορίζεται να αποδείξει την τεχνολογική και οικονομική βιωσιμότητα της αποθήκευσης μέσω υδρογόνου ενέργειας από ΑΠΕ σε απομακρυσμένες περιοχές. Η εγκατάσταση έγινε στο πλαίσιο του έργου REMOTE του ευρωπαϊκού προγράμματος Η2020, στο οποίο συμμετέχει η ΟΡΙΖΩΝ ως μία από τις τέσσερις εταιρείες που θα εφαρμόσουν στην πράξη την εν λόγω τεχνολογία.
Η τροφοδοσία του συστήματος θα γίνεται από τον παρακείμενο υδροηλεκτρικό σταθμό της εταιρείας, ισχύος 0,9 MW. Έτσι, η υποδομή προορίζεται να καλύπτει τις ανάγκες σε ρεύμα ενός βιομηχανικού κτιρίου μεταποίησης τροφίμων, που πρόκειται να υλοποιήσει στον ίδιο χώρο η ΟΡΙΖΩΝ Διατροφική (θυγατρική της ΟΡΙΖΩΝ Α.Τ.Ε.), με συνέπεια την ενεργειακή αυτονόμησή του.
Δεκέμβριος 2020 - www.worldenergynews.gr
Η πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ κινείται στο ίδιο μήκος κύματος της στρατηγικής της Ε.Ε., αλλά και των συμπερασμάτων ενός μεγάλου πλήθους μελετών, που «βλέπουν» το ανανεώσιμο υδρογόνο ως σημαντικό καταλύτη για την πλήρη απανθρακοποίηση του ηλεκτρικού συστήματος. Εξάλλου, σύμφωνα με τη Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 που υπέβαλε η χώρα μας στην Κομισιόν, για την αντιστάθμιση της μεταβλητότητας των ΑΠΕ, οι οποίες θα γίνουν ο απόλυτος κυρίαρχος έως το 2050, θα χρειαστεί η χρήση κλιματικά ουδέτερων καύσιμων, όπως «πράσινου» υδρογόνου. Καύσιμα τα οποία θα πάρουν τη θέση του φυσικού αερίου, το οποίο μέχρι το 2030 θα λειτουργεί ως αντίβαρο της στοχαστικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Πρωταγωνιστικός ρόλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας
Η προοπτική απανθρακοποίησης του φυσικού αερίου, αξιοποιώντας μάλιστα τις υπάρχουσες εκτεταμένες υποδομές φυσικού αερίου, εξηγεί γιατί η ΔΕΠΑ (ως ΔΕΠΑ Εμπορίας πλέον) παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έλευση του ανανεώσιμου υδρογόνου στη χώρα μας. Έτσι, η εταιρεία έχει ήδη συγκροτήσει γραφείο ειδικών έργων υδρογόνου, μέσω του οποίου συντονίζει τις δράσεις της στον τομέα των σχετικών τεχνολογιών, ενώ έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες για τη δημιουργία του πρώτου σταθμού ανεφοδιασμού με υδρογόνο στη χώρα μας.
Επίσης, είναι ιδρυτικό μέλος της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Συμμαχίας για το Καθαρό Υδρογόνο, η οποία διαμορφώνει το κατάλληλο πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων. Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωνσταντίνος Ξιφαράς, είναι συμπρόεδρος της Συμμαχίας και ο μοναδικός εκπρόσωπος ελληνικής εταιρείας.
Στην επιχειρηματική «ατζέντα» των ΕΛΠΕ
Χάρις στις τεχνολογίες Power-to-Gas, το «πράσινο» υδρογόνο υπόσχεται να διασφαλίσει ρόλο στα δίκτυα φυσικού αερίου, στην κλιματική ουδέτερη οικονομία, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη χρηματοδοτική στήριξη νέων υποδομών όπως του αγωγού EastMed, ακόμη και μετά το πέρας χρηματοδότησης έργων ορυκτών καυσίμων. Την ίδια στιγμή, η δυνατότητα έγχυσης ενός ποσοστού κάτω του 10% στις υφιστάμενες υποδομές, χωρίς εκτεταμένες μετατροπές τους, αποτελεί μία προοπτική που διαβλέπει ο ΔΕΣΦΑ, για την άμεση μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του εθνικού συστήματος μεταφοράς.
Ως κλιματικά ουδέτερο καύσιμο, το ανανεώσιμο υδρογόνο διεκδικεί επίσης ρόλο στη βιομηχανία και τις μεταφορές (π.χ. βαρέων οχημάτων), γεγονός που το τοποθετεί στην επιχειρηματική ατζέντα ενεργειακών Ομίλων, όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια. Εξίσου σημαντικό είναι ότι, καθώς παράγεται μέσω ηλεκτρόλυσης με ρεύμα από ΑΠΕ, μπορεί να λειτουργήσει ως μακροχρόνια αποθήκη «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής. Έτσι, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά στις υπόλοιπες λύσεις (π.χ. μπαταρίες), για τη μεσοπρόθεσμη αποθήκευση ηλεκτροπαραγωγής που αλλιώς θα περικοπτόταν από το δίκτυο.
Το πρότζεκτ White Dragon
Τα παραπάνω πλεονεκτήματα, σε συνδυασμό με τις αναπτυξιακές δυνατότητες που δίνει η εφαρμογή των τεχνολογιών υδρογόνου για τη στήριξη των λιγνιτικών περιοχών, φιλοδοξεί να κάνει πραγματικότητα το πρότζεκτ White Dragon, με τη δημιουργία παραγωγικής υποδομής υδρογόνου ισχύος 1GW από φωτοβολταϊκά στη Δυτ. Μακεδονία. Στο πρότζεκτ συμμετέχουν η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, η ΔΕΠΑ, η ΔΕΗ, ο ΔΕΣΦΑ, καθώς και άλλοι εταίροι από την Ιταλία, τη Γερμανία και το Βέλγιο. Το White Dragon διεκδικεί χρηματοδότηση από το πρόγραμμα IPCEI, ενώ εκτιμάται πως μπορεί να κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ και να δημιουργήσει 5.000 άμεσες θέσεις εργασίας.
Εκτός από υδρογόνο, τα κεντρικά συστήματα της υποδομής (δηλαδή οι «κυψέλες καυσίμου στερεού οξειδίου») προβλέπεται να παράγουν επίσης θερμότητα, καθώς και ηλεκτρική ενέργεια. Ένα μέρος του υδρογόνου θα αποθηκεύεται τοπικά, ώστε η υποδομή να έχει αυτονομία στην περίπτωση μειωμένης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τα φωτοβολταϊκά πάρκα – όπως για παράδειγμα σε χρονικά διαστήματα παρατεταμένης συννεφιάς τον χειμώνα. Μάλιστα, στόχος είναι με αυτό τον τρόπο η υποδομή να έχει αυτονομία 5 ημερών.
Οι υπόλοιπες ποσότητες του αερίου, σύμφωνα με τους υπεύθυνους σχεδίασης του πρότζεκτ, προορίζονται για έγχυση σε διερχόμενους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου. Έτσι, η εμπλοκή του ΔΕΣΦΑ στο πρότζεκτ θα αφορά τη μεταφορά του υδρογόνου μέσω του ΕΣΜΦΑ, στο οποίο θα αναμιγνύονται κατά ένα μικρό ποσοστό με το διακινούμενο φυσικό αέριο.
Το Demo της ΟΡΙΖΩΝ στις Σέρρες
Μερικές δεκάδες χιλιόμετρα δυτικότερα, και πιο συγκεκριμένα στο Άγκιστρο Σερρών, ένα πιλοτικό σύστημα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας ΟΡΙΖΩΝ Α.Τ.Ε. προορίζεται να αποδείξει την τεχνολογική και οικονομική βιωσιμότητα της αποθήκευσης μέσω υδρογόνου ενέργειας από ΑΠΕ σε απομακρυσμένες περιοχές. Η εγκατάσταση έγινε στο πλαίσιο του έργου REMOTE του ευρωπαϊκού προγράμματος Η2020, στο οποίο συμμετέχει η ΟΡΙΖΩΝ ως μία από τις τέσσερις εταιρείες που θα εφαρμόσουν στην πράξη την εν λόγω τεχνολογία.
Η τροφοδοσία του συστήματος θα γίνεται από τον παρακείμενο υδροηλεκτρικό σταθμό της εταιρείας, ισχύος 0,9 MW. Έτσι, η υποδομή προορίζεται να καλύπτει τις ανάγκες σε ρεύμα ενός βιομηχανικού κτιρίου μεταποίησης τροφίμων, που πρόκειται να υλοποιήσει στον ίδιο χώρο η ΟΡΙΖΩΝ Διατροφική (θυγατρική της ΟΡΙΖΩΝ Α.Τ.Ε.), με συνέπεια την ενεργειακή αυτονόμησή του.
Δεκέμβριος 2020 - www.worldenergynews.gr