Οι νομοθέτες της ΕΕ ενέκριναν στις 11 Απριλίου τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ σύντομα αναμένεται η επικύρωσή της από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Οι τελευταίες μεταρρυθμίσεις της ΕΕ για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα τεθούν σύντομα σε ισχύ, με τον συνεχιζόμενο μετασχηματισμό του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας να υποδηλώνει ότι οι αλλαγές αυτές μπορεί να αποτελέσουν βασικό στοιχείο μιας ευρύτερης πολιτικής «επανάστασης».
Σε αυτό το φόντο, το Euractiv εξηγεί σε άρθρο που δημοσίευσε πού είναι πιθανότερο να γίνουν μεταρρυθμίσεις από την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Να σημειωθεί εδώ ότι οι νομοθέτες της ΕΕ ενέκριναν στις 11 Απριλίου τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ σύντομα αναμένεται η επικύρωσή της από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Η απαρχή των μεταρρυθμίσεων
Οι μεταρρυθμίσεις άρχισαν από την ενεργειακή κρίση του 2022, όταν η μείωση της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προκάλεσε την εκτίναξη των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και δημιούργησε προβλήματα στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Οι ιθύνοντες της ΕΕ θέλοντας να αποτρέψουν μελλοντικές κρίσεις στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, προώθησαν κίνητρα για επενδύσεις στην καθαρή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Για να επιτύχει τους στόχους της για την απανθρακοποίηση, η ΕΕ θα πρέπει να καλύψει το 70% του μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030, γεγονός που θα οδηγήσει σε νέες προκλήσεις μετά το 2030.
«Η λειτουργία της αγοράς θα είναι πιο ακανόνιστη από ό,τι σήμερα, επειδή θα περιλαμβάνει διαλείπουσες πηγές», όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, δήλωσε στη Euractiv ο Andreas Rüdinger, ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης IDDRI για την ενεργειακή μετάβαση.
Για να αποφευχθούν οι διακοπές ρεύματος, τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να είναι ισορροπημένα - η προσφορά ενέργειας πρέπει να αντιστοιχεί ακριβώς στη ζήτηση ανά πάσα στιγμή.
Η μεγάλη διείσδυση της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας στο μείγμα, θα καταστήσει το εγχείρημα αυτό πολύ πιο δύσκολο από ό,τι στο παρελθόν.
Λέξη-κλειδί η ευελιξία
Για το σκοπό αυτό, «η λέξη-κλειδί θα είναι η ευελιξία, δίνοντας ένα ευμετάβλητο βραχυπρόθεσμο σήμα τιμών, προσφέροντας παράλληλα μακροπρόθεσμη ορατότητα - 15 έως 20 χρόνια - στους καταναλωτές, ιδίως στους βιομηχανικούς καταναλωτές», πρόσθεσε ο Rüdinger.
«Ευελιξία» σημαίνει ένα πολύ πιο δυναμικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο είναι σε θέση να ανταποκρίνεται γρήγορα όταν υπάρχει απροσδόκητη αύξηση της ζήτησης ή πτώση της παραγωγής.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, η ευελιξία του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να διπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2030, ενώ τεχνικά εργαλεία, όπως οι μπαταρίες ή η υδροηλεκτρική ενέργεια, μπορούν να προσφέρουν αυτή την ευελιξία.
Παρόλα αυτά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξηγούν πως το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεται έναν συνδυασμό σταθερής και φθηνότερης μακροπρόθεσμης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη μία πλευρά, αλλά και ακριβότερης βραχυπρόθεσμης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Αρκετοί φορείς της ΕΕ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας που μίλησαν στην Euractiv υποστηρίζουν ότι οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις δεν επαρκούν για να εξυπηρετήσουν τον επερχόμενο μετασχηματισμό του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας.
Μακροπρόθεσμες συμβάσεις ηλεκτρικής ενέργειας
Η πρόσφατη μεταρρύθμιση άνοιξε το δρόμο για πιο μακροπρόθεσμες συμβάσεις για όλες τις πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Συμφωνίες όπως οι «συμβάσεις διαφοράς» ή οι συμφωνίες αγοράς ενέργειας κλειδώνουν σταθερές τιμές, οπότε θα πρέπει να συμβάλουν στην προστασία των παραγωγών και των καταναλωτών σε περιόδους αστάθειας των τιμών.
Ο Rüdinger προτείνει να προχωρήσουμε παραπέρα: «Πρέπει να ανοίξουμε το δρόμο για συμβάσεις που συνδυάζουν πυρηνική ενέργεια και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Με άλλα λόγια, να επιτραπεί στους καταναλωτές να συνάπτουν συμφωνίες για την αγορά ενός πακέτου ηλεκτρικής ενέργειας από διάφορες πηγές.
Επί του παρόντος, οι μεγάλες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας μπορούν να το κάνουν αυτό, αλλά μεμονωμένοι πελάτες, για παράδειγμα μεγάλα εργοστάσια, δεν μπορούν.
Αυτά τα πακέτα ενέργειας καθιστούν ευκολότερο να διασφαλιστεί ότι ο πελάτης λαμβάνει την ενέργεια που χρειάζεται, όταν τη χρειάζεται, εξήγησε.
Για τον επικεφαλής του Ενεργειακού Κέντρου του Ινστιτούτου Jacques Delors, Camille Defard, θα ήταν επίσης σκόπιμο «να σκεφτούμε την πανευρωπαϊκή στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και όχι μόνο τα εθνικά συστήματα επιδοτήσεων».
Άλλοι φορείς, όπως οι βιομήχανοι της ομάδας European Round Table for Industry (ERT), υποστηρίζουν ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να στηρίξουν πολιτικές που θα προστατεύουν την αγορά από τη σοβαρή αστάθεια των τιμών.
Μηχανισμός δυναμικότητας για την ανταμοιβή της διαθεσιμότητας
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν δημιουργήσει συστήματα «λειτουργικής εφεδρείας».
Πρόκειται για πληρωμές με τις οποίες δίνεται κίνητρο στους φορείς της αγοράς ενέργειας να επενδύουν και να διατηρούν σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με ελεγχόμενη δυναμικότητα, δηλαδή η ισχύς μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται γρήγορα όταν χρειάζεται.
Σε ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας στο οποίο κυριαρχούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, οι σταθμοί αυτοί μπορεί να μην είναι κερδοφόροι λόγω του υψηλότερου σταθερού κόστους τους, κι έτσι, θα πρέπει να αναπτυχθούν μηχανισμοί δυναμικότητας για την αμοιβή των περιουσιακών στοιχείων για τη διαθεσιμότητά τους και όχι για την πραγματική τους παραγωγή.
Δεδομένου ότι το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ δεν περιέχει αυτή τη στιγμή αρκετή ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, η τρέχουσα επιτρέπει στα πιο ρυπογόνα σχέδια ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα να χρησιμοποιούνται ως μέρος του διαφορετικού μηχανισμού δυναμικότητας στην Ευρώπη.
www.worldenergynews.gr
Σε αυτό το φόντο, το Euractiv εξηγεί σε άρθρο που δημοσίευσε πού είναι πιθανότερο να γίνουν μεταρρυθμίσεις από την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Να σημειωθεί εδώ ότι οι νομοθέτες της ΕΕ ενέκριναν στις 11 Απριλίου τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ σύντομα αναμένεται η επικύρωσή της από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Η απαρχή των μεταρρυθμίσεων
Οι μεταρρυθμίσεις άρχισαν από την ενεργειακή κρίση του 2022, όταν η μείωση της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προκάλεσε την εκτίναξη των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και δημιούργησε προβλήματα στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Οι ιθύνοντες της ΕΕ θέλοντας να αποτρέψουν μελλοντικές κρίσεις στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, προώθησαν κίνητρα για επενδύσεις στην καθαρή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Για να επιτύχει τους στόχους της για την απανθρακοποίηση, η ΕΕ θα πρέπει να καλύψει το 70% του μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030, γεγονός που θα οδηγήσει σε νέες προκλήσεις μετά το 2030.
«Η λειτουργία της αγοράς θα είναι πιο ακανόνιστη από ό,τι σήμερα, επειδή θα περιλαμβάνει διαλείπουσες πηγές», όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, δήλωσε στη Euractiv ο Andreas Rüdinger, ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης IDDRI για την ενεργειακή μετάβαση.
Για να αποφευχθούν οι διακοπές ρεύματος, τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να είναι ισορροπημένα - η προσφορά ενέργειας πρέπει να αντιστοιχεί ακριβώς στη ζήτηση ανά πάσα στιγμή.
Η μεγάλη διείσδυση της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας στο μείγμα, θα καταστήσει το εγχείρημα αυτό πολύ πιο δύσκολο από ό,τι στο παρελθόν.
Λέξη-κλειδί η ευελιξία
Για το σκοπό αυτό, «η λέξη-κλειδί θα είναι η ευελιξία, δίνοντας ένα ευμετάβλητο βραχυπρόθεσμο σήμα τιμών, προσφέροντας παράλληλα μακροπρόθεσμη ορατότητα - 15 έως 20 χρόνια - στους καταναλωτές, ιδίως στους βιομηχανικούς καταναλωτές», πρόσθεσε ο Rüdinger.
«Ευελιξία» σημαίνει ένα πολύ πιο δυναμικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο είναι σε θέση να ανταποκρίνεται γρήγορα όταν υπάρχει απροσδόκητη αύξηση της ζήτησης ή πτώση της παραγωγής.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, η ευελιξία του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να διπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2030, ενώ τεχνικά εργαλεία, όπως οι μπαταρίες ή η υδροηλεκτρική ενέργεια, μπορούν να προσφέρουν αυτή την ευελιξία.
Παρόλα αυτά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξηγούν πως το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεται έναν συνδυασμό σταθερής και φθηνότερης μακροπρόθεσμης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη μία πλευρά, αλλά και ακριβότερης βραχυπρόθεσμης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Αρκετοί φορείς της ΕΕ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας που μίλησαν στην Euractiv υποστηρίζουν ότι οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις δεν επαρκούν για να εξυπηρετήσουν τον επερχόμενο μετασχηματισμό του ευρωπαϊκού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας.
Μακροπρόθεσμες συμβάσεις ηλεκτρικής ενέργειας
Η πρόσφατη μεταρρύθμιση άνοιξε το δρόμο για πιο μακροπρόθεσμες συμβάσεις για όλες τις πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Συμφωνίες όπως οι «συμβάσεις διαφοράς» ή οι συμφωνίες αγοράς ενέργειας κλειδώνουν σταθερές τιμές, οπότε θα πρέπει να συμβάλουν στην προστασία των παραγωγών και των καταναλωτών σε περιόδους αστάθειας των τιμών.
Ο Rüdinger προτείνει να προχωρήσουμε παραπέρα: «Πρέπει να ανοίξουμε το δρόμο για συμβάσεις που συνδυάζουν πυρηνική ενέργεια και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Με άλλα λόγια, να επιτραπεί στους καταναλωτές να συνάπτουν συμφωνίες για την αγορά ενός πακέτου ηλεκτρικής ενέργειας από διάφορες πηγές.
Επί του παρόντος, οι μεγάλες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας μπορούν να το κάνουν αυτό, αλλά μεμονωμένοι πελάτες, για παράδειγμα μεγάλα εργοστάσια, δεν μπορούν.
Αυτά τα πακέτα ενέργειας καθιστούν ευκολότερο να διασφαλιστεί ότι ο πελάτης λαμβάνει την ενέργεια που χρειάζεται, όταν τη χρειάζεται, εξήγησε.
Για τον επικεφαλής του Ενεργειακού Κέντρου του Ινστιτούτου Jacques Delors, Camille Defard, θα ήταν επίσης σκόπιμο «να σκεφτούμε την πανευρωπαϊκή στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και όχι μόνο τα εθνικά συστήματα επιδοτήσεων».
Άλλοι φορείς, όπως οι βιομήχανοι της ομάδας European Round Table for Industry (ERT), υποστηρίζουν ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να στηρίξουν πολιτικές που θα προστατεύουν την αγορά από τη σοβαρή αστάθεια των τιμών.
Μηχανισμός δυναμικότητας για την ανταμοιβή της διαθεσιμότητας
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν δημιουργήσει συστήματα «λειτουργικής εφεδρείας».
Πρόκειται για πληρωμές με τις οποίες δίνεται κίνητρο στους φορείς της αγοράς ενέργειας να επενδύουν και να διατηρούν σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με ελεγχόμενη δυναμικότητα, δηλαδή η ισχύς μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται γρήγορα όταν χρειάζεται.
Σε ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας στο οποίο κυριαρχούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, οι σταθμοί αυτοί μπορεί να μην είναι κερδοφόροι λόγω του υψηλότερου σταθερού κόστους τους, κι έτσι, θα πρέπει να αναπτυχθούν μηχανισμοί δυναμικότητας για την αμοιβή των περιουσιακών στοιχείων για τη διαθεσιμότητά τους και όχι για την πραγματική τους παραγωγή.
Δεδομένου ότι το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ δεν περιέχει αυτή τη στιγμή αρκετή ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, η τρέχουσα επιτρέπει στα πιο ρυπογόνα σχέδια ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα να χρησιμοποιούνται ως μέρος του διαφορετικού μηχανισμού δυναμικότητας στην Ευρώπη.
www.worldenergynews.gr
