Τη νέα χρονιά θα πραγματοποιηθεί και ο διαγωνισμός για τη μετατροπή της Αστυπάλαιας, της Σύμης και του Καστελόριζου σε ενεργειακά «έξυπνα» νησιά
Με τη δημοπράτηση συνολικής ισχύος περίπου 505 MW, για την εξασφάλιση τιμής αναφοράς από καινούρια αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, μέσα από δύο «γύρους» διαγωνισμών τον Ιούλιο και τον Δεκέμβριο, έγινε φέτος η «πρεμιέρα» του νέου καθεστώτος για τη λειτουργική ενίσχυση νέων έργων ΑΠΕ.
Έτσι, γράφτηκαν και επίσημα οι οριστικοί τίτλοι τέλους του προηγούμενου τρόπου αποζημίωσης των παραγωγών, δηλαδή των σταθερών εγγυημένων τιμών (feed in tarriff), ο οποίος έδωσε τη θέση του στις ανταγωνιστικές διαδικασίες και την προσαύξηση επί της αγοραίας τιμής (feed in premium).
Κοινή διαπίστωση από τις δύο διαδικασίες είναι η δραστική μείωση των αποζημιώσεων των καινούριων έργων, φτάνοντας στο σημείο η «πράσινη» ηλεκτροπαραγωγή να είναι πλέον συγκρίσιμη με την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τα ορυκτά καύσιμα.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως τη στιγμή που η Οριακή Τιμή Συστήματος κινείται πάνω από τα 70 ευρώ ανά MWh, η μεσοσταθμική τιμή για τα «μεγάλα» φωτοβολταϊκά διαμορφώθηκε στα 63,81 ευρώ/MWh στη δημοπρασία του Ιουλίου, ενώ τα 55 ευρώ/MWh άγγιξε η μικρότερη αναφοράς που κατακυρώθηκε στην κατηγορία των αιολικών, στη διαδικασία του Ιουλίου.
Κοινός παρονομαστής των εκτιμήσεων παραγόντων της αγοράς είναι πως οι εξαιρετικά ανταγωνιστικές προσφορές είναι σε σημαντικό βαθμό απότοκο της εξέλιξης της τεχνολογίας, η οποία προδιαγράφει τόσο τη βελτίωση της απόδοσης των έργων, όσο και τη μείωση του κόστους εξοπλισμού τους.
Την ίδια στιγμή, πάντως, οι επενδυτές προεξοφλούν επίσης το θετικό outlook της ελληνικής οικονομίας, δίνοντας «ψήφο εμπιστοσύνης» στις ευοίωνες προοπτικές της.
Παράλληλα, οι δύο πρώτοι «γύροι» πιστοποίησαν τη δυναμική είσοδο μεγάλων ξένων ομίλων στον κλάδο, οι οποίοι απουσίαζαν τα προηγούμενα χρόνια λόγω του ρίσκου της χώρας.
Ωστόσο, πλέον διαπιστώνουν ότι πλέον έχει εκλείψει ο χρηματοπιστωτικός κίνδυνος, με συνέπεια να επανέρχονται επιθετικά.
Παραφωνίες
Η παραπάνω θετική παρακαταθήκη της «πρεμιέρας» του νέου καθεστώτος λειτουργικής ενίσχυσης δεν σημαίνει πάντως ότι δεν υπήρξαν «παραφωνίες» στην εφαρμογή του.
Ενδεικτικά, στην πρώτη δημοπρασία της κατηγορίας των «μικρών» φωτοβολταϊκών, υπήρξε σωρεία αντιδράσεων από μερίδα συμμετεχόντων για την κατάτμηση μεγάλων έργων σε μικρότερα – και μάλιστα με ισχύ κάτω από των 500 KW – ώστε όχι μόνο να εξασφαλίσουν υψηλότερη τιμή, αλλά και να μην χρειάζονται έγκριση άδειας παραγωγής από τη ΡΑΕ, με συνέπεια να είναι πιο σύντομη η αδειοδοτική διαδικασία.
Για την αντιμετώπιση της κατάτμησης, η ΡΑΕ πρότεινε την εφαρμογή «πλαφόν» στη μέγιστη ισχύ με την οποία μπορεί να συμμετάσχει κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο, ορίζοντάς το στο 20% της δημοπρατούμενης ισχύος ανά κατηγορία.
Ένα μέτρο που τελικά απέσυρε, έπειτα από τις αντιδράσεις όλων των φορέων της αγοράς που υποστήριξαν πως θα δημιουργούσε περισσότερο προβλήματα, χωρίς να αντιμετωπίζει το πρόβλημα.
Ακόμη μεγαλύτερες αντιδράσεις προκάλεσε η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής να ακυρώσει τη δημοπρασία του Δεκεμβρίου για τα «μεγάλα» φωτοβολταϊκά, υποστηρίζοντας ότι η μη υποβολή προσφοράς για 15 από τα 27 συμμετέχοντα έργα συνιστούσε στρέβλωση των συνθηκών ανταγωνισμού.
Μάλιστα, επενδυτές που είχαν «περάσει» έργα τους με τη δημοπρασία υποστηρίζουν ότι η εκ νέου διεξαγωγή της δημοπρασίας είναι παράτυπη και αναποτελεσματική, ενώ τους αδικεί αφού έχει αποκαλύψει ήδη στους ανταγωνιστές τους το χαρτοφυλάκιο με το οποίο θα συμμετάσχουν.
Πληθώρα διαγωνισμών το 2019
Σε κάθε περίπτωση, η επόμενη χρονιά θα ξεκινήσει με την επανάληψη της δημοπρασίας για τα «μεγάλα» φωτοβολταϊκά, η οποία θα γίνει μέσα στον Ιανουάριο. Εντός του πρώτου μήνα του 2019, αναμένεται επίσης να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και η προκήρυξη του πρώτου κοινού διαγωνισμού για φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα, ώστε να αποτυπωθούν οι απόψεις της αγοράς για τον τρόπο και τον χρόνο διενέργειας της διαδικασίας εντός του 2019.
Σύμφωνα με τον «οδικό χάρτη» που έχει καταρτίσει το υπουργείο Περιβάλλοντος για τη δημοπράτηση έργων 2,6 GW την τριετία 2018 – 2020, έπειτα από σχετική γνωμοδότηση της ΡΑΕ, εντός του 2019 θα γίνουν επίσης διαγωνισμοί τόσο για νέα φωτοβολταϊκά έργα ισχύος 300 MW, όσο και για αιολικά πάρκα ίδιας ισχύος.
Επίσης, το χρονοδιάγραμμα προβλέπει τη διεξαγωγή του δεύτερου κοινού διαγωνισμού εντός της επόμενης χρονιάς, ο οποίος λογικά θα διεξαχθεί προς τους τελευταίους μήνες της.
Παράλληλα, μέσα στο νέο έτος προβλέπεται η δημοπρασία για μη ώριμα αδειοδοτικώς έργα για το καλώδιο Πολυποτάμου – Νέας Μάκρης, για τον οποίο η Αρχή προσανατολίζεται στη συμμετοχή τόσο αιολικών όσο και φωτοβολταϊκών μονάδων, με μία ποσόστωση.
Παράλληλα, για το συγκεκριμένο καλώδιο θα εξεταστεί η ανάπτυξη ειδικού αλγόριθμου της ηλεκτρονικής δημοπρασίας για την αντιμετώπιση των επικαλυπτόμενων έργων.
Επίσης, όπως στην περίπτωση των δημοπρασιών για τα έργα με οριστική προσφορά σύνδεσης, έτσι και σε αυτή την περίπτωση θα καθορίζονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση των μονάδων που θα προκριθούν από τις διαδικασίες.
Έτσι, για την αδειοδότηση, την κατασκευή και τη σύνδεση κάθε έργου θα προβλέπεται ένα χρονικό διάστημα 5 - 8 ετών.
Δημιουργία «έξυπνων» νησιών
Την ίδια στιγμή, εντός του 2019 προβλέπεται να γίνει ο διαγωνισμός από τη ΡΑΕ για τα τρία «έξυπνα» νησιά, ώστε η Αστυπάλαια, η Σύμη και το Καστελόριζο να αποκτήσουν ενεργειακή… νοημοσύνη.
Οι διαγωνισμοί θα είναι μειοδοτικοί, κάτι που σημαίνει πως θα επιλεγεί ως ανάδοχος η εταιρεία ή η κοινοπραξία που θα κάνει την οικονομικότερη προσφορά για την εγκατάσταση των απαιτούμενων υποδομών.
Η αποζημίωσή τους θα προέλθει από την πώληση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.
Στόχος είναι να αξιοποιηθούν καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις, ώστε σε ετήσια βάση το ποσοστό διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών να υπερβαίνει το 60% της συνολικής τους κατανάλωσης σε ρεύμα, με διασφαλισμένη την ευστάθεια του ηλεκτρικού τους συστήματος και χωρίς να αυξηθεί το κόστος ηλεκτροπαραγωγής, σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα.
Σε αυτό το πλαίσιο, καταλυτικό ρόλο θα παίξουν οι υβριδικές μονάδες ΑΠΕ, οι οποίες δηλαδή συνδυάζονται με μία μέθοδο αποθήκευσης της περίσσειας της παραγόμενης ενέργειας (π.χ. μπαταρίες), ώστε να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της στοχαστικότητας των ανανεώσιμων πηγών.
Παράλληλα, θα εφαρμοσθούν τεχνολογίες «έξυπνων» ηλεκτρικών δικτύων, ώστε να βελτιστοποιηθεί η ενεργειακή διαχείριση.
www.worldenergynews.gr
