Η τιμή της μεγαβατώρας άγγιξε το μηδέν για 18 ώρες
Διογκώνεται το πρόβλημα των περικοπών ενέργειας την ίδια στιγμή που το επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα έργα συνεχίζει αμείωτο, αγνοώντας τα αρνητικά σήματα της αγοράς.
Μέσα στους πρώτους εννέα μήνες του 2024 οι περικοπές "πράσινης" ενέργειας τριπλασιάστηκαν σε σχέση με το σύνολο των περικοπών το 2023. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, το διάστημα Ιανουάριος- Σεπτέμβριος 2024 περικόπηκαν 673 GWh AΠΕ, που αντιστοιχούν στο 3,4% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ όταν το σύνολο των περικοπών το 2023 ήταν 228 GWh.
Η αύξηση αυτή μάλιστα των περικοπών προέκυψε παρά τη αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5,9% στο 9μηνο του 2024 σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
Με εκθετικό ρυθμό αυξάνονται το ίδιο διάστημα και οι μηδενικές τιμές ρεύματος.
Το διάστημα Ιανουάριος -Σεπτέμβριος 2024 η τιμή της μεγαβατώρας άγγιξε το μηδέν για 18 ώρες και κινήθηκε οριακά πάνω από το μηδέν για 155 ώρες, από 31 ώρες το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Μελέτη του ΣΠΕΦ εκτιμά ότι το 2030 οι περικοπές σε έργα ΑΠΕ που δεν έχουν προτεραιότητα κατανομής (έργα που μπαίνουν στο σύστημα με όρους αγοράς) θα φτάσουν στο 25% σε ετήσια βάση το 2030, με τον Σύνδεσμο να θέτει θέμα ¨προστασίας του επενδυτικού κοινού μέσα από την αναστολή της υποδοχής νέων αιτήσεων και της έκδοσης Ορων Σύνδεσης έργων ΑΠΕ και ιδίως φωτοβολταϊκών από τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ».
Η μεγάλη πρόκληση
Το διπλό πρόβλημα των περικοπών ενέργειας και μηδενικών τιμών αξιολογείται από το σύνολο των εμπλεκόμενων στην αγορά των ΑΠΕ (επενδυτές, Διαχειριστές Δικτύων, Τράπεζες και ΥΠΕΝ) ως η μεγαλύτερη πρόκληση στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση.
Αρμόδια τραπεζικά στελέχη υποστηρίζουν ότι οι επενδυτές βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με πρόσθετες απαιτήσεις, καθώς οι τράπεζες ζητούν μεγαλύτερη συμμετοχή σε ίδια κεφάλαια έως και για το 30% του έργου, αλλά και μεγαλύτερες εξασφαλίσεις και διμερή μακροχρόνια συμβόλαια ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs), προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι ταμειακές ροές σε ετήσια βάση θα μπορούν να εξυπηρετούν τις δόσεις του δανείου.
Ως το σημαντικότερο πρόβλημα της αγοράς των ΑΠΕ έχει χαρακτηρίσει τις περικοπές και μηδενικές τιμές ενέργειας και ο Ευάγγελος Μυτιληναίοs, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen. “Oι υψηλές επιδοτούμενες τιμές των ΑΠΕ τα προηγούμενα χρόνια καλλιέργησαν την εντύπωση ότι μπορεί κάποιος να επενδύσει και να εισπράττει εφόρου ζωής και φτάσαμε σήμερα σε πλεονάζουσα παραγωγή σε σχέση με τη ζήτηση» είπε και εκτίμησε ότι «αυτή η αναντιστοιχία προσφοράς- ζήτησης θα οδηγήσει υποχρεωτικά σε ανάσχεση των ρυθμών ανάπτυξης των ΑΠΕ και η ισορροπία στον κλάδο θα βρεθεί μέσω της συγκέντρωσης σε λίγους ισχυρούς καθετοποιημένους ομίλους με οικονομικές δυνατότητες και τεχνογνωσία που μπορούν να διαχειριστούν την νέα πραγματικότητα της αγοράς”.
Τέλος οι επιδοτήσεις
Μια παρόμοια άποψη εκφράζει και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, ο οποίος έχει προαναγγείλει το τέλος των επιδοτήσεων στις ΑΠΕ. Στις υψηλές επιδοτήσεις των προηγούμενων ετών αποδίδει και ο αρμόδιος υπουργός σε μεγάλο βαθμό την υπερεπένδυση στον κλάδο των ΑΠΕ. Ο ίδιος εκτιμά ότι ο κλάδος έχει ανάγκη μιας "διόρθωσης" που θα οδηγήσει σε συγκέντρωση του κλάδου καθώς οι επενδυτές θα πρέπει να αναλάβουν το ρίσκο της αγοράς.
Το ΥΠΕΝ εξάλλου προχωρά σε ένα πλέγμα μέτρων στην κατεύθυνση της επιβράδυνσης του ρυθμού ανάπτυξης των ΑΠΕ και κυρίως των φωτοβολταϊκών που παράγουν σε μια συγκεκριμένη ζώνη ωρών μέσα στο 24ωρο. Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται πέρα από την κατάργηση των επιδοτήσεων, τα μέτρα ενίσχυσης της αποθήκευσης και η αντικατάσταση της αυτοκατανάλωσης από το σχήμα του net metering με το net billing. Ένα μέτρο που επίσης εξετάζεται είναι η προτεραιοποίηση αιολικών έργων έναντι φωτοβολταϊκών προκειμένου να επέλθει μια καλύτερη εξισορρόπηση μεταξύ παραγωγής και ζήτησης.
Στη διαχείριση του προβλήματος θα συμβάλουν επίσης τα μέτρα μετατόπισης της ζήτησης σε ώρες που παράγουν τα φωτοβολταϊκά, ενώ μακροπρόθεσμα το πρόβλημα αναμένεται να περιοριστεί σημαντικά με τις εξαγωγές μέσω των διεθνών διασυνδέσεων που προωθούνται.
www.worldenergynews.gr
