Ο Αν. ΥΠΕΝ σημείωσε ότι το βασικό διακύβευμα στην πορεία προς τις ευρωεκλογές είναι τι Ευρώπη θέλουμε.
“Μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη, με κοινωνική συνοχή και ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στα αγαθά είναι η δική μας πρόταση, απέναντι σε αυτούς που θέλουν είτε την Ευρώπη των αριθμών είτε την Ευρώπη των βρυχηθμών.
Η ακροδεξιά συντηρεί την αγωνία της κοινωνίας, ενώ το φαινόμενο του μεταφασισμού αρνείται τη γνώση και την ιστορία, τον ανθρωπισμό και τον διαφωτισμό. Νεοφιλελευθερισμός και ακροδεξιά είναι επίσης αδηφάγα συστήματα ως προς τους φυσικούς πόρους και φυσικά δεν έχουν καμία σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ και η Συμφωνία των Παρισίων είναι τα ισχυρότερα πολιτικά κείμενα πάνω στα οποία μπορεί να στηριχθεί η παγκόσμια κοινότητα. Αυτό που συζητάμε αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, όσο κι αν ακουστεί περίεργο, είναι η διεκδίκηση της αρετής και της κανονικότητας.
Δεν υπήρχε ευρωπαϊκή κανονικότητα στη χώρα μας, γι’ αυτό οδηγηθήκαμε στο χείλος της χρεοκοπίας”, τόνισε ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας στην έναρξη της πανευρωπαϊκής εκδήλωσης διαλόγου για τα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης με τίτλο Athens Sustainability Outlook 2019, που διοργάνωσε το Quality Net Foundation, σε συνεργασία με το Γερμανικό Συμβούλιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, με αφορμή την ανάληψη της ευρωπαϊκής Προεδρίας από τη Γερμανία.
Ο Αν. ΥΠΕΝ σημείωσε ότι το βασικό διακύβευμα στην πορεία προς τις ευρωεκλογές είναι τι Ευρώπη θέλουμε. Αν θέλουμε μια Ευρώπη η οποία θα συνεχίζει το όραμα των επαναστάσεων του Διαφωτισμού, που θα έχει ως κυρίαρχα στοιχεία της την αλληλεγγύη και την ισότητα των πολιτών, που ήταν και η ρίζα της ευρωπαϊκής ιδέας, και άρα μια Ευρώπη όπου η γνώση και η δημιουργία παραγωγής και υπεραξίας από τη γνώση θα είναι ένα πρωτεύον εργαλείο, ή αν θέλουμε μια Ευρώπη στην οποία θα κυριαρχούν η βία, η άγνοια, ο αγνωστικισμός, τα fake news και η ακροδεξιά. “Διαχρονικά οι πολιτικές ηγεσίες έχουμε ευθύνη για το πώς εξελίσσεται η κοινωνία. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα αν υπάρχει σύνδεση της ευημερίας των αριθμών και ιδιαίτερα των τραπεζικών δεικτών με την εξέλιξη της κοινωνικής αγωνίας στην Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται κριτική ότι στοχεύει μόνο στην οικονομική μεγέθυνση ή σε σκληρούς δημοσιονομικούς δείκτες και αυτό είναι κάτι που βίωσε η Ελλάδα. Στην Ελλάδα ζήσαμε μια μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων και στην ευημερία πολιτών.
Έχουμε βγει νικητές από αυτή την πορεία, αλλά ήταν μια δύσκολη πορεία που άφησε πολλά σημάδια στην ελληνική κοινωνία. Πρέπει να επισημάνω σε αυτό το σημείο ότι υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση στο Συμβούλιο Κορυφής. Ενώ η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποστηρίζει τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα βάθυνε την απόσταση της χώρας από τους στόχους. Και ακριβώς αυτή η αντίφαση είναι ένας από τους λόγους που η κοινωνία αγωνιά.
Η εργασία, η πρόσβαση στην υγεία και στην πρόνοια, η εξάλειψη της φτώχειας είναι βασικοί στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης. Στην Ελλάδα της κρίσης και των μνημονίων, όμως, δέχτηκαν ισχυρό πλήγμα από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν”, υπογράμμισε ο Σωκράτης Φάμελλος.
Ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε, επίσης, ότι στη διάρκεια της κρίσης τέθηκαν πολλά ψεύτικα δίπολα και ένα από αυτά είναι η ψεύτικη αντίθεση οικονομία-περιβάλλον: “Όλοι ξέρουμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει οικονομία χωρίς περιβάλλον. Θα είναι μια κοινωνία χωρίς πολίτες, γιατί το περιβάλλον είναι ποιότητα ζωής και ευημερία. Φυσικά και το περιβάλλον δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς οικονομία, γιατί χρειάζεται υποδομές, άρα θέλει πόρους, άρα θέλει υπεραξία της κοινωνίας που θα τροφοδοτεί τις περιβαλλοντικές υποδομές. Δεν υπάρχει δυνατότητα να χωρίσει κάποιος την Ελλάδα από την Ακρόπολη και από τον περιβαλλοντικό της πλούτο. Αυτά με τα οποία η χώρα είναι συνδεδεμένη στην παγκόσμια συνείδηση είναι η ιστορία της και η περιβαλλοντική της ομορφιά. Αν κάτι από τα δύο αλλάξει, δεν θα είμαστε οι ίδιοι. Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να αμφισβητείται η αναγκαιότητα περιβαλλοντικής αδειοδότησης ή γνωμοδότησης του Αρχαιολογικού Συμβουλίου για τις επενδύσεις στην Ελλάδα; Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός ότι μπαίνουν στην πολιτική σκηνή της χώρας μας τέτοιοι προβληματισμοί και γίνονται αντικείμενο συζήτησης, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεχθεί ότι οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης είναι το κεντρικό πολιτικό εργαλείο μέχρι το 2030”.
Στη συνέχεια, ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε ότι η συζήτηση για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και τη Συμφωνία των Παρισίων είναι κάτι παραπάνω από μια “ηθική” συζήτηση στο πλαίσιο των Συμβουλίων Υπουργών Περιβάλλοντος και δεν μπορεί να παραμείνει μόνο σε αυτό το επίπεδο, αλλά πρέπει να αποτελέσουν βασικό εργαλείο αποφάσεων του Συμβουλίου Κορυφής και αναρωτήθηκε αν, για παράδειγμα, το αντίστοιχο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών έχει την ίδια άποψη.
“Η σημερινή συζήτηση για το πώς οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης υπεισέρχονται στα θέματα χρηματοδότησης και οικονομικής λειτουργίας ακουμπάει τον πυρήνα του ζητήματος. Δεν μπορεί να μπαίνουμε στην επόμενη προγραμματική περίοδο και στον επόμενο μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, χωρίς να έχουμε αποφασίσει εκ των προτέρων ότι οι δημόσιες χρηματοδοτήσεις, τα διαρθρωτικά ταμεία και ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας θα πρέπει να έχουν έναν κανόνα, το “zero waste – zero carbon”.
Δεν είναι δυνατόν η ΕΕ να χρηματοδοτεί επενδύσεις οι οποίες δεν υπηρετούν αυτό τον κανόνα. Γιατί θα είναι σαν να καταναλώνει τους πόρους που οι πολίτες μας εμπιστεύθηκαν για να έχουν μέλλον” τόνισε ο Αν. ΥΠΕΝ και ανέφερε ότι διεξάγεται μια μεγάλη συζήτηση από την πλευρά των Υπουργών Οικονομικών που θέτει το δίλημμα κατά πόσον οι οικονομίες της Ευρώπης θα είναι βιώσιμες, αν θα εφαρμόσουν αυτό το μοντέλο, δηλαδή να υπάρχει περισσότερος κοινωνικός τομέας στην οικονομική πολιτική, αν θα είναι βιώσιμη η λειτουργία της οικονομίας μακριά από τη λογική των αριθμών και των τραπεζών, συντηρώντας το -πολύ περιορισμένο βέβαια- κοινωνικό κράτος της Ευρώπης.
“Η απάντηση είναι ναι”, δήλωσε εμφατικά ο Σωκράτης Φάμελλος και συνέχισε επισημαίνοντας ότι “η ελληνική εμπειρία έδειξε ότι ήρθαμε κόντρα σε ένα πρόγραμμα που μας προτάθηκε το καλοκαίρι του 2015 από την ΕΕ, εισαγάγαμε πολύ μεγάλο ποσοστό περιβαλλοντικών και κοινωνικών δεικτών στο πρόγραμμά μας, όπως η πρόσβαση των ανασφάλιστων στην υγεία.
Τώρα η Moody’s λέει ότι είμαστε από τις πιο σταθερές οικονομίες, όπως και οι τράπεζές μας. Θα θέλαμε λοιπόν να πούμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι υπάρχει και μια άλλη διαδρομή, που μπορεί να εξασφαλίσει μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και να κλείσει τη φωνή της ακροδεξιάς, γιατί αυτός είναι ο κίνδυνος για την Ευρώπη.
Ίσως η απάντηση είναι στη διεκδίκηση δημιουργίας οικονομικών εργαλείων που οι δείκτες τους δεν θα είναι μόνο τραπεζικοί, αλλά θα περιλαμβάνουν τους πόρους, το περιβάλλον και την κοινωνία, τους ανθρώπους. Δεν μπορεί το ΑΕΠ να μετριέται μόνο με χρηματικούς όρους, χωρίς να περιλαμβάνει το φυσικό κεφάλαιο που καταναλώνεται, ώστε να υπάρχει εικόνα του συντελεστή απόδοσης του όλου κεφαλαίου και όχι μόνο του χρηματιστηριακού”.
Κλείνοντας, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε τις δυσκολίες της μετάβασης στην επόμενη εποχή, που για την Ελλάδα αφορά τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο και την εποχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η οποία γίνεται με πολλές εντάσεις και πολλές συγκρούσεις: “Για τις περιοχές που εξέρχονται από τον λιγνίτη ή από τα ορυκτά καύσιμα, η Ευρώπη έχει υποχρέωση να δημιουργήσει χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλιώς δεν θα είναι συνεκτική, δεν θα είναι Ευρώπη. Δεν μπορεί η ηλεκτροκίνηση να στηριχθεί μόνο στην παραγωγή αυτοκινήτων στη Γερμανία, γιατί το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου θα μεγαλώσει κι άλλο.
Οι χώρες πρέπει να δημιουργήσουν το δικό τους παραγωγικό πρότυπο κυκλικής και κλιματικά ουδέτερης οικονομίας, για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό”.
www.worldenergynews.gr
Η ακροδεξιά συντηρεί την αγωνία της κοινωνίας, ενώ το φαινόμενο του μεταφασισμού αρνείται τη γνώση και την ιστορία, τον ανθρωπισμό και τον διαφωτισμό. Νεοφιλελευθερισμός και ακροδεξιά είναι επίσης αδηφάγα συστήματα ως προς τους φυσικούς πόρους και φυσικά δεν έχουν καμία σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ και η Συμφωνία των Παρισίων είναι τα ισχυρότερα πολιτικά κείμενα πάνω στα οποία μπορεί να στηριχθεί η παγκόσμια κοινότητα. Αυτό που συζητάμε αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, όσο κι αν ακουστεί περίεργο, είναι η διεκδίκηση της αρετής και της κανονικότητας.
Δεν υπήρχε ευρωπαϊκή κανονικότητα στη χώρα μας, γι’ αυτό οδηγηθήκαμε στο χείλος της χρεοκοπίας”, τόνισε ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας στην έναρξη της πανευρωπαϊκής εκδήλωσης διαλόγου για τα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης με τίτλο Athens Sustainability Outlook 2019, που διοργάνωσε το Quality Net Foundation, σε συνεργασία με το Γερμανικό Συμβούλιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, με αφορμή την ανάληψη της ευρωπαϊκής Προεδρίας από τη Γερμανία.
Ο Αν. ΥΠΕΝ σημείωσε ότι το βασικό διακύβευμα στην πορεία προς τις ευρωεκλογές είναι τι Ευρώπη θέλουμε. Αν θέλουμε μια Ευρώπη η οποία θα συνεχίζει το όραμα των επαναστάσεων του Διαφωτισμού, που θα έχει ως κυρίαρχα στοιχεία της την αλληλεγγύη και την ισότητα των πολιτών, που ήταν και η ρίζα της ευρωπαϊκής ιδέας, και άρα μια Ευρώπη όπου η γνώση και η δημιουργία παραγωγής και υπεραξίας από τη γνώση θα είναι ένα πρωτεύον εργαλείο, ή αν θέλουμε μια Ευρώπη στην οποία θα κυριαρχούν η βία, η άγνοια, ο αγνωστικισμός, τα fake news και η ακροδεξιά. “Διαχρονικά οι πολιτικές ηγεσίες έχουμε ευθύνη για το πώς εξελίσσεται η κοινωνία. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα αν υπάρχει σύνδεση της ευημερίας των αριθμών και ιδιαίτερα των τραπεζικών δεικτών με την εξέλιξη της κοινωνικής αγωνίας στην Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται κριτική ότι στοχεύει μόνο στην οικονομική μεγέθυνση ή σε σκληρούς δημοσιονομικούς δείκτες και αυτό είναι κάτι που βίωσε η Ελλάδα. Στην Ελλάδα ζήσαμε μια μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων και στην ευημερία πολιτών.
Έχουμε βγει νικητές από αυτή την πορεία, αλλά ήταν μια δύσκολη πορεία που άφησε πολλά σημάδια στην ελληνική κοινωνία. Πρέπει να επισημάνω σε αυτό το σημείο ότι υπάρχει μια μεγάλη αντίφαση στο Συμβούλιο Κορυφής. Ενώ η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποστηρίζει τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα βάθυνε την απόσταση της χώρας από τους στόχους. Και ακριβώς αυτή η αντίφαση είναι ένας από τους λόγους που η κοινωνία αγωνιά.
Η εργασία, η πρόσβαση στην υγεία και στην πρόνοια, η εξάλειψη της φτώχειας είναι βασικοί στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης. Στην Ελλάδα της κρίσης και των μνημονίων, όμως, δέχτηκαν ισχυρό πλήγμα από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν”, υπογράμμισε ο Σωκράτης Φάμελλος.
Ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε, επίσης, ότι στη διάρκεια της κρίσης τέθηκαν πολλά ψεύτικα δίπολα και ένα από αυτά είναι η ψεύτικη αντίθεση οικονομία-περιβάλλον: “Όλοι ξέρουμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει οικονομία χωρίς περιβάλλον. Θα είναι μια κοινωνία χωρίς πολίτες, γιατί το περιβάλλον είναι ποιότητα ζωής και ευημερία. Φυσικά και το περιβάλλον δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς οικονομία, γιατί χρειάζεται υποδομές, άρα θέλει πόρους, άρα θέλει υπεραξία της κοινωνίας που θα τροφοδοτεί τις περιβαλλοντικές υποδομές. Δεν υπάρχει δυνατότητα να χωρίσει κάποιος την Ελλάδα από την Ακρόπολη και από τον περιβαλλοντικό της πλούτο. Αυτά με τα οποία η χώρα είναι συνδεδεμένη στην παγκόσμια συνείδηση είναι η ιστορία της και η περιβαλλοντική της ομορφιά. Αν κάτι από τα δύο αλλάξει, δεν θα είμαστε οι ίδιοι. Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να αμφισβητείται η αναγκαιότητα περιβαλλοντικής αδειοδότησης ή γνωμοδότησης του Αρχαιολογικού Συμβουλίου για τις επενδύσεις στην Ελλάδα; Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το γεγονός ότι μπαίνουν στην πολιτική σκηνή της χώρας μας τέτοιοι προβληματισμοί και γίνονται αντικείμενο συζήτησης, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεχθεί ότι οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης είναι το κεντρικό πολιτικό εργαλείο μέχρι το 2030”.
Στη συνέχεια, ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε ότι η συζήτηση για τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης και τη Συμφωνία των Παρισίων είναι κάτι παραπάνω από μια “ηθική” συζήτηση στο πλαίσιο των Συμβουλίων Υπουργών Περιβάλλοντος και δεν μπορεί να παραμείνει μόνο σε αυτό το επίπεδο, αλλά πρέπει να αποτελέσουν βασικό εργαλείο αποφάσεων του Συμβουλίου Κορυφής και αναρωτήθηκε αν, για παράδειγμα, το αντίστοιχο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών έχει την ίδια άποψη.
“Η σημερινή συζήτηση για το πώς οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης υπεισέρχονται στα θέματα χρηματοδότησης και οικονομικής λειτουργίας ακουμπάει τον πυρήνα του ζητήματος. Δεν μπορεί να μπαίνουμε στην επόμενη προγραμματική περίοδο και στον επόμενο μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, χωρίς να έχουμε αποφασίσει εκ των προτέρων ότι οι δημόσιες χρηματοδοτήσεις, τα διαρθρωτικά ταμεία και ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας θα πρέπει να έχουν έναν κανόνα, το “zero waste – zero carbon”.
Δεν είναι δυνατόν η ΕΕ να χρηματοδοτεί επενδύσεις οι οποίες δεν υπηρετούν αυτό τον κανόνα. Γιατί θα είναι σαν να καταναλώνει τους πόρους που οι πολίτες μας εμπιστεύθηκαν για να έχουν μέλλον” τόνισε ο Αν. ΥΠΕΝ και ανέφερε ότι διεξάγεται μια μεγάλη συζήτηση από την πλευρά των Υπουργών Οικονομικών που θέτει το δίλημμα κατά πόσον οι οικονομίες της Ευρώπης θα είναι βιώσιμες, αν θα εφαρμόσουν αυτό το μοντέλο, δηλαδή να υπάρχει περισσότερος κοινωνικός τομέας στην οικονομική πολιτική, αν θα είναι βιώσιμη η λειτουργία της οικονομίας μακριά από τη λογική των αριθμών και των τραπεζών, συντηρώντας το -πολύ περιορισμένο βέβαια- κοινωνικό κράτος της Ευρώπης.
“Η απάντηση είναι ναι”, δήλωσε εμφατικά ο Σωκράτης Φάμελλος και συνέχισε επισημαίνοντας ότι “η ελληνική εμπειρία έδειξε ότι ήρθαμε κόντρα σε ένα πρόγραμμα που μας προτάθηκε το καλοκαίρι του 2015 από την ΕΕ, εισαγάγαμε πολύ μεγάλο ποσοστό περιβαλλοντικών και κοινωνικών δεικτών στο πρόγραμμά μας, όπως η πρόσβαση των ανασφάλιστων στην υγεία.
Τώρα η Moody’s λέει ότι είμαστε από τις πιο σταθερές οικονομίες, όπως και οι τράπεζές μας. Θα θέλαμε λοιπόν να πούμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι υπάρχει και μια άλλη διαδρομή, που μπορεί να εξασφαλίσει μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και να κλείσει τη φωνή της ακροδεξιάς, γιατί αυτός είναι ο κίνδυνος για την Ευρώπη.
Ίσως η απάντηση είναι στη διεκδίκηση δημιουργίας οικονομικών εργαλείων που οι δείκτες τους δεν θα είναι μόνο τραπεζικοί, αλλά θα περιλαμβάνουν τους πόρους, το περιβάλλον και την κοινωνία, τους ανθρώπους. Δεν μπορεί το ΑΕΠ να μετριέται μόνο με χρηματικούς όρους, χωρίς να περιλαμβάνει το φυσικό κεφάλαιο που καταναλώνεται, ώστε να υπάρχει εικόνα του συντελεστή απόδοσης του όλου κεφαλαίου και όχι μόνο του χρηματιστηριακού”.
Κλείνοντας, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε τις δυσκολίες της μετάβασης στην επόμενη εποχή, που για την Ελλάδα αφορά τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο και την εποχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η οποία γίνεται με πολλές εντάσεις και πολλές συγκρούσεις: “Για τις περιοχές που εξέρχονται από τον λιγνίτη ή από τα ορυκτά καύσιμα, η Ευρώπη έχει υποχρέωση να δημιουργήσει χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλιώς δεν θα είναι συνεκτική, δεν θα είναι Ευρώπη. Δεν μπορεί η ηλεκτροκίνηση να στηριχθεί μόνο στην παραγωγή αυτοκινήτων στη Γερμανία, γιατί το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου θα μεγαλώσει κι άλλο.
Οι χώρες πρέπει να δημιουργήσουν το δικό τους παραγωγικό πρότυπο κυκλικής και κλιματικά ουδέτερης οικονομίας, για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό”.
www.worldenergynews.gr
