Καθώς τα έθνη αρχίζουν να κινούνται προς την καθαρή ενέργεια, οι χώρες εξαγωγής ορυκτών καυσίμων θα πρέπει να επανεξετάσουν και να αναμορφώσουν τις οικονομίες τους. Λαμβάνοντας ως παράδειγμα τη Ρωσία, μια μελέτη του MIT που αναδημοσιεύει το PV-Magazine, εξέτασε τον πιθανό αντίκτυπο στις εξαγωγές πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα και τις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η μετάβαση ενέργειας.
Για οικονομίες που εξαρτώνται από ορυκτά καύσιμα, η ενεργειακή μετάβαση δημιουργεί πολλά ερωτήματα. Η Ρωσία είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο και συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες από τις συνολικές αγορές ορυκτών καυσίμων. Ερευνητές με επικεφαλής ακαδημαϊκούς του MIT χρησιμοποίησαν τη ρωσική οικονομία ως μελέτη περίπτωσης για να διερευνήσουν τα πιθανά αποτελέσματα της πτώσης της ζήτησης ορυκτών καυσίμων, καθώς και τις στρατηγικές διαφοροποίησης που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ευκαιρίες από την ενεργειακή μετάβαση.
H ανάγκη της διαφοροποίησης
«Πολλές χώρες που εξάγουν ενέργεια έχουν προσπαθήσει να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους, αλλά με περιορισμένη επιτυχία», δήλωσε ο Sergey Paltsev, ανώτερος ερευνητής στο Energy Initiative του MIT.
Η έρευνα του MIT εκτιμά ότι η αύξηση του ρωσικού ΑΕΠ θα μπορούσε να μειωθεί κατά περίπου 0,5% μεταξύ του 2035 και του 2050 ως αποτέλεσμα της πολιτικής που βασίζεται στο κλίμα σε χώρες που επί του παρόντος εισάγουν ορυκτά καύσιμα από τη χώρα. «Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν ένας μικρός αριθμός», δήλωσε ο Paltsev, «αλλά στην πραγματικότητα επηρεάζει σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη και τα επίπεδα του ΑΕΠ για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανεξάρτητα από τις εγχώριες προσπάθειές της για μείωση των εκπομπών, η Ρωσία δεν θα είναι σε θέση να διατηρήσει την τρέχουσα πορεία της με βάση τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων, λόγω των κλιματικών πολιτικών παγκοσμίως», συμπλήρωσε.
Η λύση και η περίπτωση του υδρογόνου
Ο όμιλος MIT πρότεινε ότι οι συνέπειες μιας τέτοιας μείωσης των εσόδων από εξαγωγές ορυκτών καυσίμων θα μπορούσαν να μετριαστούν με μια στρατηγική διαφοροποίησης και απανθρακοποίησης, περιλαμβάνοντας τη φορολόγηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων και τη διανομή των εσόδων που έχουν προκύψει σε άλλους οικονομικούς τομείς.
Μια τέτοια στρατηγική, επικεντρωμένη στην ανάπτυξη της βιομηχανίας παραγωγής, υπηρεσιών, γεωργίας και παραγωγής τροφίμων της Ρωσίας, θα μπορούσε να αντισταθμίσει την απώλεια 0,5% του ΑΕΠ από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων, μετατρέποντας το ποσοστό αυτό σε αύξηση 4% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Δεδομένης της εκτεταμένης υποδομής φυσικού αερίου της Ρωσίας, το υδρογόνο θα μπορούσε να προσφέρει μια άλλη διαδρομή για τη χώρα να διατηρήσει ηγετικό ρόλο στις εξαγωγές ενέργειας.
«Με ορισμένες πρόσθετες ενέργειες για τη διασφάλιση της ακεραιότητας, οι αγωγοί φυσικού αερίου μπορούν να μετατραπούν σε αγωγούς υδρογόνου», δήλωσε ο Paltsev. «Για παράδειγμα, ο αγωγός Nord Stream θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά υδρογόνου από τη Ρωσία στη Γερμανία. Η Ρωσία μπορεί να έχει πλεονέκτημα στην παραγωγή υδρογόνου από φυσικό αέριο - με ή χωρίς δέσμευση άνθρακα - και χρησιμοποιώντας πυρηνική ενέργεια».
Απανθρακοποίηση
Η Ρωσία, σύμφωνα με τον Paltsev, πιθανότατα θα ακολουθήσει όλες τις επιλογές για τη διατήρηση της αύξησης του ΑΕΠ, επομένως η διαφοροποίηση ενδέχεται να ξεκινήσει παράλληλα με την αναζήτηση νέων εξαγωγικών αγορών για τα ορυκτά καύσιμα, ιδίως στην Ασία. Αν και η Ρωσία διαθέτει τεράστιο δυναμικό ανανεώσιμης ενέργειας, η ανάπτυξη έργων είναι απίθανο να αποτελέσει προτεραιότητα.
Η μελέτη του MIT προειδοποίησε, ωστόσο, ότι η καθυστέρηση στην ανάπτυξη του είδους τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που υιοθετούνται αλλού στον κόσμο θα αποτελούσε έναν άλλο σημαντικό κίνδυνο για τη ρωσική οικονομία.
www.worldenergynews.gr
