Πριν μερικές μέρες, έγινε γνωστό πως ΗΠΑ και Ρωσία αναζητούν τρόπους συνεργασίας με τον ενεργειακό γίγαντα Gazprom σε παγκόσμιας εμβέλειας έργα, σε μια προσπάθεια για σφυρηλάτηση στενότερων δεσμών της Ουάσιγκτον με το Κρεμλίνο
Τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου βρίσκονται κάτω από τη σιβηρική τάιγκα της Ρωσίας - θεωρητικά έτοιμα να ρέουν ξανά προς την Ευρώπη ανά πάσα στιγμή, την ίδια ώρα που το Κρεμλίνο επιδιώκει να αναστήσει τις χαμένες εξαγωγές ενέργειας στη γηραιά ήπειρο και να ανακτήσει τα σημαντικά κέρδη που είχε η Gazprom σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας με την Ουκρανία.
Σύμφωνα ωστόσο με το Bloomberg, το μεγάλο πρόβλημα εδώ είναι ότι παρά τις βλέψεις της Ρωσίας, η ίδια η Ευρώπη μπορεί να μην ενδιαφέρεται τόσο πολύ να επανασυνδεθεί ενεργειακά με τον ρωσικό κολοσσό.
Η Gazprom έχει υπάρξει ο μεγαλύτερος προμηθευτής αερίου της ΕΕ και έχασε όλους σχεδόν τους πελάτες της από το ξεκίνημα του πολέμου. Η παραγωγή των γιγαντιαίων κοιτασμάτων της βρίσκεται στο 75-80% των προ του πολέμου επιπέδων, καθώς αυξήθηκαν οι εξαγωγές προς την Κίνα, αλλά αυτό αποτελεί ένα κλάσμα των προηγούμενων εισορών.
Ο Πούτιν ήδη επεξεργάζεται την ίδεα ενός comeback στην ευρωπαϊκή αγορά, κι αυτό ενδεχομένως θα συζητηθεί και σήμερα με τον πρόεδρο Τραμπ, καθώς οι αναλυτές αναμένουν μια τέτοια εξέλιξη να συμπεριληφθεί σε μια συμφωνία ειρήνης.
Εάν υπάρξει ενδιαφέρον από την Ευρώπη, η Gazprom θα είναι έτοιμη να προμηθεύσει με φυσικό αέριο την Ευρώπη μέσα σε μια εβδομάδα, αναφέρει ο αναλυτής Σεργκέι Βακουλένκο. Από πλευράς τεχνολογίας, είναι πολύ εύκολο να ανοίξεις και να κλείσεις την κάνουλα της παραγωγής του φυσικού αερίου και ο ρωσικός όμιλος το κάνει αυτό επί δεκαετίες.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν καταγράψει οι αναλυτές του Βloomberg, η δυνατότητα προσαρμογής της Gazprom είναι μεγάλη, όπως πχ συνέβη το 2022, όταν ταχύτατα μείωσαν την παραγωγή κόβοντας τις ροές προς την Ευρώπη.
Μακροπρόθεμα, εφόσον υπάρχει ζήτηση, η βάση ενεργειακών πηγών της Gazprom επιτρέπει να ξεπεράσουν οι εξαγωγές τα 500 δισ. κυβικά μέτρα ανά έτος, σύμφωνα με τον Κουλάγκιν, ο οποίος διευθύνει την έρευνα ενέργειας σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών. Αυτό θα μπορούσε να διπλασιάσει το ρεκόρ εξαγωγών στην Ευρώπη το 2018 και να αυξήσει κατά 30 φορές τις ροές της Gazprom που ισχύουν αυτή τη στιγμή για την Ευρώπη.
Με την πρόθεση του Κρεμλίνου να επαναφέρει τις εξαγωγές ροών και τα υψηλά αποθέματα της Gazprom να είναι διαθέσιμα, ο μόνος παράγοντας που απομένει για την επιστροφή του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, είναι η απόφαση της γηραιάς ηπείρου.
Μέχρι τώρα η Ευρώπη έχει αποφασίσει την απεξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, αλλά η δημοσίευση του οδικού χάρτη των συγκεκριμένων αποφάσεων έχει καθυστερήσει παρά το γεγονός ότι εκπρόσωποι της Κομισιόν αναφέρουν ότι τα σχετικά σχέδια προετοιμάζονται. Οι traders περιμένουν περιορισμένες ροές αλλά μερικά κράτη σίγουρα ενδιαφέρονται για φτηνό ρωσικό αέριο.
Οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ
Υπενθυμίζεται πως πριν μερικές μέρες, έγινε γνωστό πως ΗΠΑ και Ρωσία αναζητούν τρόπους συνεργασίας με τον ενεργειακό γίγαντα Gazprom σε παγκόσμιας εμβέλειας έργα, σε μια προσπάθεια για σφυρηλάτηση στενότερων δεσμών της Ουάσιγκτον με το Κρεμλίνο.
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναφέρθηκε σε πιθανή ενεργειακή συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας την Πέμπτη, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για την αποκατάσταση των προμηθειών στην Ευρώπη.
«Εάν, ας πούμε, οι ΗΠΑ και η Ρωσία συμφωνήσουν για συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, τότε θα μπορούσε να διασφαλιστεί η παροχή φυσικού αερίου για την Ευρώπη», δήλωσε ο Πούτιν σε ενημέρωση στη Μόσχα.
«Κάτι τέτοιο θα την ωφελήσει, καθώς θα προμηθεύεται φθηνό ρωσικό αέριο».
Μετά τα σχόλια του, τα ευρωπαϊκά προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου υποχώρησαν έως και 4,5%.
Στο μεταξύ, η Ευρώπη από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, άρχισε να αγοράζει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες του ψυχρού καυσίμου από τις ΗΠΑ και το Κατάρ, ενώ και η ενεργειακή συνεργασία με τη Νορβηγία έγινε ισχυρότερη.
Το γεγονός ότι για την γηραιά ήπειρο υπάρχουν αρκετές διαφοροποιημένες επιλογές ώστε να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες της, ενδέχεται να παίξει τον ρόλο του και η Gazprom να δει τις πόρτες προς την ευρωπαϊκή αγορά «κλειστές».
Οι εξαγωγείς φυσικού αερίου των ΗΠΑ κινήθηκαν γρήγορα για να αντικαταστήσουν το ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη και πλέον έχουν γίνει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ήπειρο, με τις προμήθειες να τριπλασιάζονται από το 2021.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να αγοράζει μεν το θαλάσσιο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) της Ρωσίας, αλλά κυρίως από τους ανταγωνιστές της Gazprom, κυρίως από τη Novatek.
Η τιμή του TTF παραμένει στα επίεπδα των 40,9 ευρώ/MWh σήμερα (18/3).
Σύμφωνα ωστόσο με το Bloomberg, το μεγάλο πρόβλημα εδώ είναι ότι παρά τις βλέψεις της Ρωσίας, η ίδια η Ευρώπη μπορεί να μην ενδιαφέρεται τόσο πολύ να επανασυνδεθεί ενεργειακά με τον ρωσικό κολοσσό.
Η Gazprom έχει υπάρξει ο μεγαλύτερος προμηθευτής αερίου της ΕΕ και έχασε όλους σχεδόν τους πελάτες της από το ξεκίνημα του πολέμου. Η παραγωγή των γιγαντιαίων κοιτασμάτων της βρίσκεται στο 75-80% των προ του πολέμου επιπέδων, καθώς αυξήθηκαν οι εξαγωγές προς την Κίνα, αλλά αυτό αποτελεί ένα κλάσμα των προηγούμενων εισορών.
Ο Πούτιν ήδη επεξεργάζεται την ίδεα ενός comeback στην ευρωπαϊκή αγορά, κι αυτό ενδεχομένως θα συζητηθεί και σήμερα με τον πρόεδρο Τραμπ, καθώς οι αναλυτές αναμένουν μια τέτοια εξέλιξη να συμπεριληφθεί σε μια συμφωνία ειρήνης.
Εάν υπάρξει ενδιαφέρον από την Ευρώπη, η Gazprom θα είναι έτοιμη να προμηθεύσει με φυσικό αέριο την Ευρώπη μέσα σε μια εβδομάδα, αναφέρει ο αναλυτής Σεργκέι Βακουλένκο. Από πλευράς τεχνολογίας, είναι πολύ εύκολο να ανοίξεις και να κλείσεις την κάνουλα της παραγωγής του φυσικού αερίου και ο ρωσικός όμιλος το κάνει αυτό επί δεκαετίες.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν καταγράψει οι αναλυτές του Βloomberg, η δυνατότητα προσαρμογής της Gazprom είναι μεγάλη, όπως πχ συνέβη το 2022, όταν ταχύτατα μείωσαν την παραγωγή κόβοντας τις ροές προς την Ευρώπη.
Μακροπρόθεμα, εφόσον υπάρχει ζήτηση, η βάση ενεργειακών πηγών της Gazprom επιτρέπει να ξεπεράσουν οι εξαγωγές τα 500 δισ. κυβικά μέτρα ανά έτος, σύμφωνα με τον Κουλάγκιν, ο οποίος διευθύνει την έρευνα ενέργειας σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών. Αυτό θα μπορούσε να διπλασιάσει το ρεκόρ εξαγωγών στην Ευρώπη το 2018 και να αυξήσει κατά 30 φορές τις ροές της Gazprom που ισχύουν αυτή τη στιγμή για την Ευρώπη.
Με την πρόθεση του Κρεμλίνου να επαναφέρει τις εξαγωγές ροών και τα υψηλά αποθέματα της Gazprom να είναι διαθέσιμα, ο μόνος παράγοντας που απομένει για την επιστροφή του ρωσικού αερίου στην Ευρώπη, είναι η απόφαση της γηραιάς ηπείρου.
Μέχρι τώρα η Ευρώπη έχει αποφασίσει την απεξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, αλλά η δημοσίευση του οδικού χάρτη των συγκεκριμένων αποφάσεων έχει καθυστερήσει παρά το γεγονός ότι εκπρόσωποι της Κομισιόν αναφέρουν ότι τα σχετικά σχέδια προετοιμάζονται. Οι traders περιμένουν περιορισμένες ροές αλλά μερικά κράτη σίγουρα ενδιαφέρονται για φτηνό ρωσικό αέριο.
Οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ
Υπενθυμίζεται πως πριν μερικές μέρες, έγινε γνωστό πως ΗΠΑ και Ρωσία αναζητούν τρόπους συνεργασίας με τον ενεργειακό γίγαντα Gazprom σε παγκόσμιας εμβέλειας έργα, σε μια προσπάθεια για σφυρηλάτηση στενότερων δεσμών της Ουάσιγκτον με το Κρεμλίνο.
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναφέρθηκε σε πιθανή ενεργειακή συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας την Πέμπτη, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για την αποκατάσταση των προμηθειών στην Ευρώπη.
«Εάν, ας πούμε, οι ΗΠΑ και η Ρωσία συμφωνήσουν για συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, τότε θα μπορούσε να διασφαλιστεί η παροχή φυσικού αερίου για την Ευρώπη», δήλωσε ο Πούτιν σε ενημέρωση στη Μόσχα.
«Κάτι τέτοιο θα την ωφελήσει, καθώς θα προμηθεύεται φθηνό ρωσικό αέριο».
Μετά τα σχόλια του, τα ευρωπαϊκά προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου υποχώρησαν έως και 4,5%.
Στο μεταξύ, η Ευρώπη από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, άρχισε να αγοράζει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες του ψυχρού καυσίμου από τις ΗΠΑ και το Κατάρ, ενώ και η ενεργειακή συνεργασία με τη Νορβηγία έγινε ισχυρότερη.
Το γεγονός ότι για την γηραιά ήπειρο υπάρχουν αρκετές διαφοροποιημένες επιλογές ώστε να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες της, ενδέχεται να παίξει τον ρόλο του και η Gazprom να δει τις πόρτες προς την ευρωπαϊκή αγορά «κλειστές».
Οι εξαγωγείς φυσικού αερίου των ΗΠΑ κινήθηκαν γρήγορα για να αντικαταστήσουν το ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη και πλέον έχουν γίνει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ήπειρο, με τις προμήθειες να τριπλασιάζονται από το 2021.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να αγοράζει μεν το θαλάσσιο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) της Ρωσίας, αλλά κυρίως από τους ανταγωνιστές της Gazprom, κυρίως από τη Novatek.
Η τιμή του TTF παραμένει στα επίεπδα των 40,9 ευρώ/MWh σήμερα (18/3).
www.worldenergynews.gr
