Δύο μηχανισμοί που με διαφορετικό τρόπο ο καθένας θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην εξομάλυνση της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού διασφαλίζοντας πλήρη επάρκεια και κατά την τρέχουσα περίοδο της ενεργειακής κρίσης, παραμένουν ξεχασμένοι στα συρτάρια του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο λόγος για τον Μηχανισμό της Στρατηγικής Εφεδρείας, μέσω του οποίου η ΔΕΗ θα αποζημιωνόταν από το σύστημα για την λειτουργία των λιγνιτικών της μονάδων της και για τον Μηχανισμό Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος (CRM) που αναμένουν οι ιδιώτες επενδυτές ως εργαλείο στήριξης των νέων μονάδων συνδυασμένου κύκλου με καύση φυσικού αερίου.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας σε προχθεσινή ανακοίνωση του παραδέχθηκε ότι «οι λιγνιτικές μονάδες που έχουν απομείνει, χρειάστηκε να επιστρατευθούν μεταξύ 5 και 7 Μαρτίου προκειμένου να αντιμετωπισθούν βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι μείωσης των αποθεμάτων φυσικού αερίου της χώρας, λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και της γενικότερης κρίσης που αυτή προκάλεσε».
Ποιό είναι τελικά το κόστος των λιγνιτικών;
Μάλιστα μιλώντας χθες στη Βουλή υποστήριξε ότι οι λιγνιτικές μονάδες δεν λειτουργούν πλήρως, διότι το μεταβλητό κόστος τους είναι 215 € ανά μεγαβατώρα, έναντι 153 € ανά μεγαβατώρα των μονάδων φυσικού αερίου.
Με βάση αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο κ. Σκρέκας, η ΔΕΗ τις προηγούμενες ημέρες υποχρεώθηκε να αυξήσει την παραγωγή των λιγνιτικών μονάδων με αυξημένο κόστος για την ίδια αλλά και για την αγορά, προκειμένου να διασφαλίσει την επάρκεια του συστήματος.
Το ίδιο όπως φαίνεται συμβαίνει και σήμερα αφού σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, η συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων στο μίγμα παραγωγής είναι και πάλι αυξημένη στο 16,67%, όταν όλους τους προηγούμενους μήνες βρισκόταν σταθερά κάτω από το 10%.
Με αλλά λόγια η ΔΕΗ παρακάμπτει τις στρατηγικές επιλογές της και επιβαρύνεται με αυξημένο κόστος λειτουργίας που αυξάνει και την τιμή χονδρικής του ρεύματος για να εξασφαλίσει επάρκεια στη χώρα. Κάτι που όπως φαίνεται θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες της κακοκαιρίας ενώ έγινε και κατά τη διάρκεια του καύσωνα το περασμένο καλοκαίρι.
Τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά αν τους προηγούμενους μήνες είχε εγκριθεί από τη ΡΑΕ η ειδική μελέτη επάρκειας που εκπόνησε από τον ΑΔΜΗΕ, είχε κοινοποιηθεί στην Ευρωπαική Επιτροπή ο Μηχανισμός Στρατηγικής Εφεδρείας και είχε τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2022 όπως προβλεπόταν. Μέσω του Μηχανισμού η ΔΕΗ θα αποζημιωνόταν για τις λιγνιτικές μονάδες που θα βρίσκονταν στη δικαιοδοσία του ΑΔΜΗΕ για να λειτουργήσουν όποτε το σύστημα αντιμετωπίζει προβλήματα επάρκειας.
CRM με clow back
Αντιστοίχως ο Μηχανισμός Επάρκειας Ισχύος CRM, που λειτουργεί μέσω δημοπρασιών και διασφαλίζει ένα σταθερό έσοδο για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο δημιουργώντας τις προοπτικές νέων επενδύσεων, σε περιόδους κρίσης όπως η σημερινή, θα μπορούσε να λειτουργήσει εξισορροπητικά για τις τιμές. Και τούτο διότι ορίζει μικτό περιθώριο κέρδους με ένα εύρος διακύμανσης, που σε περίπτωση που ξεπεραστεί λειτουργεί clow back, επιστρέφοντας χρήματα στο σύστημα.
Αντιστοίχως Μηχανισμός έχει εγκριθεί στην Ιταλία και έχει τεθεί σε λειτουργία την αρχή του 2022 όπως και στο Βέλγιο και θα τεθεί σε λειτουργία από το 2025. Ωστόσο το ελληνικό υπουργείο περιβάλλοντος και ενέργειας φαίνεται σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς ότι για πολιτικούς λόγους έχει παγώσει την συζήτηση γύρω από τα δύο θέματα. Έτσι στις συνθήκες της βαθιάς ενεργειακής κρίσης που βιώνουμε, με τις τεράστιες ανησυχίες τόσο σε ό,τι αφορά τις τιμές όσο και την προμήθεια φυσικού αερίου, παραμένει άγνωστο ποιες από τις σχεδιαζόμενες μονάδες φυσικού αερίου θα κατασκευαστούν τελικώς.
Πτολεμαϊδα V: Τι θα γίνει τελικά;
Επί του παρόντος το βέβαιο είναι ότι η μονάδα της Μυτιληναίος που έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία το αργότερο τον Σεπτέμβριο του 2022
Όσο για την λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ Πτολεμαΐδα 5, που προβλέπεται να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2023, με την προοπτική να μετατραπεί σε μονάδα καύσης φυσικού αερίου έως το 2025, αναπάντητο είναι το ερώτημα αν τα πράγματα θα εξελιχθούν έτσι όπως έχουν προαναγγελθεί. Σύμφωνα με κάποιους παρατηρητές η κατασκευή της μονάδας θα έπρεπε να επιταχυνθεί, ώστε να είναι διαθέσιμη στο σύστημα και να αξιοποιηθεί το momentum των χαμηλών τιμών ρύπων.
Όσο δε για την μετατροπή της σε μονάδα καύσης φυσικού αερίου έως το 2025, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Δ.Ε.Η. Γιώργος Στασσης σε πρόσφατη συζήτηση του με δημοσιογράφους διαβεβαίωνε ότι η μετατροπή σε φυσικό αέριο θεωρείται δεδομένη διευκρινίζοντας πάντως ότι η επενδυτική απόφαση δεν έχει ληφθεί ακόμη.Με βάση τα σημερινά δεδομένα, στην αγορά φυσικού αερίου, αν τα σχέδια αυτά παραμένουν ίδια, αυτό είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντήσει η ίδια η ΔΕΗ.
www.worldenergynews.gr