Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι ο άνθρακας δεν είναι πλέον η φθηνότερη ενεργειακή επιλογή, καθώς το κόστος του ξεπερνά κατά πολύ τις άλλες πηγές ενέργειας
Εν μέσω πολυμέτωπου εμπορικού πολέμου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, βρήκε χρόνο την περασμένη εβδομάδα για να υπογράψει ένα εκτελεστικό διάταγμα που αποσκοπεί στην αναβίωση της «όμορφης καθαρής βιομηχανίας άνθρακα».
Το διάταγμα προβλέπει μια φιλόδοξη στρατηγική για τον εκ νέου χαρακτηρισμό του άνθρακα ως κρίσιμου ορυκτού, το άνοιγμα παλιών και νέων εκτάσεων για εξόρυξη, την επίσπευση των περιβαλλοντικών αναθεωρήσεων και την παροχή ομοσπονδιακής υποστήριξης στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από καύση άνθρακα αλλά και στις εξαγωγές του καυσίμου.
Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή. Η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αυξάνεται κατακόρυφα καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν την μεγαλύτερη ενίσχυση της βιομηχανίας και τη δημιουργία νέων υποδομών για την υποστήριξη των κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης (AI), των ηλεκτρικών οχημάτων (EV) και των υπολογιστών υψηλών επιδόσεων.
Σύμφωνα με τον S&P Global, οι ΗΠΑ θα δουν μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας την επόμενη δεκαετία από οποιαδήποτε άλλη δεκαετή περίοδο στην ιστορία τους.
Οι μετοχές της Peabody Energy Corp -του μεγαλύτερου παραγωγού άνθρακα στις ΗΠΑ, υπεύθυνου για την εξόρυξη πάνω από 104.000 μικρών τόνων το 2023- έκλεισαν με άνοδο 9,21% την περασμένη Τρίτη.
Αυτή ήταν η υψηλότερη ημερήσια άνοδος της εταιρείας από τις 6 Νοεμβρίου 2024, την επομένη δηλαδή της εκλογικής νίκης του Τραμπ. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, η μετοχή της Peabody έπεσε κατακόρυφα, χάνοντας σχεδόν το 60% της αξίας της από την ημέρα των εκλογών.
Σύμφωνα με το investing.com, αν και η αξιόπιστη, οικονομικά προσιτή ενέργεια αποτελεί το θεμέλιο της οικονομικής ανάπτυξης και της εθνικής ανταγωνιστικότητας. η μακροπρόθεσμη επενδυτική προοπτική κινείται προς μια διαφορετική κατεύθυνση - και είναι αυτή που κλίνει σε μεγάλο βαθμό προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η πραγματικότητα των οικονομικών του άνθρακα
Ο άνθρακας περιγράφεται συχνά ως μια ισχυρή πηγή ενέργειας, και πράγματι βοήθησε στην οικοδόμηση της βιομηχανικής εποχής.
Αλλά σήμερα, ο άνθρακας προσπαθεί να ανταγωνιστεί το κόστος.
Το ισοσταθμισμένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας (LCOE) για τις νέες μονάδες άνθρακα είναι υπερδιπλάσιο από αυτό της ηλιακής ενέργειας, της αιολικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, σύμφωνα με το BloombergNEF.
Και αυτό χωρίς να έχει συνυπολογιστεί το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος της δημόσιας υγείας από την εξόρυξη και την καύση του άνθρακα.
Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι ο άνθρακας δεν είναι πλέον η φθηνότερη ενεργειακή επιλογή, καθώς το κόστος της ενέργειας από άνθρακα ξεπερνά κατά πολύ τις άλλες πηγές ενέργειας
Η αγορά το γνωρίζει αυτό. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), το μερίδιο του άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή στις προηγμένες οικονομίες μειώνεται σταθερά από την κορύφωσή του το 2007.
Στις ΗΠΑ, ο άνθρακας έπεσε κάτω από το 15% για πρώτη φορά το 2024, και η τάση επιταχύνεται.
Το Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA) προβλέπει ότι τα εναπομείναντα 115.000 MW δυναμικότητας άνθρακα θα μπορούσαν να κλείσουν μέχρι το 2040.
Σχεδόν το 1/4 του υφιστάμενου στόλου άνθρακα των ΗΠΑ έχει ήδη προγραμματιστεί να αποσυρθεί έως το 2029.
Πολλοί από τους σταθμούς που εξακολουθούν να βρίσκονται σε λειτουργία λειτουργούν πολύ κάτω από τη δυναμικότητά τους.
Η επαναλειτουργία των κλειστών μονάδων ή η παράταση της ζωής των γερασμένων εγκαταστάσεων είναι εξαιρετικά αναποτελεσματική.
Το κόστος συντήρησης αυξάνεται με την ηλικία και πολλές μονάδες είναι πλέον άνω των 50 ετών. Η τελευταία μεγάλη μονάδα άνθρακα που κατασκευάστηκε στις ΗΠΑ τέθηκε σε λειτουργία το 2013 και έκτοτε ο αγωγός έχει στερέψει.
Μια παγκόσμια αλλαγή
Δεν είναι μυστικό ότι η παγκόσμια ενεργειακή σύνθεση μεταβάλλεται. Η παραγωγή άνθρακα σημείωσε νέο ρεκόρ το 2024, κυρίως λόγω της χρήσης του στις αναδυόμενες αγορές, αλλά ακόμη και στην Κίνα και την Ινδία, δύο από τους μεγαλύτερους καταναλωτές άνθρακα στον κόσμο, βρίσκονται σε εξέλιξη φιλόδοξα σχέδια για την αύξηση της καθαρής, πράσινης ενέργειας.
Η Κίνα μάλιστα, ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο σε προσθήκη ηλιακής ενέργειας το 2024, ενώ η Ινδία αυξάνει τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να καλύψει τις αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες.
Οι ΗΠΑ είδαν την κατανάλωση άνθρακα να μειώνεται κατά 4% πέρυσι, πέραν της πτώσης κατά 17% το 2023.
Εν τω μεταξύ, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σημειώνουν νέα ρεκόρ. Μόλις τον περασμένο μήνα, η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας στις ΗΠΑ σημείωσε ιστορικό υψηλό 83 TWh, ενώ το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας έπεσε κάτω από το 50% για πρώτη φορά.
Είναι σαφές το πού φυσάει ο άνεμος.
Follow the smart money
Αυτή η τάση αποτελεί, σύμφωνα πάντα με το investing.com, μια ελκυστική επενδυτική ευκαιρία.
Οι προσθήκες ανανεώσιμης δυναμικότητας σε όλο τον κόσμο αυξήθηκαν κατά 25% πέρυσι, με αιχμή την ηλιακή και την αιολική ενέργεια.
Μόνο η ηλιακή ενέργεια αναμένεται να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου της νέας παραγωγικής δυναμικότητας στις ΗΠΑ φέτος, με την πολιτεία του Τέξας, να πρωτοστατεί, καθώς περισσότερο από το 1/3 του συνόλου των νέων ηλιακών συλλεκτών αναμένεται να εγκατασταθεί εκεί.
Αυτό που είναι ακόμη πιο συναρπαστικό είναι ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πλέον φθηνότερες όχι μόνο από την κατασκευή νέων μονάδων άνθρακα - είναι φθηνότερες από τη λειτουργία των περισσότερων υφιστάμενων τέτοιων μονάδων.
Σύμφωνα με την Energy Innovation, το 99% των αμερικανικών μονάδων καύσης άνθρακα θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με νέες ηλιακές ή αιολικές μονάδες με χαμηλότερο κόστος.
Τεχνητή νοημοσύνη και κέντρα δεδομένων
Η τεχνητή νοημοσύνη και τα κέντρα δεδομένων, όπως όλα δείχνουν θα αποτελέσουν σημαντικούς καταναλωτές ενέργειας τα επόμενα χρόνια.
Από τώρα έως το 2030, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μόνο από τα κέντρα δεδομένων πρόκειται να υπερδιπλασιαστεί και να φτάσει κατ' εκτίμηση τις 945 TWh.
Το να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στον άνθρακα για την κάλυψη αυτών των αναγκών αποτελεί από αυτή την άποψη, μια οπισθοδρόμηση.
Ο άνθρακας μπορεί να δει μια προσωρινή ώθηση από τη ρυθμιστική ελάφρυνση και ορισμένοι επενδυτές μπορεί να επωφεληθούν βραχυπρόθεσμα.
Μακροπρόθεσμα όμως, μάλλον τα πράγματα έχουν τελειώσει, καθώς η παγκόσμια μετάβαση σε καθαρότερη και φθηνότερη ενέργεια έχει ήδη ξεκινήσει.
www.worldenergynews.gr
Το διάταγμα προβλέπει μια φιλόδοξη στρατηγική για τον εκ νέου χαρακτηρισμό του άνθρακα ως κρίσιμου ορυκτού, το άνοιγμα παλιών και νέων εκτάσεων για εξόρυξη, την επίσπευση των περιβαλλοντικών αναθεωρήσεων και την παροχή ομοσπονδιακής υποστήριξης στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από καύση άνθρακα αλλά και στις εξαγωγές του καυσίμου.
Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή. Η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αυξάνεται κατακόρυφα καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν την μεγαλύτερη ενίσχυση της βιομηχανίας και τη δημιουργία νέων υποδομών για την υποστήριξη των κέντρων δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης (AI), των ηλεκτρικών οχημάτων (EV) και των υπολογιστών υψηλών επιδόσεων.
Σύμφωνα με τον S&P Global, οι ΗΠΑ θα δουν μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας την επόμενη δεκαετία από οποιαδήποτε άλλη δεκαετή περίοδο στην ιστορία τους.
Οι μετοχές της Peabody Energy Corp -του μεγαλύτερου παραγωγού άνθρακα στις ΗΠΑ, υπεύθυνου για την εξόρυξη πάνω από 104.000 μικρών τόνων το 2023- έκλεισαν με άνοδο 9,21% την περασμένη Τρίτη.
Αυτή ήταν η υψηλότερη ημερήσια άνοδος της εταιρείας από τις 6 Νοεμβρίου 2024, την επομένη δηλαδή της εκλογικής νίκης του Τραμπ. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, η μετοχή της Peabody έπεσε κατακόρυφα, χάνοντας σχεδόν το 60% της αξίας της από την ημέρα των εκλογών.
Σύμφωνα με το investing.com, αν και η αξιόπιστη, οικονομικά προσιτή ενέργεια αποτελεί το θεμέλιο της οικονομικής ανάπτυξης και της εθνικής ανταγωνιστικότητας. η μακροπρόθεσμη επενδυτική προοπτική κινείται προς μια διαφορετική κατεύθυνση - και είναι αυτή που κλίνει σε μεγάλο βαθμό προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η πραγματικότητα των οικονομικών του άνθρακα
Ο άνθρακας περιγράφεται συχνά ως μια ισχυρή πηγή ενέργειας, και πράγματι βοήθησε στην οικοδόμηση της βιομηχανικής εποχής.
Αλλά σήμερα, ο άνθρακας προσπαθεί να ανταγωνιστεί το κόστος.
Το ισοσταθμισμένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας (LCOE) για τις νέες μονάδες άνθρακα είναι υπερδιπλάσιο από αυτό της ηλιακής ενέργειας, της αιολικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, σύμφωνα με το BloombergNEF.
Και αυτό χωρίς να έχει συνυπολογιστεί το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος της δημόσιας υγείας από την εξόρυξη και την καύση του άνθρακα.
Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι ο άνθρακας δεν είναι πλέον η φθηνότερη ενεργειακή επιλογή, καθώς το κόστος της ενέργειας από άνθρακα ξεπερνά κατά πολύ τις άλλες πηγές ενέργειας
Η αγορά το γνωρίζει αυτό. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), το μερίδιο του άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή στις προηγμένες οικονομίες μειώνεται σταθερά από την κορύφωσή του το 2007.
Στις ΗΠΑ, ο άνθρακας έπεσε κάτω από το 15% για πρώτη φορά το 2024, και η τάση επιταχύνεται.
Το Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA) προβλέπει ότι τα εναπομείναντα 115.000 MW δυναμικότητας άνθρακα θα μπορούσαν να κλείσουν μέχρι το 2040.
Σχεδόν το 1/4 του υφιστάμενου στόλου άνθρακα των ΗΠΑ έχει ήδη προγραμματιστεί να αποσυρθεί έως το 2029.
Πολλοί από τους σταθμούς που εξακολουθούν να βρίσκονται σε λειτουργία λειτουργούν πολύ κάτω από τη δυναμικότητά τους.
Η επαναλειτουργία των κλειστών μονάδων ή η παράταση της ζωής των γερασμένων εγκαταστάσεων είναι εξαιρετικά αναποτελεσματική.
Το κόστος συντήρησης αυξάνεται με την ηλικία και πολλές μονάδες είναι πλέον άνω των 50 ετών. Η τελευταία μεγάλη μονάδα άνθρακα που κατασκευάστηκε στις ΗΠΑ τέθηκε σε λειτουργία το 2013 και έκτοτε ο αγωγός έχει στερέψει.
Μια παγκόσμια αλλαγή
Δεν είναι μυστικό ότι η παγκόσμια ενεργειακή σύνθεση μεταβάλλεται. Η παραγωγή άνθρακα σημείωσε νέο ρεκόρ το 2024, κυρίως λόγω της χρήσης του στις αναδυόμενες αγορές, αλλά ακόμη και στην Κίνα και την Ινδία, δύο από τους μεγαλύτερους καταναλωτές άνθρακα στον κόσμο, βρίσκονται σε εξέλιξη φιλόδοξα σχέδια για την αύξηση της καθαρής, πράσινης ενέργειας.
Η Κίνα μάλιστα, ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο σε προσθήκη ηλιακής ενέργειας το 2024, ενώ η Ινδία αυξάνει τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να καλύψει τις αυξανόμενες ενεργειακές της ανάγκες.
Οι ΗΠΑ είδαν την κατανάλωση άνθρακα να μειώνεται κατά 4% πέρυσι, πέραν της πτώσης κατά 17% το 2023.
Εν τω μεταξύ, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σημειώνουν νέα ρεκόρ. Μόλις τον περασμένο μήνα, η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας στις ΗΠΑ σημείωσε ιστορικό υψηλό 83 TWh, ενώ το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας έπεσε κάτω από το 50% για πρώτη φορά.
Είναι σαφές το πού φυσάει ο άνεμος.
Follow the smart money
Αυτή η τάση αποτελεί, σύμφωνα πάντα με το investing.com, μια ελκυστική επενδυτική ευκαιρία.
Οι προσθήκες ανανεώσιμης δυναμικότητας σε όλο τον κόσμο αυξήθηκαν κατά 25% πέρυσι, με αιχμή την ηλιακή και την αιολική ενέργεια.
Μόνο η ηλιακή ενέργεια αναμένεται να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου της νέας παραγωγικής δυναμικότητας στις ΗΠΑ φέτος, με την πολιτεία του Τέξας, να πρωτοστατεί, καθώς περισσότερο από το 1/3 του συνόλου των νέων ηλιακών συλλεκτών αναμένεται να εγκατασταθεί εκεί.
Αυτό που είναι ακόμη πιο συναρπαστικό είναι ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι πλέον φθηνότερες όχι μόνο από την κατασκευή νέων μονάδων άνθρακα - είναι φθηνότερες από τη λειτουργία των περισσότερων υφιστάμενων τέτοιων μονάδων.
Σύμφωνα με την Energy Innovation, το 99% των αμερικανικών μονάδων καύσης άνθρακα θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με νέες ηλιακές ή αιολικές μονάδες με χαμηλότερο κόστος.
Τεχνητή νοημοσύνη και κέντρα δεδομένων
Η τεχνητή νοημοσύνη και τα κέντρα δεδομένων, όπως όλα δείχνουν θα αποτελέσουν σημαντικούς καταναλωτές ενέργειας τα επόμενα χρόνια.
Από τώρα έως το 2030, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μόνο από τα κέντρα δεδομένων πρόκειται να υπερδιπλασιαστεί και να φτάσει κατ' εκτίμηση τις 945 TWh.
Το να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στον άνθρακα για την κάλυψη αυτών των αναγκών αποτελεί από αυτή την άποψη, μια οπισθοδρόμηση.
Ο άνθρακας μπορεί να δει μια προσωρινή ώθηση από τη ρυθμιστική ελάφρυνση και ορισμένοι επενδυτές μπορεί να επωφεληθούν βραχυπρόθεσμα.
Μακροπρόθεσμα όμως, μάλλον τα πράγματα έχουν τελειώσει, καθώς η παγκόσμια μετάβαση σε καθαρότερη και φθηνότερη ενέργεια έχει ήδη ξεκινήσει.
www.worldenergynews.gr
