Ενέργεια

Διαβούλευση για το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης για την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο από τη ΡΑΕ

Διαβούλευση για το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης για την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο από τη ΡΑΕ
Το Σχέδιο έχει ως στόχο να παρουσιάσει κατάλληλα μέτρα (δράσεις) για τη μείωση ή την εξάλειψη των κινδύνων που δύνανται να επηρεάσουν την ασφάλεια εφοδιασμού της Χώρας με φυσικό αέριο
Η ΡΑΕ, ως Αρμόδια Αρχή για τη διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων που ορίζονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 1938/2017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2017, «σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010», σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν. 4001/2011, καταρτίζει Σχέδιο Προληπτικής Δράσης, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 9 του Κανονισμού.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΡΑΕ θέτει σε δημόσια διαβούλευση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ανωτέρω Κανονισμού  και της παραγράφου 1 του άρθρου 29 του Ν. 4001/2011, ως ισχύει, το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης.

Η ΡΑΕ καλεί τους ενδιαφερόμενους να διατυπώσουν τις απόψεις τους στη ΡΑΕ, με ηλεκτρονική επιστολή στη διεύθυνση ngsos@rae.gr ή εγγράφως έως την Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2018.

Με την επιφύλαξη της διάταξης της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), ως ισχύει, η Αρχή θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων στη διαβούλευση, καθώς και το περιεχόμενο των επιστολών που υποβλήθηκαν, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο αποστολέας αιτείται τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων του.

Εισαγωγή

Το παρόν Σχέδιο Προληπτικής Δράσης (εφεξής: «Σχέδιο») καταρτίστηκε από τη ΡΑΕ, σύμφωνα με τις προβλέψεις των άρθρων 8 και 9 του Κανονισμού (EE) 1938/2017, σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΕ) 994/2010.

Για την ανάπτυξη του Σχεδίου η ΡΑΕ συνεργάστηκε με τον Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε. (ΔΕΣΦΑ), τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και το Joint Research Center της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το Σχέδιο έχει ως στόχο να παρουσιάσει κατάλληλα μέτρα (δράσεις) για τη μείωση ή την εξάλειψη των κινδύνων που δύνανται να επηρεάσουν την ασφάλεια εφοδιασμού της Χώρας με φυσικό αέριο.

Η Μελέτη Εκτίμησης Επικινδυνότητας για τα έτη 2017 – 2020 ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο 2017 και αποτέλεσε τη βάση εκπόνησης του Σχεδίου. Η εν λόγω μελέτη εξέτασε διεξοδικά τους κινδύνους που μπορούν να επηρεάσουν την ασφάλεια εφοδιασμού και ανέλυσε με τη μέθοδο της προσομοίωσης είκοσι (20) σενάρια πιθανών διαταραχών στην προμήθεια ή/και τη ζήτηση φυσικού αερίου. Κατά την προσομοίωση υπολογίστηκαν οι προκαλούμενες ελλείψεις στο ισοζύγιο μάζας, εκτιμήθηκαν οι επιπτώσεις στην Ηλεκτροπαραγωγή, τους Βιομηχανικούς και τους Προστατευόμενους Καταναλωτές και αποτιμήθηκε ο βαθμός επικινδυνότητας κάθε σεναρίου.

Στο πλαίσιο του παρόντος Σχεδίου εξετάστηκε τόσο η ανάπτυξη νέων δράσεων όσο και η βελτίωση υφιστάμενων μέτρων που σχετίζονται με:

  • τη διαχείριση ζήτησης,
  • την έκτακτη προμήθεια και προσωρινή αποθήκευση ΥΦΑ,
  • την αύξηση του βαθμού ετοιμότητας του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής για την αντιμετώπιση κινδύνων/διαταραχών εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για τον προσδιορισμό και αξιολόγηση των δράσεων βασίστηκε (α) στις προβλέψεις του Κανονισμού (EE) 1938/2017 και (β) στην αναφορά του JRC περί καλών πρακτικών για την ανάπτυξη Σχεδίων Προληπτικής Δράσης και Σχεδίων Έκτακτης Ανάγκης [1]. Τα βασικά βήματα που ακολουθήθηκαν  ήταν τα παρακάτω:

  1. Προσδιορισμός των προς αντιμετώπιση σεναρίων κρίσης με βάση τη Μελέτη Εκτίμησης Επικινδυνότητας και απόδοση προτεραιοτήτων,
  2. Αρχικός προσδιορισμός δράσεων που κρίνονται υλοποιήσιμες και ικανές να υποστηρίξουν τους σκοπούς του Σχεδίου,
  3. Εκ νέου προσημείωση των σεναρίων και αξιολόγηση αποτελεσματικότητας των δράσεων ως προς τη μείωση της επικινδυνότητας και τη συμμόρφωση με τους Κανόνες για την υποδομή και τον εφοδιασμό,
  4. Εκτίμηση του κόστους των δράσεων και των πιθανών επιπτώσεών τους στο περιβάλλον, στη λειτουργία της αγοράς και στην ασφάλεια εφοδιασμού άλλου Κράτους – Μέλους,
  5. Ανάπτυξη και εφαρμογή μοντέλου Πολυκριτήριας Ανάλυσης Αποφάσεων για την αξιολόγηση των δράσεων.
  6. Βηματική προσομοίωση εφαρμογής των δράσεων (risk reduction loop) και αποτίμηση της εναπομένουσας διακινδύνευσης (residual risk).
Πέραν των ανωτέρω το Σχέδιο εξέτασε την ικανότητα συμμόρφωσης με τον Κανόνα για την υποδομή (Κανόνας Ν-1) πριν και μετά την εφαρμογή των σχεδιαζόμενων δράσεων, όπως επίσης και ένα σύνολο επικουρικών μέτρων και υποχρεώσεων που ενισχύουν την πρόληψη και την ασφαλή λειτουργία του συστήματος.

Τέλος, παρουσίασε σημαντικά για την ασφάλεια εφοδιασμού της Χώρας έργα υποδομής που έχουν ενταχθεί στην τρίτη (3η) λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI List) καθώς και υπό εξέλιξη έργα που έχουν ενταχθεί στο δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ.

Ακολουθεί σύνοψη του σχεδίου προληπτικής δράσης.

Σύνοψη σχεδίου προληπτικής δράσης

Το Σχέδιο παρουσίασε, αρχικά, τα βασικά δεδομένα της Ελληνικής Αγοράς Φυσικού Αερίου και τα κύρια χαρακτηριστικά του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ). Στη συνέχεια συνόψισε τα συμπεράσματα της πρόσφατης Μελέτης Εκτίμησης Επικινδυνότητας (2017) και, στη βάση αυτών, καθόρισε τις προτεραιότητες αντιμετώπισης των θεωρούμενων σεναρίων κρίσης ασφάλειας εφοδιασμού. Έτσι, αντιμετωπίζονται κατά σειρά προτεραιότητας: (Α) σενάρια κρίσης μη ανεκτού κινδύνου (3 σενάρια για την περίοδο 2017 – 2018), (Β) σενάρια κρίσης μη επιθυμητού κινδύνου που ενδέχεται να προκαλέσουν έλλειμμα ισχύος/ ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή και εκτεταμένες περικοπές ηλεκτρικού φορτίου (6 σενάρια για την περίοδο 2017-2018, 3 σενάρια για την περίοδο 2018-2020) και (Γ) λοιπά σενάρια κρίσης μη επιθυμητού κινδύνου (4 σενάρια για την περίοδο 2017-2018, 2 σενάρια για την περίοδο 2018-2020). 

Αναφορικά με τη συμμόρφωση με τον Κανόνα για τον εφοδιασμό (άρθρο 6 του Κανονισμού 1938/2017), διαπιστώνεται ότι επί του παρόντος αυτή ικανοποιείται μέσω των διατάξεων του επικαιροποιημένου Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης (Απόφαση ΡΑΕ υπ’ αριθ. 405/2015) και του Καταλόγου Σειράς Διακοπής παροχής φυσικού αερίου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (Παράρτημα 1 του επικαιροποιημένου Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης), σε συνδυασμό με την ασφάλεια τροφοδοσίας που παρέχουν οι μακροχρόνιες συμβάσεις εισαγωγής φυσικού αερίου. Πέραν αυτού, το παρόν Σχέδιο Προληπτικής Δράσης αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερα σημαντική και αυξανόμενη συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ισοζύγιο πρωτογενούς ενέργειας του τομέα ηλεκτροπαραγωγής, ενσωματώνει μέτρα που δίνουν έμφαση στον περιορισμό των επιπτώσεων και στην ηλεκτροπαραγωγή από πιθανές περικοπές στην τροφοδοσία μονάδων που λειτουργούν με φυσικό αέριο.

Στο πλαίσιο ενίσχυσης της προστασίας των καταναλωτών σε περίπτωση εμφάνισης των παραπάνω διαταραχών στη ζήτηση ή/και την προμήθεια φυσικού αερίου, το Σχέδιο εξέτασε μέτρα (δράσεις) που σχετίζονται με την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των μέτρων διαχείρισης ζήτησης, την έκτακτη προμήθεια και εποχική αποθήκευση ΥΦΑ (για τον χειμώνα 2017 – 2018) και την αύξηση του βαθμού ετοιμότητας του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής για την αντιμετώπιση κινδύνων/διαταραχών εφοδιασμού με φυσικό αέριο.

Οι δράσεις που εξετάστηκαν για την περίοδο 2017 – 2018 ήταν οι:

Δ1. Ενίσχυση μέτρου διακόψιμων και διακοπτόμενων καταναλωτών,

Δ2. Ενίσχυση χρήσης εναλλακτικού καυσίμου,

Δ3. Χρήση πλωτής δεξαμενής για διατήρηση αποθέματος ΥΦΑ,

Δ4. Πρόσθετες συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου.

και για την περίοδο 2018 – 2020 οι:

Δ1. Ενίσχυση μέτρου διακόψιμων και διακοπτόμενων καταναλωτών,

Δ5. Χρήση Ρεβυθούσας για διατήρηση εποχικού αποθέματος ΥΦΑ ΗΠ,

Δ6. Εισαγωγή πρόσθετων κανόνων στην αγορά ηλεκτρισμού για σύνδεση με τη διαθεσιμότητα καυσίμου δεδομένων 5 μονάδων εναλλακτικού καυσίμου.

Οι παραπάνω δράσεις αξιολογήθηκαν ως προς (α) την αποτελεσματικότητά τους στη μείωση της επικινδυνότητας, (β) την προκαλούμενη επιβάρυνση στο Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού (ΤΑΕ), τον οικονομικό αντίκτυπο στους καταναλωτές φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, (γ) τον αντίκτυπο στο περιβάλλον, (δ) τον αντίκτυπο στη λειτουργία της αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, (ε) τον αντίκτυπο στην ασφάλεια εφοδιασμού γειτονικών Κρατών – Μελών και (στ) την αβεβαιότητα που ενέχει η εφαρμογή τους. Το συμπέρασμα που προκύπτει από την αξιολόγηση είναι ότι, τόσο για την περίοδο 2017 – 2018, όσο και για την περίοδο 2018 – 2020, είναι αναγκαία η εφαρμογή του συνόλου των εξεταζόμενων δράσεων προκειμένου να καταστεί δυνατή η μείωση της επικινδυνότητας σε αποδεκτό επίπεδο, με αποδοτικό τρόπο.

Αναφορικά με τον Κανόνα για την υποδομή (Ν-1) τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η εφαρμογή των σχεδιαζόμενων δράσεων Δ1, Δ2 και Δ6 καθιστά δυνατή τη συμμόρφωση για την περίοδο 2018 και έπειτα.

Το Σχέδιο, παράλληλα, παρουσίασε έργα υποδομής που έχουν ενταχθεί στην τρίτη (3η) λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI List) καθώς και υπό εξέλιξη έργα που έχουν ενταχθεί στο δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ. Τα ανωτέρω έργα αναμένεται να βελτιώσουν σημαντικά την ασφάλεια εφοδιασμού της Χώρας σε μεσο/μάκρο - πρόθεσμο ορίζοντα (έτος 2020 και έπειτα).

Τέλος, προσδιορίστηκε δέσμη επικουρικών μέτρων (soft measures) και υποχρεώσεων που ενισχύουν την πρόληψη και την ασφαλή λειτουργία του συστήματος. Αυτά αφορούν στην ανάπτυξη ολιστικού Συστήματος για τη Διαχείριση της διακινδύνευσης  (με αυξημένη συμμετοχή των διαχειριστών, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των λοιπών εμπλεκομένων φορέων), καθώς και  πρόσθετες υποχρεώσεις προς τους Διαχειριστές και τους Προμηθευτές φυσικού αερίου.

[1] JRC, Preventive Action Plan and Emergency Plan Good Practices, 2012

Συνημμένα αρχεία

  1. Σχέδιο προληπτικής δράσης 

www.worldenergynews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Δείτε επίσης