Κάθε προηγούμενο ξεπέρασαν οι προκλήσεις της Τουρκίας και του Recep Tayyip Erdogan μετά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, παρά τη διεθνή κατακραυγή και τα προειδοποιητικά μηνύματα.
Σε μια πρωτοφανή απόφαση, ο Erdogan στην προσπάθεια του να ξαναγράψει την ιστορία, ανακοίνωσε τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί με την πρώτη μουσουλμανική προσευχή να πραγματοποιείται στις 24 Ιουλίου, ημέρα της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης, την οποία ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος αμφισβητεί.
Από την πλευρά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αρχίσει γύρο τηλεφωνικών επικοινωνιών σε διεθνές επίπεδο, ενώ το θέμα θα μεταφέρει στις Βρυξέλλες, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υποθέσεων της ΕΕ.
Υυπό το βάρος των αντιδράσεων, ο πρόεδρος Putin επισήμανε στον Τούρκο ομόλογό του τη δημόσια κατακραυγή στη Ρωσία για την απόφαση μετατροπής του ιστορικού μνημείου σε τζαμί.
Πάντως, η Τουρκία - από την πλευρά της - όχι μόνο διαμηνύει ότι δεν θα υποχωρήσει αλλά θέτει θέμα τουρκικής μειονότητας στη Θράκη και εκτοξεύει βέλη κατά της Ελλάδας.
Mια πολιτική με δύο κατευθύνσεις απέναντι στην Τουρκία αποφάσισε το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, καθώς οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφώνησαν ότι θα πρέπει να βρεθούν τα απαραίτητα «μονοπάτια» που θα μπορούσαν να μειώσουν την ένταση ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία, αλλά παράλληλα να καθοριστούν επακριβώς οι ευρωπαϊκές επιλογές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω μέτρα κατά της Άγκυρας σε περίπτωση που συνεχιστούν οι προκλήσεις.
Όπως δήλωσε ο J. Borell, Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής πολιτικής και Άμυνας της ΕΕ, στη σημερινή 13/7 συνεδρίαση των 27 υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, έλαβε χώρα ένας μεγάλος διάλογος αναφορικά με την Τουρκία και στο τέλος ο ίδιος παρουσίασε τα συμπεράσματά του, που έγιναν δεκτά από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
«Η Τουρκία είναι μια σημαντική χώρα για την ΕΕ, αλλά οι σχέσεις μας πρέπει να εξετάζονται υπό το πρίσμα των ευρωπαϊκών αξιών και των ευρωπαϊκών συμφερόντων», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Borell, υπογραμμίζοντας ότι αυτή τη στιγμή οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την Λιβύη πλήττουν τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, τα συμφέροντα συγκεκριμένων κρατών - μελών και αντιτίθενται στο Διεθνές Δίκαιο.
Παράλληλα το Συμβούλιο της ΕΕ κάλεσε την Τουρκία να συμβάλει στην εξεύρεση μιας πολιτικής λύσης για τη Λιβύη και να σεβαστεί τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη Σύνοδο του Βερολίνου, ενώ όπως τόνισε ο κ. Borell, υπήρξε ομόφωνη καταδίκη για την απόφαση της Άγκυρας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί.
«Καταδικάζουμε απερίφραστα την απόφαση μετατροπής ενός τόσο εμβληματικού μνημείου σε τζαμί και καλούμε την τουρκική πλευρά να επανεξετάσει αυτήν την απόφαση». δήλωσε ο κ. Borell.
Κλιμακώνει τις διπλωματικές κινήσεις για Τουρκία η Ελλάδα - Επικοινωνία Μητσοτάκη - Michel (ΕΕ)
Κλιμακώνει τις διπλωματικές ενέργειες για την τουρκική προκλητικότητα η Αθήνα στον απόηχο της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel.
Στη διάρκεια της επικοινωνίας συζητήθηκαν τα θέματα που θα απασχολήσουν την προσεχή Σύνοδο Κορυφής και η προκλητική ενέργεια της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί.
Σειρά χωρών στάθηκαν στο πλευρό της Ελλάδας σήμερα 13/7 στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων για τις τουρκικές προκλήσεις, τόνισαν διπλωματικές πηγές.
Όπως επισημαίνεται, «επιδιώχθηκε από ελληνικής πλευράς και επιτεύχθηκε ισχυρή καταδίκη στο ζήτημα της Αγίας Σοφίας» έναντι μιας πιο ήπιας ρητορικής που αρχικά είχε επιλεγεί.
Με νέες κυρώσεις απειλεί την Άγκυρα η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε περίπτωση που συνεχίσει την παραβατική της συμπεριφορά επισήμανε ο Νίκος Δένδιας μετά το πέρας του Συμβουλίου των ΥΠΕΞ της Ένωσης.
«Κατόπιν αιτήματος της Ελλάδος, υπήρξε ευρύτατη συναίνεση για την εκπόνηση καταλόγου περαιτέρω μέτρων εάν η Τουρκία προχωρήσει την παραβατική συμπεριφορά της» δήλωσε χαρακτηριστικά από τις Βρυξέλλες ο υπουργός Εξωτερικών, εξερχόμενος του Συμβουλίου.
Σε ρόλο Πόντιου Πιλάτου, η Ρωσία - Επικοινωνία Putin με Erdogan
Μέσα σε αυτό το κλίμα ιδιαίτερα αίσθηση προκαλεί η στάση της Ρωσίας, που αποφεύγει να λάβει συγκεκριμένη θέση για τις τελευταίες εξελίξεις.
Σήμερα (13/7/2020) o Ρώσος πρόεδρος, Vladimir Putin, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Erdogan, και -σύμφωνα με τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης- του επεσήμανε τη δημόσια κατακραυγή στη Ρωσία για την απόφαση της Άγκυρας για τη μετατροπή σε τζαμί, υπό το βάρος των αντιδράσεων για την προκλητική απόφαση του Τούρκου προέδρου.
«Ο Vladimir Putin έστρεψε την προσοχή του Tayyip Erdogan στη σημασία της δημόσιας κατακραυγής στη Ρωσία για την απόφαση αλλαγής του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας» αναφέρεται σε ενημέρωση του Κρεμλίνου.
Ο Erdogan, προσθέτει το Κρεμλίνο, έχει δεσμευτεί ότι όσοι επιθυμούν να παρευρεθούν στο τζαμί, θα γίνουν δεκτοί, ενώ και τα χριστιανικά ιερά αντικείμενα θα διατηρηθούν.
Νωρίτερα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών είχε χαρακτηρίσει το θέμα της Αγίας Σοφίας «εσωτερικό ζήτημα της Τουρκίας» στο οποίο κανείς δεν μπορεί να παρέμβει.
«Γνωρίζετε ότι αυτό το ζήτημα προκάλεσε δημόσια κατακραυγή στη χώρα μας και πέραν αυτής.
Σε γενικές γραμμές, θεωρούμε ότι αυτό είναι το εσωτερικό ζήτημα της Τουρκίας, στο οποίο ούτε εμείς ούτε οποιοσδήποτε άλλος πρέπει να αναμιχθεί.
Ταυτόχρονα, σημειώνουμε την αξία του μνημείου ως τόπου που αποτελεί μέρος του παγκόσμιου πολιτισμού και πολιτισμού» δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Sergey Vershinin σε δημοσιογράφους.
Στο ίδιο μήκος κύματος είχε κινηθεί και ο πρώτος Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδιακής Επιτροπής του Συμβουλίου Ομοσπονδίας, Vladimir Jabbarov, έκανε λόγο για λάθος απόφασης αν και τόνισε ότι «η Ρωσία δεν διαθέτει μηχανισμούς για να το αποτρέψει».
Οι δηλώσεις Borrell
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ωστόσο οι δηλώσεις του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για θέμα Εξωτερικής Πολιτικής, Josep Borrell, προσερχόμενος στη συνεδρίαση.
Ειδικότερα, αν και τόνισε ότι η Τουρκία είναι το σημαντικότερο θέμα της ατζέντας συμπλήρωσε ότι το πρώτο θέμα είναι η Λατινική Αμερική λόγω... του κορωνοϊού.
«Η Τουρκία είναι το σημαντικότερο θέμα της ατζέντας» δήλωσε και πρόσθεσε ότι «οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν είναι ιδιαίτερα καλές αυτή τη στιγμή και πιστεύω ότι θα είναι ενδιαφέρουσα συζήτηση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το σημαντικό ζήτημα».
Όπως είπε, αρχικά οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν για τη Λατινική Αμερική.
«Το πρώτο θέμα θα είναι η Λατινική Αμερική.
Πρέπει να έχουμε τη Λατινική Αμερική στο μυαλό μας, γιατί πρώτα από όλα είχαν σημαντικό πρόβλημα με τον κορωνοϊό.
Και δεύτερον, γιατί πρέπει να ενδυναμώσουμε τις σχέσεις από κάθε άποψη» επισήμανε.
Πέτσας: Η ΕΕ να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρών μέτρων σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει κυριαρχικά μας δικαιώματα
Για «ιστορικό λάθος» του Erdogan έκανε λόγο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
«Είναι διεθνές ζήτημα, αυτή τη διάσταση αναδεικνύουμε συστηματικά» τόνισε και συμπλήρωσε «Η Ελλάδα θεωρεί αναγκαίο να σταλεί σαφές μήνυμα στη γείτονα χώρα.
Ζητά από την ΕΕ να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρών μέτρων σε περίπτωση που η Τουρκία παραβιάσει κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Το θέμα θα τεθεί σήμερα στη συνεδρίαση».
«Από την περασμένη Παρασκευή, ολόκληρος ο πολιτισμένος κόσμος, η Ευρώπη και γενικότερα η Δύση, οι απανταχού της γης Χριστιανοί και βεβαίως η Ελλάδα, βρισκόμαστε μπροστά στην πρόκληση και ύβρη της Τουρκίας και του Τούρκου προέδρου, Tayyip Erdogan, να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί.
Πρόκειται για ιστορικό λάθος.
Και απέναντι σε αυτό, οφείλει να αντιδράσει η παγκόσμια κοινότητα.
Το ζήτημα δεν είναι ελληνοτουρκικό, αλλά παγκόσμιο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Τέλος, σημείωσε ότι ο πρωθυπουργός καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας, επικοινώνησε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο προς τον οποίο εξέφρασε την αμέριστη συμπαράσταση της Ελλάδας, συζήτησε το θέμα με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και ανέλαβε πρωτοβουλία επικοινωνίας και διαβούλευσης με ομολόγους του.
Η συνάντηση Δένδια - Borrell
Η ελληνική κυβέρνηση έθεσε, στις Βρυξέλλες το θέμα της Τουρκίας, περιμένοντας από την ΕΕ «να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρότατων μέτρων κατά της Τουρκίας, σε περίπτωση που η Άγκυρα παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Στο περιθώριο του Συμβουλίου, ο κ. Δένδιας συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν και ύπατο εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Josep Borrell και τον υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ν. Χριστοδουλίδη.
Όπως προανήγγειλε χθες ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, η Ελλάδα θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει έτοιμο κατάλογο ισχυρότατων μέτρων κατά της Τουρκίας, σε περίπτωση που η γειτονική χώρα παραβιάσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Σημείωσε ωστόσο πως το αίτημα της Αθήνας για κυρώσεις δεν θα αφορούν το θέμα της Αγίας Σοφίας, καθώς «εκεί η διεθνής κοινότητα πρέπει να πάρει τις δικές της ευθύνες».
Η συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ άρχισε στις 10:00 και ολοκληρώθηκε λίγο πριν τις 16:00.
Γεωργιάδης: Πρέπει να προετοιμαστούμε, να έχουμε έτοιμες τις Ένοπλες Δυνάμεις μας
Υπόνοιες για επεισόδιο με την Τουρκία άφησε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, σε δηλώσεις του με αφορμή τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
«Η Δύση αντιδρά όπως αντιδρούσε πάντα [...] Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει είναι ότι το έκανε για να επηρεάσει τις σχέσεις μαζί μας» είπε μιλώντας στον ΑΝΤ1 και συμπλήρωσε: «Αυτό που πρέπει εμείς να κάνουμε είναι με ψυχραιμία να προετοιμαστούμε και να έχουμε σε ετοιμότητα τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο».
Σε ό,τι αφορά την αντίδραση της Δύσης και δη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα κριθεί εν πολλοίς στο σημερινό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ο κ. Γεωργιάδης προέβλεψε ότι «η Δύση θα εκφράσει τη δυσφορία της, με έναν τρόπο διπλωματικό».
«Η Τουρκία στο τέλος θα καταστραφεί γιατί έχει το σύνδρομο της Μαντάμ Σουσούς, νομίζει ότι είναι ισχυρότερη από ό,τι είναι στην πραγματικότητα», εκτίμησε ο Άδωνις Γεωργιάδης, παρατηρώντας ότι, «έχει φέρει απέναντί του μεγάλες δυνάμεις, όπως τη Γαλλία, το μισό αραβικό κόσμο».
Μάλιστα χαρακτήρισε «παρανοϊκό» τον Recep Tayyip Erdogan.
Ιερά Σύνοδος: Απογοήτευση για την απόφαση Erdogan - Να αποκατασταθεί το μνημείο της Αγίας Σοφίας
Την απογοήτευση, την έντονη διαμαρτυρία και τον προβληματισμό της για την μετατροπή του Ι.Ν. της Αγίας Σοφίας, της Μεγάλης Εκκλησίας των Ορθοδόξων στην Κωνσταντινούπολη, σε μουσουλμανικό τέμενος (τζαμί) και σε τόπο προσευχής της ισλαμικής θρησκείας, εκφράζει με ανακοίνωσή της η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Επιπρόσθετα, μεταξύ άλλων, επισημαίνει ότι «o σεβασμός στον χαρακτήρα και στα διδάγματα που διαμηνύει ανά τους αιώνες το Χριστιανικό αυτό Μνημείο επιβάλλει την αφύπνιση και την εγρήγορση ολόκληρου του πνευματικού κόσμου, των Χριστιανικών Ομολογιών και λοιπών Εκκλησιών, των Κυβερνήσεων και των Διεθνών Οργανισμών που υπερασπίζονται την ειρήνη, την συνύπαρξη και την συνεργασία μεταξύ των Λαών, των Πολιτισμών και των Θρησκειών με σκοπό να ανακληθεί μια τοιούτου είδους μετατροπή. Προς τον σκοπό αυτό η Εκκλησία της Ελλάδος προβαίνει άμεσα σε διεθνείς εκκλήσεις και διαβήματα, ζητώντας την αποκατάσταση του Μνημείου και την απόδοσή του στην ορθή χρήση του».
ΥΠΕΞ Σουηδίας: Ανησυχούμε για όσα συμβαίνουν στην ανατολική Μεσόγειο - Η Τουρκία στο επίκεντρο
Tην ανησυχία της για όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο εξέφρασε η υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, Ann Linde, προσερχόμενη στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Έχουμε σημαντικά θέματα να συζητήσουμε, ειδικά η συζήτηση για την Τουρκία.
Αυτό που συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο είναι λόγος ανησυχίας, αλλά επίσης τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δημοκρατία στην Τουρκία θα έχουν σημαντική θέση στη συζήτησή μας», ανέφερε η κ. Linde, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Korcok (Σλοβάκος ΥΠΕΞ): Σημαντικός εταίρος η Τουρκία, αλλά υπάρχουν πολλά ζητήματα
Στο θέμα της Τουρκίας αναφέρθηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας Ivan Korcok, προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
«Θα είναι σημαντική η συζήτηση για τις σχέσεις μας με την Τουρκία.
Η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος, ωστόσο υπάρχουν πολλά ζητήματα τα οποία πρέπει να συζητήσουμε τα 27 κράτη-μέλη» σημείωσε ο κ. Korcok και πρόσθεσε: «Ανυπομονώ να ακούσω για την πρόσφατη επίσκεψη του Borrell στην Τουρκία.
Πιστεύω ότι ήταν καλή κίνηση το ότι πήγε στην 'Αγκυρα.
Πιστεύω ότι θα έχουμε εκτενή συζήτηση».
Asselborn (ΥΠΕΞ Λουξεμβούργου): Στη λάθος κατεύθυνση οι ελπίδες ότι η Τουρκία θα γινόταν ευρωπαϊκή χώρα
Στη «λάθος κατεύθυνση» εξελίσσονται οι όποιες ελπίδες υπήρχαν πριν από χρόνια ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Jean Asselborn, αναφερόμενος στη στάση της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τόσο την Αγία Σοφία όσο και την Μεσόγειο, αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Όταν βλέπω τώρα στην Τουρκία τι συμβαίνει με την Αγία Σοφία, τότε αυτό αποτελεί χτύπημα εναντίον της Συμμαχίας των Πολιτισμών», δήλωσε ο κ. Asselborn, προσερχόμενος στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, με το βλέμμα στην ομώνυμη πρωτοβουλία που είχαν αναλάβει το 2005 ο τότε πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Θαπατέρο με τον ακόμη πρωθυπουργό της Τουρκίας Recep Tayyip Erdogan και η οποία είχε υιοθετηθεί κατόπιν από τα Ηνωμένα Έθνη.
«Το 2004 αποφασίσαμε ομόφωνα να ανοίξουμε τον δρόμο για την Τουρκία, προκειμένου να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. (…) Και το 2005 έγινε κάτι το πολύ μεγάλο, με τη Συμμαχία των Πολιτισμών.
Όταν βλέπω τώρα στην Τουρκία το τι συμβαίνει με την Αγία Σοφία, τότε αυτό είναι ένα χτύπημα εναντίον αυτής της Συμμαχίας των Πολιτισμών.
Πιστεύω με αυτή την χειρονομία, η Τουρκία κατά κάποιον τρόπο έσβησε αυτή την εξέλιξη, στην οποία συμμετείχε η ίδια από την αρχή. Και αυτό δεν είναι καλό», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Asselborn ενώ, αναφερόμενος στην πρόσφατη καταδίκη των στελεχών της Διεθνούς Αμνηστίας στην Τουρκία, επισήμανε ότι «μια κυβέρνηση η οποία πολεμά τους ίδιους τους δικούς της υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως τρομοκράτες, είναι μια κυβέρνηση η οποία περιφρονεί την δημοκρατία και τον ίδιο της τον λαό κι αυτό είναι πολύ κακό».
Σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά της 'Αγκυρας στη Μεσόγειο, ο Λουξεμβούργιος υπουργός Εξωτερικών τόνισε με νόημα ότι «η Μεσόγειος δεν είναι μπανιέρα, αλλά μεγάλη θάλασσα», όπου πολλές χώρες έχουν δικαιώματα, τα οποία θα μπορούσαν να ασκήσουν.
«Υπάρχει ένας κανόνας: να τηρείς το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.
Και εδώ η Τουρκία δεν επιτρέπεται να συνεχίσει να εμφανίζεται ως ηγεμόνας.
Αυτό δεν γίνεται, θα πάει στραβά. Και για αυτό πρέπει ως ΕΕ να κάνουμε ό,τι μπορούμε για τα δικαιώματα όλων στην Μεσόγειο, βεβαίως και της Τουρκίας, αλλά και όλων των άλλων- και των κρατών-μελών της ΕΕ που έχουν στην Μεσόγειο τα δικά τους συμφέροντα», σημείωσε ο κ. Asselborn για να καταλήξει: «Πριν από 15-16 χρόνια είχα μεγάλες ελπίδες και προσωπικά, διότι ήμουν παρών, ότι η Τουρκία θα μπορούσε να γίνει μια ευρωπαϊκή χώρα, μια μεγάλη χώρα του Ισλάμ, η οποία ανεβάζει ψηλά την δημοκρατία. Ποτέ δεν ήταν το σκεπτικό να επηρεάσουμε την Τουρκία κάπως διαφορετικά, να την επηρεάσουμε ευρωπαϊκά, αλλά σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την δημοκρατία, ήταν μια μεγάλη ευκαιρία και δυστυχώς πρέπει να διαπιστώσουμε - και σήμερα στην συζήτηση - ότι αυτό εξελίσσεται στη λάθος κατεύθυνση».
Schallenberg (ΥΠΕΞ Αυστρίας): Ο νεότερος κρίκος σε μια αλυσίδα προκλήσεων
Ως «νεότερο κρίκο σε μία αλυσίδα προκλήσεων» κατήγγειλε τη μετατροπή, από την Τουρκία, της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Alexander Schallenberg, μιλώντας στο σημερινό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες, ενώ σε σχέση με τις εξελίξεις στη Λιβύη και στο Βόρειο Ιράκ, σημείωσε πως «απλά η Τουρκία δεν είναι αξιόπιστος εταίρος της Ευρώπης».
Σε δηλώσεις του σε Αυστριακούς δημοσιογράφους, στο περιθώριο της Συνόδου, ο Schallenberg τόνισε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ασκεί απέναντι στην Τουρκία «μία ισχυρή πολιτική και να μιλά μία σαφή γλώσσα (...) σε μία σταθερή βάση αξιών».
Ταυτόχρονα, ο ίδιος ζήτησε εκ νέου τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Άγκυρα, επισημαίνοντας ότι «και εδώ η ΕΕ θα έπρεπε να κάνει μία σαφή τομή και να δηλώσει πως όλα αυτά δεν είναι πλέον επιτρεπτά και σωστά».
Ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε στους δημοσιογράφους πως δεν πιστεύει ότι από αυτή τη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών θα υπάρξει μία απόφαση, ωστόσο, όπως επισήμανε, βλέποντας την τουρκική πολιτική, μεταξύ άλλων, στη Λιβύη και στη Συρία, καθώς επίσης τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, «θα πρέπει να οδηγηθούμε σε μία αλλαγή τρόπου σκέψης στην Ευρώπη».
Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα σημειώθηκε μία νέα διπλωματική ένταση μεταξύ Βιέννης και Άγκυρας, εξαιτίας βίαιων συγκρούσεων στην αυστριακή πρωτεύουσα ανάμεσα σε Κούρδους και αριστερούς διαδηλωτές, από τη μία πλευρά, και σε Τούρκους ακραίους εθνικιστικούς και ακροδεξιούς αντιδιαδηλωτές, από την άλλη πλευρά, κατά τις οποίες υπήρξαν τραυματίες, συλλήψεις και υλικές ζημίες.
Σε σχέση με τα επεισόδια, ο Αυστριακός ομοσπονδιακός καγκελάριος, Sebastian Kurz, είχε κατηγορήσει την Τουρκία ότι «σπέρνει διχόνοια» και εργαλειοποιεί τα περιστατικά για τους δικούς της σκοπούς.
Σύμφωνα με τον καγκελάριο, η Άγκυρα χρησιμοποιεί την κατάσταση για να «δημιουργήσει κλίμα» για τα δικά της συμφέροντα, κι αυτό συνιστά εκμετάλλευση των ανθρώπων με τουρκικές ρίζες που ζουν στην Ευρώπη.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, για τον λόγο αυτό είχε κληθεί στο αυστριακό υπουργείο Εξωτερικών ο Τούρκος πρέσβης στη Βιέννη, για να του καταστεί σαφές ότι «πρέπει να δοθεί τέλος στην επιδίωξη της Τουρκίας να ασκεί επιρροή στους ανθρώπους εδώ στην Αυστρία και να τους εργαλειοποιεί για τις διαφορές της» (σ.σ. προφανώς με τους Κούρδους).
Νέο παραλήρημα από Cavusoglu
Την ίδια στιγμή, η Τουρκία όχι μόνο διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει αλλά θέτει και θέμα τουρκικής μειονότητας στη Θράκη.
«Αρνούμαστε όλες τις δηλώσεις που αφορούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Η Αγία Σοφία είναι κυριαρχικό μας ζήτημα.
Η Αγία Σοφία είναι στην UNESCO. Η Αγία Σοφία ήταν 481 χρόνια τζαμί.
Δεν υπήρξε καμία φθορά.
Κάποιες δηλώσεις της UNESCO μας προκάλεσαν εντύπωση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Mevlut Cavusoglu.
Μάλιστα, ο Cavusoglu επιτέθηκε στην Ελλάδα με αφορμή τα θρησκευτικά ζητήματα, ενώ για ακόμη μία φορά έθεσε θέμα τουρκικής μειονότητας στη Θράκη.
«H τελευταία χώρα που μπορεί να μιλήσει για το θέμα αυτό (της Αγίας Σοφίας) είναι η Ελλάδα.
Στο ζήτημα των θρησκευτικών ελευθεριών είναι από τις πιο σκληρές χώρες στον κόσμο.
Σήμερα βλέπουμε τις διώξεις που ζουν οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης.
Στην Αθήνα δεν έχουν τζαμί και είναι η μόνη πρωτεύουσα.
Στη Θεσσαλονίκη δεν έχουν τζαμί.
Οι εκλεγμένοι μουφτήδες δεν μπορούν να πάνε σε κηδείες και τιμωρούνται με φυλάκιση.
Φανταστείτε να απαγορεύαμε στον Βαρθολομαίο να πάει σε κηδεία και να τον τιμωρούσαμε».
Πέντε οι στόχοι Erdogan από την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί όπως ήταν 482 χρόνια
Η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας να χαρακτηρίσει την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη ένα μουσείο πολιτιστικής κληρονομιάς σε τζαμί και ακολούθως ο Erdogan με διάταγμα να ενεργοποιήσει άμεσα την απόφαση προσδιορίζοντας ως πρώτη ημερομηνία προσευχής τις 24 Ιουλίου 2020… εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο της τουρκικής διπλωματίας.
Ο Erdogan βέβαια έχει πολλαπλό στόχο.
Ουσιαστικά όμως ήθελε να κερδίσει τις εντυπώσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας και δεν είναι τυχαίο ότι χρησιμοποίησε χειραγωγούμενους τούρκους πολίτες δήθεν να πανηγυρίζουν για την απόφαση αυτή.
Υπάρχουν και αντιδράσεις Τούρκος Συγγραφέας βραβευμένος με Nobel λογοτεχνίας τόνισε ότι η Τουρκία έπαψε να είναι κοσμικό κράτος με αυτή την απόφαση θρησκευτικού φανατισμού.
Η Αγία Σοφία λίκνο του Βυζαντίου και της ελληνορθόδοξης εκκλησίας μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σελτζούκους Τούρκους το 1453 μετατράπηκε σε Τζαμί για 482 χρόνια έως ότου ο Kemal Ataturk το 1935 το μετέτρεψε σε μουσείο που παρέμενε έως σήμερα.
Να σημειωθεί ότι στο διάστημα 1204 έως το 1261, μετατράπηκε κατά την 4η Σταυροφορία σε Ρωμαιοκαθολικό καθεδρικό ναό κάτω από την επίβλεψη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Ο Ataturk στην προσπάθεια του να κερδίσει την Ευρώπη εκείνης της εποχής προέβη σε κινήσεις συμφιλιωτικές.
Ο Erdogan με την προκλητική του στάση έχει πολλαπλούς στόχους στην εξωτερική του πολιτική αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο καθώς λόγου κορωνοιού η τουρκική κοινωνία είναι δυσαρεστημένη με τον Erdogan, ενώ η οικονομία παραπαίει...
Ποιοι οι στόχοι του Erdogan;
Κατά βάση οι στόχοι του τούρκου Προέδρου Erdogan ήταν πέντε
1)Ήθελε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη της Τουρκίας από το σοκ του κορωνοιού όπου δημοσκοπικά του έχει κάνει ζημία.
Ήδη οι νεκροί φθάνουν τους 5.350 και η τουρκική κοινωνία προφανώς είναι δυσαρεστημένη με την υγειονομική διαχείριση της κυβέρνησης Erdogan.
Ο τούρκος Πρόεδρος χρησιμοποιεί την Αγία Σοφία μεγάλης συμβολικότατες για χριστιανούς και μουσουλμάνους για να αγγίξει το θρησκευτικό συναίσθημα και προφανώς να αποπροσανατολίσει.
2)Η τουρκική οικονομία διέρχεται μεγάλη κρίση.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα μειώνονται συνεχώς στα 90 δισεκ.
Ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί στο 12,6%.
Το χρέος αυξάνεται, τα ελλείμματα αυξάνονται.
Η κατάσταση στην τουρκική οικονομία όπως αντικατοπτρίζεται από την πορεία της λίρας είναι συνεχώς επιδεινούμενη και με την ύφεση που προκαλεί ο κορωνοιός τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα οξύνονται.
Φέρνοντας στο προσκήνιο το ζήτημα της Αγίας Σοφίας οι πολίτες έστω και για λόγο θα ξεχαστούν από τα καθημερινά τους προβλήματα μέσω της θρησκευτικής προπαγάνδας.
Η Αγία Σοφία ξυπνάει μνήμες που φθάνουν έως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
3)Οι τούρκοι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι με τις επιλογές Erdogan τόσο στο μέτωπο της Συρίας όσο και της Λιβύης.
Ήθελε να πετύχει ο Τούρκος Πρόεδρος μιας νίκη έστω και εσωτερικής κατανάλωσης, γνωρίζοντας ότι θα προκαλέσει την διεθνή κατακραυγή.
4)Ήθελε να προκαλέσει την Ευρώπη ώστε να βάλει ξανά την Αγία Σοφία σε μια ατζέντα διαπραγμάτευσης από την οποία πιστεύει ότι θα κερδίσει.
Μπορεί να είναι η διεκδίκηση της Τουρκίας στο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου;
Είναι διεκδίκηση κονδυλίων μεταξύ άλλων και για το μεταναστευτικό;
Ως γνωστό στην Τουρκία υπάρχουν 2,5 εκατ σύριοι μετανάστες.
5)Ο Erdogan είναι γνωστός για τα ανατολίτικα παζάρια.
Χώροι λατρείας για τους μουσουλμάνους στην Κωνσταντινούπολη υπάρχουν οπότε η Αγία Σοφία δεν χρειαζόταν να μετατραπεί σε Τζαμί.
Να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας είναι αχυράνθρωποι, καθοδηγούμενα πιόνια.
Ο Erdogan γνωρίζει ότι θα προκληθεί η οργή των ευρωπαίων, της Unesco, ήδη οι αμερικανοί αντέδρασαν χαρακτηρίζοντας την κίνηση Erdogan ως απαράδεκτη.
Ωστόσο έστρεψε τα διεθνή βλέμματα πάνω του και θα βάλει την Αγία Σοφία σε ένα παιχνίδι διαπραγματευτικών ελιγμών.
Δεν συμφέρει με όρους ιστορίας ή πολιτιστικής κληρονομίας να βεβηλώσει την Αγία Σοφία.
Δεν θα πειράξουν τις αγιογραφίες, θα το είχαν κάνει ήδη.
Ο στόχος δεν είναι να παραποιήσουν την Αγία Σοφία ως ναό της ιστορίας και του πολιτισμού αλλά να χρησιμοποιήσουν μια απόφαση για να ανοίξουν άλλα ζητήματα, να κερδίσουν κάτι από την Ευρώπη.
Ο Erdogan υπογράφει διάταγμα που επιτρέπει στην Αγία Σοφία να χρησιμοποιηθεί ξανά ως τζαμί
Ο Πρόεδρος Erdogan της Τουρκίας εξέδωσε διάταγμα στις 10 Ιουλίου 2020 με το οποίο επιτρέπει η Αγία Σοφία να ανοίξει για μουσουλμανικές προσευχές, μια ενέργεια που θα προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις καθώς έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς που εκτιμάται από Χριστιανούς και Μουσουλμάνους για τη θρησκευτική της σημασία, την εκπληκτική δομή και ως σύμβολο της κατάκτηση των τούρκων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Pompeo κάλεσε την Τουρκία να μην μετατρέψει τον ναό σε τζαμί.
Η δήλωση του Pompeo επικρίθηκε επίσης από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Η Αγία Σοφία (ή Ιερή Σοφία) είναι ο πρώην Ελληνορθόδοξος χριστιανικός πατριαρχικός καθεδρικός ναός, αργότερα εξελίχθηκε σε οθωμανικό αυτοκρατορικό τζαμί στην Κωνσταντινούπολη, Τουρκία.
Είναι διάσημο για τον μεγάλο τρούλο του.
Χτίστηκε το 537 μ.Χ. κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ιουστινιανού, ήταν το μεγαλύτερο κτίριο στον κόσμο και ένα θαύμα μηχανικής της εποχής του.
Θεωρείται η επιτομή της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και λέγεται ότι «άλλαξε την ιστορία της αρχιτεκτονικής».
Χτισμένο ως ο μεγάλος καθεδρικός ναός της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ήταν η έδρα του οικουμενικού πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης έως ότου η πόλη έπεσε στους Τούρκους το 1453, εκτός από το 1204 έως το 1261, όταν μετατράπηκε από τους Σταυροφόρους της 4ης Σταυροφορίας σε Ρωμαιοκαθολικό καθεδρικό ναό υπό την αιγίδα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησία.
Το κτίριο μετατράπηκε αργότερα σε ένα οθωμανικό τζαμί από τις 29 Μαΐου 1453 έως το 1931.
Το 1935 άνοιξε ως μουσείο και παρέμεινε ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός στον κόσμο
Οι αντιδράσεις
Η απόφαση θα μπορούσε να πυροδοτήσει καταιγίδα μεταξύ αξιωματούχων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η Unesco, η οποία χαρακτήρισε την Αγία Σοφία ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1985, εξέδωσε τονίζοντας ότι η Τουρκία έχει μια σειρά νομικών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων.
Ο διεθνής πολιτιστικός οργανισμός λέει ότι «ένα κράτος πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει καμία τροποποίηση στην εξαιρετική καθολική αξία της περιουσίας που είναι εγγεγραμμένη στην επικράτειά του.
Οποιαδήποτε τροποποίηση απαιτεί προηγούμενη ειδοποίηση από το ενδιαφερόμενο κράτος στην Unesco και στη συνέχεια, εάν είναι απαραίτητο, εξέταση από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Το 2019 δέχτηκε περισσότερους από 3,7 εκατομμύρια επισκέπτες, καθιστώντας τον πιο δημοφιλή τουριστικό προορισμό της Τουρκίας.
Η Αγία Σοφία είναι γνωστή για τις εκπληκτικές βυζαντινές τοιχογραφίες και ψηφιδωτά, μερικά από τα οποία επικαλύφθηκαν όταν είχε μετατραπεί σε τζαμί και αποκαταστάθηκαν όταν ο χώρος έγινε μουσείο
Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε λειτουργικό τζαμί δεν θα επηρεάσει την προσβασιμότητά της στο κοινό, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Erdogan ο I. Kalin στον κρατικό οργανισμό Anadolu.
«Το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας για λατρεία δεν εμποδίζει ντόπιους ή ξένους τουρίστες να επισκεφθούν τον ναό», είπε, συγκρίνοντάς το με τη Νοτρ Νταμ και τη Σάκρε Κέιρ στη Γαλλία, δύο δημοφιλείς τοποθεσίες πολιτιστικής κληρονομιάς που και οι δύο εξακολουθούν να διαθέτουν χριστιανικά στοιχεία.
Πρόσθεσε ότι η αλλαγή δεν θα επηρεάσει επίσης το καθεστώς Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ιστορικής περιοχής της Κωνσταντινούπολης, η οποία περιλαμβάνει το Οθωμανικό Παλάτι Τοπ Καπί, τον αρχαίο ιππόδρομο και το Μπλε Τζαμί.
Η Unesco έχει εντάξει την περιοχή στη λίστα της για τη «μοναδική ενσωμάτωση αρχιτεκτονικών αριστουργημάτων που αντικατοπτρίζει τη συνάντηση της Ευρώπης και της Ασίας εδώ και αρκετούς αιώνες».
Αρχιεπίσκοπος Αμερικής: Παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού
«Το χειρότερο παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού» χαρακτηρίζει τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος σε ανάρτηση του στο facebook και το twitter. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι «Καταργώντας την Αγία Σοφία ως μνημείο, η Τουρκία κλείνει το παράθυρο που ο Ατατούρκ άνοιξε στον κόσμο».
Σε άλλη ανάρτησή του, σημειώνει ότι «Τα συνταρακτικά νέα σχετικά με την Αγία Σοφία ελπίζουμε να μη σηματοδοτούν την επιδείνωση της πολιτικής της τουρκικής κυβέρνησης έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας, δηλαδή την προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας».
Την ίδια ώρα, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος, που συγλήθηκε εκτάκτως από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, τονίζει σε ανακοινωθέν που εξέδωσε ότι «Για τους ορθοδόξους όλου του κόσμου, αλλά και για όλο τον χριστιανικό κόσμο, η Αγία Σοφία, η Κωνσταντινούπολη και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελούν ιερά πνευματικά κέντρα και παρακαταθήκη της πίστεως και της παραδόσεώς μας» και καλεί την τουρκική κυβέρνηση «να επιδείξει σεβασμό στην πανορθόδοξη και παγχριστιανική συνείδηση, η οποία σήμερα πληγώθηκε με την ατυχή αυτή απόφασή της».
Εν συνεχεία, εκφράζει την ελπίδα «αυτό να μη σημάνει και υπαναχώρηση και επιδείνωση της στάσης της τουρκικής κυβερνήσεως έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των λοιπών χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας και μια αρνητική στροφή στον σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών».
Καταληκτικά, τονίζει ότι «Η ιεραρχία, ο ιερός κλήρος, οι μοναχοί και ο πιστός λαός της Αρχιεπισκοπής μας είναι ανήσυχοι και προσεύχονται θερμά για την επικράτηση της ειρήνης, της αγάπης και της ευημερίας στην περιοχή, αλλά και για την αναθεώρηση της θλιβερής αυτής απόφασης».
Σημάδια κατάρρευσης της Τουρκικής οικονομίας
Σημάδια ακραίας κατάρρευσης εμφανίζει η τουρκική λίρα, μετά τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα στα οποία έφτασε στα μέσα Μαΐου.
Στο μεταξύ, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους όσον αφορά την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους, με τον πληθωρισμό να καλπάζει, ευρισκόμενος στο 12,6% - ποσοστό που ξεπέρασε τις προσδοκίες των οικονομολόγων.
Η κεντρική τράπεζα προσπαθεί να στηρίξει το νόμισμα «καίγοντας» τα συναλλαγματικά αποθέματά της, τα οποία βαίνουν ολοένα συρρικνούμενα, με τις πληθωριστικές πιέσεις να είναι πιο έντονες από ποτέ.
Ο πληθωρισμός του Ιουνίου αυξήθηκε στο 12,6%, από 11,4% τον Μάιο, ενώ αυξάνεται σταθερά από τον περασμένο Οκτώβριο (8,6%).
Η λίρα εξακολουθεί να είναι υπερτιμημένη, αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Istanbul Economics Research, προσθέτοντας:
«Το νόμισμα φαίνεται πως θα υποτιμηθεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες εάν δεν υπάρξει κάποια παρέμβαση σε επίπεδο νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής».
Σε γενικές γραμμές, οι οικονομολόγοι ομονοούν ότι ένα υποτιμημένο νόμισμα, για να ισχυροποιηθεί, χρειάζεται υψηλά επιτόκια.
Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan διαφωνεί.
Θεωρεί πως μια επιτοκιακή αύξηση θα βλάψει τις αναπτυξιακές δυνατότητες της Τουρκίας.
Ειδικότερα, τάσσεται υπέρ της μείωσης των επιτοκίων προκειμένου να ενισχύσει την ανάπτυξη και τις δαπάνες, ιδίως αφού η χώρα των 82 εκατομμυρίων επλήγη σκληρά από την πανδημία του ιού κορωνοϊού.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, που θεωρείται ότι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον Erdogan, διατήρησε το επιτόκιο αναφοράς της αμετάβλητο στο 8,25% στα τέλη Ιουνίου, μετά από εννέα διαδοχικές μειώσεις (από 24% το α’ εξάμηνο του 2019).
Εν προκειμένω αξίζει να σημειωθεί πως η λίρα, που στις 7 Μαΐου έφτασε μέχρι και στις 7,269 λίρες έναντι του δολαρίου, πλέον κυμαίνεται στις 6,8640 λίρες έναντι του δολαρίου.
Τι αναφέρει η Moody's και γιατί υποβαθμίζει την Τουρκία
Υπενθυμίζεται ότι, ο αμερικανικός οίκος υποβάθμισε σε «Β1» την αξιολόγηση (μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα), από «Ba3» της Τουρκίας.
«Not Prime» η βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα.
Μάλιστα, η Moody's διατήρησε σε αρνητικές τις προοπτικές (outlook).
Σύμφωνα με τον οίκο, η υποβάθμιση αντανακλά το γεγονός ότι η κατάσταση του ισοζυγίου πληρωμών συνεχίζει να επιδεινώνεται και παράλληλα, ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών ομολόγων από την κυβέρνηση.
Η βαθμολογία «Β1» εξισορροπεί αυτούς τους κινδύνους ενάντια στα θεμελιώδη πιστωτικά πλεονεκτήματα της χώρας, ιδιαίτερα τη μεγάλη, διαφοροποιημένη οικονομία της και τα σχετικά χαμηλά επίπεδα δημόσιου χρέους.
Ο αντίκτυπος της συνεχιζόμενης διάβρωσης της θεσμικής ισχύος και της αποτελεσματικότητας της πολιτικής στην εμπιστοσύνη των επενδυτών, αντισταθμίζει όλο και περισσότερο τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα της Τουρκίας, σχολιάζεται.
«Η χώρα εξαρτάται διαρθρωτικά από τις εξωτερικές ροές κεφαλαίων. (…)
Τα αποθέματα συναλλαγματικών διαθεσίμων είναι μειωμένα και η Moody's αναμένει να συρρικνωθούν περαιτέρω κατά τα επόμενα δύο χρόνια. (…)
Η βούληση ή η ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει πολιτικές που θα στηρίξουν την εμπιστοσύνη των εξωτερικών επενδυτών στην οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα αντιμετωπίζοντας τις υποκείμενες αδυναμίες, παραμένει αβέβαιη.
Από τα μέσα του 2018, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μια σειρά πακέτων οικονομικής μεταρρύθμισης.
Τα περισσότερα κυβερνητικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που στοχεύουν στο τραπεζικό σύστημα, εξακολουθούν να επικεντρώνονται στην βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας σε βάρος της υποβάθμισης της υποκείμενης ανθεκτικότητας της οικονομίας και του τραπεζικού της συστήματος σε εξωτερικούς κραδασμούς, εν μέρει με την αύξηση της ευαισθησία στις μετατοπίσεις του κλίματος της αγοράς. (…)
Επιπλέον, το κόστος χρηματοδότησης έχει αυξηθεί ραγδαία, ενώ οι αποδόσεις αυξάνονται κατά περίπου 400 μονάδες βάσης από τον Φεβρουάριο. (…)
Οι εξωτερικές πιέσεις επιδεινώνονται από τη συνεχιζόμενη διαφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών, αυτή τη φορά σχετικά με την αγορά από την Τουρκία του πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία.
Οι κυρώσεις τις οποίες το αμερικανικό Κογκρέσο θα εξετάσει αν η αγορά προχωρήσει, επισκιάζουν περαιτέρω την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Τουρκίας. (…)
Η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μια περαιτέρω αρνητική αντίδραση στην αγορά.
Επιπλέον, ανάλογα με τις επιβληθείσες κυρώσεις, θα μπορούσε επίσης να εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα της Τουρκίας να αποκτήσει πρόσβαση στο πρόγραμμα του ΔΝΤ, εάν χρειαστεί κάποιος στο μέλλον για να αποφευχθεί η κλιμάκωση του ισοζυγίου πληρωμών και της οικονομικής κρίσης».
Fitch: Εύθραυστο το πιστωτικό προφίλ της Τουρκίας - Μεγάλοι οι εξωτερικοί κίνδυνοι
Ο αντίκτυπος της πανδημίας του κορωνοϊού στο πιστωτικό προφίλ της Τουρκίας εκφράζεται κυρίως μέσω εξωτερικών χρηματοδοτικών κινδύνων, αναφέρει σε σχόλιό της η Fitch Ratings, η οποία πρόσφατα επιβεβαίωσε σε «ΒΒ-» τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, χωρίς να μεταβάλλει τις σταθερές προοπτικές (outlook).
Το εξωτερικό χρέος του ιδιωτικού τομέα παρέμεινε ανθεκτικό παρά την αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών, αλλά η πτώση των συναλλαγματικών διαθεσίμων (FX) από τα τέλη Φεβρουαρίου αύξησε σημαντικά τους κινδύνους και τις εξωτερικές πιέσεις, υπογραμμίζει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης.
«Τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματα (συμπεριλαμβανομένου του χρυσού) μειώθηκαν στα 90 δισεκ. USD στις 26 Ιουνίου από 106 δισεκ. USD στα τέλη του 2019.
Αν υπολογίσουμε τα ακαθάριστα αποθεματικά μείον τις ανταλλαγές χρέους, υπήρξε μια πολύ πιο έντονη πτώση, από 87 δισεκ. USD στα τέλη Δεκεμβρίου 2019 σε 33 δισεκ. USD. (…)
Οι καταθέσεις σε ξένο νόμισμα εξακολουθούν να αυξάνονται. (…)
Προβλέπουμε σταθεροποίηση του ισοζυγίου πληρωμών της Τουρκίας το β’ εξάμηνο 2020, αλλά υπάρχουν σημαντικοί αρνητικοί κίνδυνοι.
www.worldenergynews.gr
