Προϋπολογισμός 2021: Στόχευση για μηδενικό έλλειμμα - Στο Eurogroup του Σεπτεμβρίου οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα

Πλώρη για μηδενικό έλλειμμα ή για οριακό πλεόνασμα βάζει η κυβέρνηση στη μετα-Covid εποχή με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2021 που θα καταθέσει τον Οκτώβριο στη Βουλή ενώ στο Eurogroup του Σεπτεμβρίου θα γίνει η πρώτη μεγάλη συζήτηση για το θέμα των στόχων στα πρωτογενή πλεονάσματα.
Η δέσμευση για 3,5% πλεόνασμα παραμένει, έστω και αν οι θεσμοί έχουν κλείσει το μάτι στην Αθήνα ότι δεν θα είναι αυστηροί με την επίτευξη αυτού του στόχου.
Όμως για το τυπικό κομμάτι της υπόθεσης και μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τις δαπάνες που θα αποκλείονται από τις μετρήσεις του πρωτογενούς πλεονάσματος, η συγκεκριμένη «θηλιά» για την οικονομία της χώρας θα εξακολουθήσει να υπάρχει και τον επόμενο χρόνο της ενισχυμένης εποπτείας.
Το στίγμα θα δοθεί με την εγκύκλιο για την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2021 που θα σταλεί τις επόμενες ημέρες σε υπουργεία και φορείς και γενικής κυβέρνησης, όπου βασική ντιρεκτίβα θα είναι η συγκράτηση των δαπανών με την καθιέρωση αυστηρού ανώτατου ορίου.
Έμφαση θα δίνεται στην αξιοποίηση όλων των εργαλείων για την ενίσχυση των εσόδων έτσι ώστε να εξουδετερωθεί η βόμβα των αποκλίσεων λόγω πανδημίας.
Επίσης, όλες οι δαπάνες θα επανεξεταστούν από μηδενική βάση προκειμένου να βρεθεί δημοσιονομικός χώρος για νέες φοροελαφρύνσεις τις οποίες θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ.
Ο νέος προϋπολογισμός θα ενσωματώνει τις αισιόδοξες προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας για ανάπτυξη 5,1% τον επόμενο χρόνο, με βασικούς τροφοδότες την ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Ωστόσο πρόκειται για μία παρακινδυνευμένη πρόβλεψη, αφού το βάθος της φετινής ύφεσης δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει.
Όλοι οι δείκτες στην οικονομία συνηγορούν ότι η βουτιά φέτος στο ΑΕΠ θα κυμανθεί μεταξύ 8% και 9%, γεγονός που σημαίνει ότι τουλάχιστον 16-17 δισ. ευρώ πλούτου που έχει παραχθεί θα γίνουν σκόνη λόγω του κορωνοϊού και θεωρούνται απώλειες-μαμούθ για μια οικονομία που δεν είναι σε πόλεμο.
Αυτό συνεπάγεται ότι σε τρέχουσες τιμές το ΑΕΠ θα κατρακυλήσει στα 171 με 172 δισ. ευρώ από τα επίπεδα των 188 δισ. ευρώ που ήταν η συνολική αξία του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος το τελευταίο τρίμηνο του 2019.
Όσο δηλαδή είχε φτάσει να παράγει η χώρα στα «πέτρινα» χρόνια των μνημονίων και συγκεκριμένα τη διετία 2014-2015.
Οπότε, εκεί που η κυβέρνηση βάδιζε με στόχο για ανάπτυξη 2,8% το 2020, ήρθε η πανδημία να ανατρέψει τα πάντα και να οδηγήσει τη χώρα στον εφιάλτη της ύφεσης.
Σε ένα υποθετικό σενάριο ότι δεν θα υπάρξει δεύτερο κύμα πανδημικής κρίσης στην Ελλάδα και οι εισπράξεις φέτος από τον τουρισμό θα ανέλθουν στα 6-7 δισ. ευρώ, ενδεχομένως ακόμη και στα 8 δισ. ευρώ, στο υπουργείο Οικονομικών δεν αποκλείουν φέτος να γίνει το θαύμα και να αποσοβηθεί ο κίνδυνος του εκτροχιασμού προς τον οποίο ο προϋπολογισμός οδεύει ολοταχώς.
Ήδη η εκτίμηση για φέτος είναι για πρωτογενές έλλειμμα 3% και στο Γενικό Λογιστήριο θεωρούν ότι υπάρχουν ακόμη ελπίδες και ότι λίγο πριν από τη στροφή ο προϋπολογισμός θα καταφέρει να κλείσει με έλλειμμα 1,9%.
Εφόσον αυτό συμβεί, θα είναι μια πολύ καλή βάση εκκίνησης για μηδενικό έλλειμμα το 2021 (ισοσκελισμένος προϋπολογισμός) ή για οριακό πλεόνασμα.
Στο οικονομικό επιτελείο ποντάρουν μεταξύ άλλων στην ώθηση που θα δώσουν στην οικονομία τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα, εφόσον βέβαια κάποιο από τα επόμενα Eurogroup ανάψει το πράσινο φως και αυτά τα κεφάλαια κατευθυνθούν τελικά σε επενδύσεις (ώριμα αναπτυξιακά έργα) και δεν κατευθυνθούν στον κουβά με τα χρήματα για την αποπληρωμή του χρέους.
Το κακό ωστόσο με τις επενδύσεις είναι ότι τα λεφτά έρχονται προς το τέλος στα κρατικά ταμεία και όχι στην αρχή, οπότε η ευεργετική επίδραση στο ΑΕΠ φαίνεται πολύ αργότερα.