Αναγκαία μια διαφοροποιημένη προσέγγιση, με το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο να διαδραματίζουν ρόλο βραχυπρόθεσμα, ενώ η ανανεώσιμη ενέργεια έχει προτεραιότητα μακροπρόθεσμα
Tο 2025 ότι θα είναι μια κομβική χρονιά για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την εξασφάλιση της ενεργειακής σταθερότητας και την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης σύμφωνα με έκθεση της Rystad Energy που δημοσιεύει το OilPrice .
Για τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, σηματοδοτεί μια κρίσιμη συγκυρία για την επιτάχυνση των προσπαθειών που έχουν συζητηθεί εδώ και χρόνια, αλλά σε μεγάλο βαθμό παραμένουν ανεκπλήρωτες. Ενώ ζητήματα όπως το κόστος ζωής και οι γεωπολιτικές εντάσεις έχουν κυριαρχήσει στα πρωτοσέλιδα του 2024, είναι σαφές ότι έχει φτάσει η ώρα για την κλιματική αλλαγή.
Φέτος ήταν μια χρονιά σημαντικών εκλογών, με σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού να πηγαίνει στις κάλπες σε περισσότερες από 60 χώρες, συμπεριλαμβανομένων πολλών εθνών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρά τον επείγοντα χαρακτήρα της δράσης για το κλίμα, οι περισσότερες εκστρατείες παραμέρισαν περιβαλλοντικά ζητήματα υπέρ των πιο άμεσων ανησυχιών, όπως ο πληθωρισμός, οι τιμές της ενέργειας και η εθνική ασφάλεια. Ενώ οι ψηφοφόροι δίνουν φυσικά προτεραιότητα σε θέματα που επηρεάζουν την καθημερινή τους ζωή, η συνεχιζόμενη παραμέληση της δράσης για το κλίμα κινδυνεύει να επιβαρύνει τις μελλοντικές γενιές με ακόμη πιο σοβαρές περιβαλλοντικές προκλήσεις. Όλα τα βλέμματα είναι επίσης στραμμένα στις ΗΠΑ και το ερώτημα παραμένει εάν η επερχόμενη κυβέρνηση του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα υποχωρήσει στις δεσμεύσεις της χώρας για το κλίμα.
Σύνοδος κορυφής στο Μπακού
Βασική στιγμή στα τέλη του 2024 ήταν η ολοκλήρωση της συνόδου κορυφής COP29 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, όπου οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν για να συζητήσουν το μέλλον του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος.
Η σύνοδος κορυφής COP29 υπογράμμισε το κρίσιμο σταυροδρόμι στο οποίο βρίσκεται το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, με τη χρηματοδότηση για το κλίμα να αναδεικνύεται ως κεντρικό θέμα. Ένα από τα αποτελέσματα ήταν η δέσμευση των ανεπτυγμένων χωρών να παρέχουν 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε χρηματοδότηση για το κλίμα έως το 2035 — τριπλάσιο από τον τρέχοντα στόχο, αν και είναι ακόμη πολύ κάτω από τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως που ζητούν οι αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτή η δέσμευση στοχεύει να στηρίξει τις αναδυόμενες οικονομίες στη μετάβασή τους μακριά από τα ορυκτά καύσιμα, να ενισχύσει την ανθεκτικότητα στις κλιματικές επιπτώσεις και να αντιμετωπίσει τις απώλειες και τις ζημίες που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές. Ωστόσο, η πραγματική πρόκληση θα βρίσκεται στη μετατροπή αυτών των δεσμεύσεων σε συγκεκριμένες, μετρήσιμες ενέργειες.
Το 2025 πρόκειται να είναι ένα έτος όπου αυτός ο μετασχηματισμός πρέπει να ξεκινήσει σοβαρά. Μέχρι τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους, οι χώρες αναμένεται να υποβάλουν ενημερωμένες Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (NDC), περιγράφοντας πώς θα μειώσουν τις εκπομπές και θα προσαρμοστούν στις κλιματικές επιπτώσεις. Τα τρέχοντα σχέδια υπολείπονται σημαντικά, όπως τονίζεται στη Σύνθεση Έκθεσης Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών του 2024. Ο επόμενος γύρος εθνικών σχεδίων για το κλίμα πρέπει να αντιπροσωπεύει μια ουσιαστική δράση για το κλίμα. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν στο COP29, διασφαλίζοντας ότι τόσο οι δεσμεύσεις για τη χρηματοδότηση του κλίματος όσο και οι φιλόδοξοι στόχοι μείωσης των εκπομπών έχουν υλοποιηθεί πλήρως.
Αντιμετώπιση αναγκών
Η εξισορρόπηση της ενεργειακής ασφάλειας με τους στόχους της ενεργειακής μετάβασης απαιτεί την αντιμετώπιση τόσο βραχυπρόθεσμων όσο και μακροπρόθεσμων αναγκών. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα για δεκαετίες.
Ενώ η ζήτηση πετρελαίου μπορεί να κορυφωθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία, περισσότερο από το ήμισυ της σημερινής κατανάλωσης πετρελαίου θα εξακολουθεί να είναι απαραίτητη μέχρι το 2050. Ωστόσο, η ανανεώσιμη ενέργεια θεωρείται κλειδί για την επίτευξη μακροπρόθεσμης, ασφαλούς, αξιόπιστης και οικονομικά προσιτής ενέργειας.
Σύμφωνα με την έκθεση Global Energy Scenarios 2024 της Rstad Energy, πάνω από το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές όπου οι ανανεώσιμες πηγές μπορούν να καλύψουν ή να υπερβούν τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες, ενώ περισσότερο από το 80% ζει σε χώρες που εξαρτώνται από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρέχουν αποκεντρωμένο, σταθερό και τοπικό ενεργειακό εφοδιασμό, μειώνοντας την εξάρτηση από ασταθείς παγκόσμιες αγορές και βελτιώνοντας την ενεργειακή ασφάλεια.
Οι κυβερνήσεις σύμφωνα με την Rystad Energy πρέπει να αδράξουν τη στιγμή το 2025, δεσμευόμενες για τολμηρές ενέργειες που θα επιταχύνουν τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον. Αυτό είναι εφικτό εάν εφαρμοστούν οι σωστές επενδύσεις, πολιτικές και ρυθμιστικές μεταρρυθμίσεις — και οι λύσεις θα πρέπει να προσαρμοστούν στο μοναδικό πλαίσιο κάθε χώρας.
www.worldenergynews.gr
