Το τρέχον μοντέλο χρηματοδότησης των επενδύσεων στα δίκτυα μέσω των τιμολογίων των καταναλωτών "θα πιεστεί" από το βάρος των μεγάλων επενδύσεων στα δίκτυα που σχεδιάζονται στην Ευρώπη ως το 2030.
Αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων η State of the Energy Union Report 2024 που δημοσιεύτηκε στις 11/9/24 σημειώνοντας ότι από τις συνολικές επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν στον τομέα της ενέργειας στην Ευρώπη ως το 2030 ύψους 584 δισ. τα 375-425 δισ. αφορούν σε δίκτυα διανομής.
Για την αντιμετώπιση των κύριων προκλήσεων όσον αφορά την επέκταση, την ψηφιοποίηση και την καλύτερη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών διασυνδέσεων, η Επιτροπή δημοσίευσε τον Νοέμβριο το Σχέδιο Δράσης Grids35, το οποίο το Συμβούλιο, το Μάϊο του 2024, κάλεσε τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν.
Το σχέδιο προσδιορίζει συγκεκριμένες και εξατομικευμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση του κρίσιμου ζητήματος της βελτίωσης της πρόσβασης σε χρηματοδότηση έργων δικτύων, αυξάνοντας την προβολή των ευκαιριών για χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ. Οι φορείς εκμετάλλευσης, τόσο σε επίπεδο μεταφοράς όσο και σε επίπεδο διανομής, αντιμετωπίζουν μια άνευ προηγουμένου αύξηση στις επενδυτικές τους ανάγκες για την επίτευξη του στόχου διασύνδεσης στο 15% έως το 2030.
Η κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης
Η ετήσια έκθεση State of the Energy Union Report 2024 παρουσιάσει την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης, δηλαδή την πρόοδο της ΕΕ προς την επίτευξη των στόχων της Ενεργειακής Ένωσης, το Σχέδιο REPowerEU και τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια σύμφωνα με τους κλιματικούς της στόχους.
Σε συνέχεια της περσινής έκθεσης για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης, που ασχολείται με τις προκλήσεις και τα επιτεύγματα στο 2020-2023, η φετινή παρουσιάζει τις επιδόσεις της χρονιάς και τις νέες προκλήσεις.
Το πρώτο μέρος δείχνει πώς οι φιλόδοξοι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας και το σχέδιο REPowerEU αποτελούν τη βάση της στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση κρίσεων. Περιγράφει επίσης μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Το δεύτερο μέρος αναλύει το επίπεδο της πολιτικής της Ενεργειακής Ένωσης και στις πέντε διαστάσεις της: απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές· ενεργειακή απόδοση· ενεργειακή ασφάλεια· εσωτερική αγορά ενέργειας· ερευνητική καινοτομία και ανταγωνιστικότητα.
Στις νέες και αναδυόμενες προκλήσεις, αναφέρει το χάσμα των φιλοδοξιών στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τους στόχους ενεργειακής απόδοσης, την αύξηση της ενεργειακής φτώχειας, τη διαφορά στην τιμή της ενέργειας σε σύγκριση με άλλους παγκόσμιους ανταγωνιστές και τον κίνδυνο νέων στρατηγικών κρίσιμων εξαρτήσεων.
Οι εκπομπές ETS είναι πλέον 47% κάτω από τα επίπεδα του 2005
Σύμφωνα με την έκθεση, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ έχουν ήδη μειωθεί κατά 32,55% σε σύγκριση με το 1990, ενώ η Ε.Ε. Η οικονομία αναπτύχθηκε κατά περίπου 67% την ίδια περίοδο, αποσυνδέοντας την ανάπτυξη από τις εκπομπές.
Για τις εκπομπές που καλύπτονται από το ETS, τα στοιχεία που αναφέρθηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ έως τις 2 Απριλίου 2024 δείχνουν 15,5% μείωση των εκπομπών το 2023, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2022. Με αυτήν την εξέλιξη, οι εκπομπές ETS είναι πλέον περίπου 47% κάτω από τα επίπεδα του 2005 και σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου του 2030 που είναι το -62%.
Φυσικό αέριο: 12 νέοι τερματικοί σταθμοί-90% γεμάτες οι αποθήκες
Τα μέτρα σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο απέδωσαν αναφέρει η έκθεση και οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου μειώθηκαν δραστικά σε σύγκριση με τις κορυφές το 2022, τόσο στις αγορές χονδρικής όσο και λιανικής. Ωστόσο, έχουν παραμείνει ψηλά.
Η ΕΕ πέτυχε 18% μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου μεταξύ Αυγούστου 2022 και Μαΐου 2024. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα εξοικονομήθηκαν περίπου 138 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) αερίου.
Σημειώνεται ότι με τις κυρώσεις της ΕΕ που απαγορεύουν τις θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού αργού πετρελαίου και προϊόντων διύλισης πετρελαίου καθώς και ρωσικό άνθρακα, οι εισαγωγές ρωσικού αερίου (αγωγού & LNG) μειώθηκε από το μερίδιο 45% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ το 2021, σε μόλις 18% έως τον Αύγουστο 2024. Για την ταχεία αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου και τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης βραχυπρόθεσμα, η ΕΕ προσέγγισε άλλους διεθνείς προμηθευτές. Η Νορβηγία και οι ΗΠΑ έχουν γίνει οι μεγαλύτερες της ΕΕ προμηθευτές φυσικού αερίου - για φυσικό αέριο αγωγών και LNG αντίστοιχα - που παρέχουν το 34% και το 18% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ στην πρώτο εξάμηνο του 2024.
Έχει σημειωθεί ρεκόρ δώδεκα νέων τερματικών σταθμών LNG και έξι έργων επέκτασης υφιστάμενων τερματικών σταθμών που τέθηκαν σε λειτουργία μεταξύ 2022 και 2024. Συνολικά, αυτές αναμένεται να αυξήσουν τις εισαγωγές LNG της ΕΕ, και η χωρητικότητα κατά 70 bcm σε 284 bcm έως το 2024.
Τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην ΕΕ ήταν στο 59% της χωρητικότητας την 1η Απριλίου 2024, σημειώνοντας νέο υψηλό ρεκόρ για τη χειμερινή περίοδο και στις 19 Αυγούστου 2024, η ΕΕ πέτυχε τον στόχο χωρητικότητας αποθήκευσης φυσικού αερίου 90%, πάνω από δύο μήνες πριν από την προθεσμία της 1ης Νοεμβρίου.
Κοινωνικό Ταμείο Κλίματος: 86,7 δισ. ευρώ για δίκαιη κοινωνική μετάβαση
Το Κοινωνικό Ταμείο Κλίματος, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή το 2024, θα κινητοποιήσει τουλάχιστον 86,7 δισ. ευρώ από τα έσοδα του EU ETS για την περίοδο 2026-2032, συμπεριλαμβανομένης της συγχρηματοδότησης του 25% των κρατών μελών, για τη συμβολή μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα. Το Ταμείο θα χρηματοδοτήσει μέτρα και επενδύσεις τα οποία τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν στα σχέδιά τους για δίκαιη κοινωνική μετάβαση. Έως τον Ιούνιο του 2025 τα κράτη μέλη πρέπει να διαμορφώσουν τα σχεδιά τους για να αντισταθμίσουν την αύξηση των λογαριασμών ενέργειας που θα προκύψει από την επιβολή δικαιωμάτων ρύπων στη θέρμανση και στις μεταφορές.
Η Επιτροπή έχει συγκροτήσει μια ομάδα εμπειρογνωμόνων, στην οποία η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μοιράζονται καλές πρακτικές και ανταλλάσσουν απόψεις σχετικά με την προετοιμασία του Ταμείου.
Ανταγωνιστικότητα- Εξορθολογισμός της γραφειοκρατίας
Η ανταγωνιστικότητα θα συνεχίσει να αποτελεί βασικό στόχο τα επόμενα χρόνια. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ζητήσει μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία για την ανταγωνιστικότητα και Πρόεδρος της Επιροπής φον ντερ Λάιεν ανήγγειλε μια νέα Συμφωνία Καθαρής Βιομηχανίας για να συνδυάσει την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ανταγωνιστικότητα.
Στόχος είναι η απλούστευση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος, η μείωση του ενεργειακού κόστους και οι επενδύσεις στις καθαρές τεχνολογίες και στη διασφάλιση της πρόσβασης σε φθηνές, βιώσιμες και ασφαλείς προμήθειες πρώτων υλών.
Η Επιτροπή προσδιόρισε κάποιες βασικές δράσεις στα σχέδια εξορθολογισμού για τη μείωση του φόρτου υποβολής εκθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης των υποχρεώσεων αναφοράς για τα αποθέματα πετρελαίου, αναθεώρηση στη νομοθεσία για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο, και την τριτογενή νομοθεσία στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας κα τον κανονισμό για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια της ενεργειακής αγοράς χονδρικής. Επισης, διάφορα μέτρα υποστήριξης για να γίνεται πιο εύκολα τη συμμόρφωση. Τα σχέδια εξορθολογισμού αναφέρουν επίσης την πιθανή αναθεώρηση του κανονισμού για τη διακυβέρνηση ως μέσο για περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητας.
www.worldenergynews.gr
