Μεγάλα έργα που διευρύνουν σημαντικά τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη διείσδυση έως και 29 GW ΑΠΕ στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα έως το 2030, υλοποιεί ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ).
Στο πλαίσιο του επενδυτικού του προγράμματος ύψους 6 δισ. ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας, ο ΑΔΜΗΕ δημιουργεί μία νέα γενιά πράσινων ενεργειακών υποδομών σε θάλασσα και στεριά, με τη διασύνδεση σχεδόν όλων των ελληνικών νησιών στο σύστημα υψηλής τάσης καθώς και την ενίσχυση και τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό του ηπειρωτικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας.
Ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα για την διασύνδεση των νησιών
Με τις βόρειες Κυκλάδες και τις βόρειες Σποράδες να έχουν ήδη ενταχθεί στην «οικογένεια» των διασυνδεδεμένων νησιών που απολαμβάνουν σταθερή και αξιόπιστη ηλεκτροδότηση από την ηπειρωτική χώρα, σειρά παίρνουν τώρα οι νοτιοδυτικές Κυκλάδες με τη Σαντορίνη, τη Φολέγανδρο, τη Μήλο και τη Σέριφο, ένα έργο με σημαντική συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Με τη διασύνδεση και των νοτιοδυτικών Κυκλάδων, ο ΑΔΜΗΕ θα ολοκληρώσει έναν κύκλο επενδύσεων που ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ, διασυνδέοντας συνολικά στην υψηλή τάση πάνω από 20 Κυκλαδονήσια.
Στην τελική ευθεία βρίσκεται και η κατασκευή της «μεγάλης» διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο μεταφοράς ενέργειας που υλοποιείται αυτή τη στιγμή στη χώρα, ύψους 1 δισ. ευρώ, από τη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, Αριάδνη Interconnection.
Το 2025 η δεύτερη διασύνδεση της Κρήτης με τον ηπειρωτικό κορμό -μετά και από τη διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου- θα θέσει οριστικό τέλος στην εξάρτηση του νησιού από τα ορυκτά καύσιμα και θα αναβαθμίσει τη θέση του στον εγχώριο και περιφερειακό ενεργειακό χάρτη. Το έργο αντλεί σημαντική ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014-2020 και 2021-2027.
Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του βορειανατολικού Αιγαίου, θα διασυνδεθούν επίσης με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα, μέσα από έναν νέο κύκλο επενδύσεων που ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.
Παράλληλα ο ΑΔΜΗΕ εκσυγχρονίζει τις υποδομές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και στα νησιά του Ιονίου, με επενδύσεις της τάξης των 100 εκατ. ευρώ.
Ενίσχυση της χερσαίας ραχοκοκαλιάς του Συστήματος Μεταφοράς
Δύο ακόμη σημαντικά έργα που κατασκευάζει ο ΑΔΜΗΕ με τη χρηματοδοτική στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι η αναβάθμιση και ψηφιοποίηση του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης Κουμουνδούρου και η κατασκευή της γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας 400 kV μεταξύ Κορίνθου και Αττικής.
Το ΚΥΤ Κουμουνδούρου στη Δυτική Αττική είναι μία νευραλγική υποδομή του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας καθώς καλύπτει μεγάλο μέρος των φορτίων της πρωτεύουσας. Από τα επόμενα χρόνια, πρόκειται να καταστεί το «σημείο υποδοχής» τόσο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής όσο και του «Ανατολικού Διαδρόμου» Πελοποννήσου (γραμμή Μεγαλόπολη-Κόρινθος-Αττική).
Τα έργα αυτά θα βελτιώσουν δραστικά την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος στο νότιο τμήμα της χώρας δημιουργώντας -μετά και τον «Δυτικό Διάδρομο» Μεγαλόπολης Πάτρας- έναν δεύτερο ισχυρό δρόμο τροφοδότησης από και προς την Πελοπόννησο.
Η διασύνδεση της Πελοποννήσου στο Σύστημα των 400 kV, θα δώσει μία σημαντική ανάσα στο δίκτυο μεταφοράς ενέργειας της νότιας Ελλάδας και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ουσιαστική αξιοποίηση του ανανεώσιμου δυναμικού της.
Το δεκαετές επενδυτικό πλάνο του Διαχειριστή περιλαμβάνει επιπλέον έργα για την ενίσχυση του χερσαίου κορμού του συστήματος με νέες και ακόμη πιο ανθεκτικές υποδομές υψηλής και υπερυψηλής τάσης καθώς και την αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών και εργαλείων.
Σε συνθήκες ραγδαίας διείσδυσης ΑΠΕ και αυξανόμενων κλιματικών προκλήσεων, οι επενδύσεις αυτές δημιουργούν ένα ασφαλές «πέρασμα» για ένα πιο βιώσιμο και ασφαλές ενεργειακό μέλλον.
Οι διεθνείς ενεργειακοί διάδρομοι
Ο Διαχειριστής υλοποιεί ή συνδράμει την ανάπτυξη διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων από τη βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή μέχρι τα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη, διανοίγοντας νέες λεωφόρους πράσινης ενέργειας, με επίκεντρο την Ελλάδα.
Τα μεγάλα αυτά ενεργειακά έργα ενδυναμώνουν το γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας και δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε να καταστεί ένας ισχυρός εξαγωγέας ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές, σε μία περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη βρίσκεται σε τροχιά πράσινης μετάβασης και αναζητά εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού.
Ένα εμβληματικό έργο προς αυτή την κατεύθυνση, με φορέα υλοποίησης τον ΑΔΜΗΕ, είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ. Ο Great Sea Interconnector, μία από τις μεγαλύτερες διασυνδέσεις παγκοσμίως θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, του τελευταίου μη διασυνδεδεμένου κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, θα της δώσει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε μείζονα ενεργειακό κόμβο της Μεσογείου, χάρη στις εξαγωγές «πράσινης» ενέργειας προς την Ευρώπη, μέσω των διασυνοριακών ηλεκτρικών διασυνδέσεων που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ. Το έργο έχει εξασφαλίσει σημαντική ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ, μέσω του μηχανισμού Connecting Europe Facility.
Ένα ακόμη στρατηγικό έργο που προωθεί ο Διαχειριστής με την υποστήριξη της Πολιτείας και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να διοχετεύει το πράσινο ενεργειακό της πλεόνασμα προς την κεντρική Ευρώπη είναι η διασύνδεση Ελλάδας – Γερμανίας, Green Aegean Interconnector. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΑΔΜΗΕ, η αρχική δυναμικότητα της διασύνδεσης θα ανέλθει σε 3 GW ενώ σε δεύτερο χρόνο θα μπορούσε να φτάσει από 6 έως και 9 GW. Το έργο έχει συμπεριληφθεί στο Δεκαετές Σχέδιο Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς (ENTSO-E) ενώ ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τους εμπλεκόμενους Διαχειριστές για την περαιτέρω ωρίμανσή του.
Στα βόρεια σύνορα, το καλοκαίρι του 2023, ο ΑΔΜΗΕ ολοκλήρωσε και έθεσε σε λειτουργία τη δεύτερη διασύνδεση υπερυψηλής τάσης μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, διευρύνοντας σημαντικά το περιθώριο ανταλλαγών ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών. Προχωρά επίσης τις μελέτες για την ενίσχυση των διασυνδέσεων με την Αλβανία, την Τουρκία και τη Βόρεια Μακεδονία, μέσα από τις οποίες επιδιώκει να δημιουργήσει ένα πυκνό δίκτυο για εξαγωγές πράσινης ενέργειας προς κάθε πλευρά των συνόρων, ενώ παράλληλα ωριμάζει με εντατικό ρυθμό τη δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας μέσω υποβρυχίου καλωδίου ισχύος 1.000 MW.
Το GREGY
Ένα ακόμη έργο κομβικής σημασίας για τον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης είναι και η διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY Interconnector), με σχεδιαζόμενη δυναμικότητα 3 GW για τη μεταφορά πράσινης ενέργειας από τη βόρεια Αφρική. Ο ΑΔΜΗΕ συνεργάζεται εντατικά με τον project promoter ELICA του Ομίλου Κοπελούζου, ενώ εξετάζει τη συμμετοχή του και σε επενδυτικό επίπεδο. Μέσα από την εταιρεία ειδικού σκοπού “Saudi Greek Interconnection” ο ΑΔΜΗΕ και ο Διαχειριστής της Σαουδικής Αραβίας έχουν θέσει τις βάσεις για μία νέα ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ της Αραβικής Χερσονήσου και της Ελλάδας, με πρώτο βήμα την προκήρυξη των τεχνικών και οικονομικών μελετών.
Μέσα στα επόμενα χρόνια, τα έργα διεθνών διασυνδέσεων που προβλέπονται στον σχεδιασμό του ΑΔΜΗΕ θα δημιουργήσουν ισχυρούς ενεργειακούς διαδρόμους από το Νότο προς τον Βορρά, συμβάλλοντας τόσο στην ανάδειξη της Ελλάδας σε μείζονα παραγωγό καθαρού ηλεκτρισμού όσο και στην ταχύτερη ενεργειακή μετάβαση της Ευρώπης συνολικά.
www.worldenergynews.gr
