Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η εγχώρια ζήτηση καυσίμου θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα με το 2019, αφού στην περίοδο του lockdown η κατανάλωση καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή ήταν πολύ υψηλή
Η κατακόρυφη πτώση των τιμών του φυσικού αερίου από τις αρχές του 2020 προκαλεί ανησυχία στις διεθνείς αγορές ειδικά μετά και την πρόβλεψη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας ότι θα συνεχιστεί η μείωση της ζήτησης λόγω της κρίσης του κορωνοιού, γεγονός που δείχνει ότι οι τιμές δεν θα ανακάμψουν σύντομα.
Ωστόσο για την εγχώρια αγορά ενέργειας η μείωση των τιμών του φυσικού αερίου μπορεί να αποτελέσουν ευκαιρία ανάπτυξης μέσω της αύξησης των εξαγωγών σε γειτονικές αγορές, εντατικοποίησης του ανταγωνισμού και αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής από τις μονάδες φυσικού αερίου.
Η αναστάτωση που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομία ο COVID- 19 επηρεάζει κυρίως το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τιμές του spot LNG βρίσκονται σε πτώση από τις αρχές του χρόνου και στα τέλη Μαΐου σημείωσε χαμηλό όλων των εποχών στα 1,85 δολ./MBTU.
Δεν υπάρχει καρτέλ στο φυσικό αέριο
Όπως και με το αργό πετρέλαιο, η αιτία της πτώσης ήταν σε μεγάλο βαθμό το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, το οποίο ήταν ήδη σημαντικό πριν την επέλαση του COVID-19 και το οποίο βεβαίως διευρύνθηκε με το lockdown.
Ωστόσο ο επιχειρηματίας Ευάγγελος Μυτιληναίος που ως γνωστόν δραστηριοποιείται τόσο στον ηλεκτρισμό, όσο και στο φυσικό αέριο όπου η «Μυτιληναίος» κατέχει το 40% της αγοράς, έδωσε πρόσφατα μια ακόμη ερμηνεία της κατάρρευσης των τιμών. Όπως είπε ο κ. Μυτιληναίος μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών το φυσικό αέριο εξελίσσεται σε μείζον γεωστρατηγικό εργαλείο για την περιοχή.
Σχολιάζοντας δε την κατάρρευση της τιμής πρόσθεσε ότι η τιμή του πετρελαίου «κρατιέται» σε κάποια επίπεδα γιατί υπάρχει καρτέλ. Αντίθετα η τιμή του αερίου έχει καταρρεύσει ακριβώς γιατί δεν ελέγχεται από καρτέλ.
Η μειωμένη ζήτηση φυσικού αερίου είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν φορτία από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ασία και την Ευρώπη. Αυτή η μειωμένη ζήτηση οδήγησε τις ροές φυσικού αερίου στις εγκαταστάσεις εξαγωγής σε χαμηλό 13 ετών.
Μείωση 4% της παγκόσμιας ζήτησης
Με βάση αυτή την εικόνα ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προέβλεψε πρόσφατα ότι η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου θα μειωθεί κατά 4%, ποσοστό που είναι διπλάσιο από την πτώση κατά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008. Αν και αναμένεται ανάκαμψη της ζήτησης το 2021, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δεν αναμένει γρήγορη επιστροφή στα επίπεδα πριν από την κρίση.
«Η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά τα επόμενα δύο χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα επιστρέψει γρήγορα στα προηγούμενα επίπεδα. Η κρίση του COVID-19 θα έχει διαρκή αντίκτυπο στις μελλοντικές εξελίξεις της αγοράς, μειώνοντας τους ρυθμούς ανάπτυξης και αυξάνοντας τις αβεβαιότητες» τόνισε ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, Fatih Birol.
Η κατανάλωση LNG αποτελεί βαρόμετρο για την παγκόσμια οικονομία, όμως στην παρούσα συγκυρία, οι ελληνικές εταιρίες σπεύδουν να αξιοποιήσουν την πτώση των τιμών αγοράζοντας φθηνά για την κάλυψη των αναγκών τους σε ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και για την πώληση στην τελική κατανάλωση και εξαγωγές.
Εκτιμήσεις για 60 TWh εγχώριας ζήτησης φέτος
Πάντως η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην εγχώρια αγορά δεν προβλέπεται πολύ μεγάλη. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις η ζήτηση θα φθάσει τις 60 TWh έναντι των 65 TWh του 2019, κυρίως λόγω του ηπιότερου χειμώνα και όχι της κρίσης αφού στην περίοδο του lockdown η κατανάλωση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή ήταν πολύ υψηλή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας τον Απρίλιο η παραγωγή από φυσικό αέριο ήταν το 45,49% του συνόλου με τις ΑΠΕ να ακολουθούν στο 44,49% και το λιγνίτη να βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά με 3,99%. Με δεδομένο το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ η ζήτηση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή θα συνεχιστεί και θα είναι υψηλή ότι μόνο εφέτος αλλά και όλα τα επόμενα χρόνια.
Αύξηση 17% στο τετράμηνο
Ως εκ τούτου η στροφή πολλών ελληνικών εταιριών στην εισαγωγή φυσικού αερίου τόσο μέσω της Ρεβυθούσας (LNG), όσο και μέσω του αγωγού (πρόσφατα υπεγράφη μακροχρόνιο συμβόλαιο προμήθειας μεταξύ της Μυτιληναίος GAZPROM) είναι μια μάλλον ανταγωνιστική επιλογή αφού οι χαμηλές τιμές εξασφαλίζουν χαμηλό κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού και προφανώς σημαντικά περιθώρια κέρδους.
Ενδεικτική της τάσης της αγοράς προς το φυσικό αέριο είναι ότι το πρώτο τετράμηνο του 2020 οι συνολικές ποσότητες που εισήχθησαν από το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου αλλά και διακινήθηκαν προς την εσωτερική και εξωτερική αγορά ήταν περισσότερες κατά 17% έναντι του αντίστοιχου περσινού τετραμήνου.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, οι εισαγωγές ανήλθαν στις 21.393 GWh έναντι 18.211 GWh. Η άνοδος των εισαγωγών αποτυπώνει τη δυναμική που αποκτά το εμπόριο φυσικού αερίου από εγχώριους ενεργειακούς ομίλους, οι οποίοι φέρνουν ποσότητες όχι μόνο για να καλύψουν δικές τους ανάγκες αλλά και για να προχωρήσουν σε εξαγωγές.
www.worldenergynews.gr
Ωστόσο για την εγχώρια αγορά ενέργειας η μείωση των τιμών του φυσικού αερίου μπορεί να αποτελέσουν ευκαιρία ανάπτυξης μέσω της αύξησης των εξαγωγών σε γειτονικές αγορές, εντατικοποίησης του ανταγωνισμού και αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής από τις μονάδες φυσικού αερίου.
Η αναστάτωση που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομία ο COVID- 19 επηρεάζει κυρίως το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τιμές του spot LNG βρίσκονται σε πτώση από τις αρχές του χρόνου και στα τέλη Μαΐου σημείωσε χαμηλό όλων των εποχών στα 1,85 δολ./MBTU.
Δεν υπάρχει καρτέλ στο φυσικό αέριο
Όπως και με το αργό πετρέλαιο, η αιτία της πτώσης ήταν σε μεγάλο βαθμό το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, το οποίο ήταν ήδη σημαντικό πριν την επέλαση του COVID-19 και το οποίο βεβαίως διευρύνθηκε με το lockdown.
Ωστόσο ο επιχειρηματίας Ευάγγελος Μυτιληναίος που ως γνωστόν δραστηριοποιείται τόσο στον ηλεκτρισμό, όσο και στο φυσικό αέριο όπου η «Μυτιληναίος» κατέχει το 40% της αγοράς, έδωσε πρόσφατα μια ακόμη ερμηνεία της κατάρρευσης των τιμών. Όπως είπε ο κ. Μυτιληναίος μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών το φυσικό αέριο εξελίσσεται σε μείζον γεωστρατηγικό εργαλείο για την περιοχή.
Σχολιάζοντας δε την κατάρρευση της τιμής πρόσθεσε ότι η τιμή του πετρελαίου «κρατιέται» σε κάποια επίπεδα γιατί υπάρχει καρτέλ. Αντίθετα η τιμή του αερίου έχει καταρρεύσει ακριβώς γιατί δεν ελέγχεται από καρτέλ.
Η μειωμένη ζήτηση φυσικού αερίου είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν φορτία από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ασία και την Ευρώπη. Αυτή η μειωμένη ζήτηση οδήγησε τις ροές φυσικού αερίου στις εγκαταστάσεις εξαγωγής σε χαμηλό 13 ετών.
Πάντως η ζήτηση για LNG, σύμφωνα με έκθεση του Reuters, ήταν πιο ανθεκτική από τη ζήτηση για πετρέλαιο κατά τη διάρκεια του lockdown, πιθανώς επειδή το LNG χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και απολαμβάνει σταθερότερη ζήτηση σε σχέση με τον τομέα των μεταφορών.
Μείωση 4% της παγκόσμιας ζήτησης
Με βάση αυτή την εικόνα ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προέβλεψε πρόσφατα ότι η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου θα μειωθεί κατά 4%, ποσοστό που είναι διπλάσιο από την πτώση κατά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008. Αν και αναμένεται ανάκαμψη της ζήτησης το 2021, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δεν αναμένει γρήγορη επιστροφή στα επίπεδα πριν από την κρίση.
«Η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά τα επόμενα δύο χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα επιστρέψει γρήγορα στα προηγούμενα επίπεδα. Η κρίση του COVID-19 θα έχει διαρκή αντίκτυπο στις μελλοντικές εξελίξεις της αγοράς, μειώνοντας τους ρυθμούς ανάπτυξης και αυξάνοντας τις αβεβαιότητες» τόνισε ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, Fatih Birol.
Η κατανάλωση LNG αποτελεί βαρόμετρο για την παγκόσμια οικονομία, όμως στην παρούσα συγκυρία, οι ελληνικές εταιρίες σπεύδουν να αξιοποιήσουν την πτώση των τιμών αγοράζοντας φθηνά για την κάλυψη των αναγκών τους σε ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και για την πώληση στην τελική κατανάλωση και εξαγωγές.
Εκτιμήσεις για 60 TWh εγχώριας ζήτησης φέτος
Πάντως η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην εγχώρια αγορά δεν προβλέπεται πολύ μεγάλη. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις η ζήτηση θα φθάσει τις 60 TWh έναντι των 65 TWh του 2019, κυρίως λόγω του ηπιότερου χειμώνα και όχι της κρίσης αφού στην περίοδο του lockdown η κατανάλωση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή ήταν πολύ υψηλή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας τον Απρίλιο η παραγωγή από φυσικό αέριο ήταν το 45,49% του συνόλου με τις ΑΠΕ να ακολουθούν στο 44,49% και το λιγνίτη να βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά με 3,99%. Με δεδομένο το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ η ζήτηση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή θα συνεχιστεί και θα είναι υψηλή ότι μόνο εφέτος αλλά και όλα τα επόμενα χρόνια.
Αύξηση 17% στο τετράμηνο
Ως εκ τούτου η στροφή πολλών ελληνικών εταιριών στην εισαγωγή φυσικού αερίου τόσο μέσω της Ρεβυθούσας (LNG), όσο και μέσω του αγωγού (πρόσφατα υπεγράφη μακροχρόνιο συμβόλαιο προμήθειας μεταξύ της Μυτιληναίος GAZPROM) είναι μια μάλλον ανταγωνιστική επιλογή αφού οι χαμηλές τιμές εξασφαλίζουν χαμηλό κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού και προφανώς σημαντικά περιθώρια κέρδους.
Ενδεικτική της τάσης της αγοράς προς το φυσικό αέριο είναι ότι το πρώτο τετράμηνο του 2020 οι συνολικές ποσότητες που εισήχθησαν από το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου αλλά και διακινήθηκαν προς την εσωτερική και εξωτερική αγορά ήταν περισσότερες κατά 17% έναντι του αντίστοιχου περσινού τετραμήνου.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, οι εισαγωγές ανήλθαν στις 21.393 GWh έναντι 18.211 GWh. Η άνοδος των εισαγωγών αποτυπώνει τη δυναμική που αποκτά το εμπόριο φυσικού αερίου από εγχώριους ενεργειακούς ομίλους, οι οποίοι φέρνουν ποσότητες όχι μόνο για να καλύψουν δικές τους ανάγκες αλλά και για να προχωρήσουν σε εξαγωγές.
www.worldenergynews.gr
