Η συμφωνία τερματίζει χρόνια διχόνοιας μεταξύ των τριών χωρών σχετικά με τον τρόπο συγχρονισμού του ηλεκτρικού δικτύου τους και ανοίγει το δρόμο για την εκταμίευση κονδυλίων από την ΕΕ ύψους 1 δισ ευρώ.
Οι ηγέτες των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας θα υπογράψουν την πολυαναμενόμενη συμφωνία για να συνδέσουν τα δίκτυά τους με το δίκτυο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2025 και να «σπάσουν» την εξάρτησή τους από τη Ρωσία, κληρονομιά από την σοβιετική εποχή.
Σχεδόν δεκαεπτά χρόνια αργότερα, το πολιτικά, τεχνικά απαιτητικό και δαπανηρό σχέδιο αποσύνδεσης της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας από τη Ρωσία έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τη ρωσική στάση στην περιοχή.
Οι χώρες της Βαλτικής, βρίσκονταν υπό τον έλεγχο τη Μόσχα, αλλά πλέον μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ από το 2004, και θεωρούν ότι η σύνδεση με το δίκτυο ενέργειας της Ρωσίας είναι απειλή για την εθνική τους ασφάλεια.
Η συμφωνία θα υπογραφεί με τον επικεφαλής της ΕΕ, Jean-Claude Juncker, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Η συμφωνία τερματίζει χρόνια διχόνοιας μεταξύ των τριών χωρών σχετικά με τον τρόπο συγχρονισμού του ηλεκτρικού δικτύου τους και ανοίγει το δρόμο για την εκταμίευση κονδυλίων από την ΕΕ ύψους 1 δις ευρώ.
"Εργασθήκαμε εννέα χρόνια για τη συμφωνία", δήλωσε την Πέμπτη η πρόεδρος της Λιθουανίας Dalia Grybauskaite στο δίκτυο LRT.
"Αυτό είναι το τελευταίο εμπόδιο που μα κράταγε μακριά από την πραγματική ενεργειακή ανεξαρτησία", δήλωσε . "Αυτό το εργαλείο εκβιασμού, το οποίο χρησιμοποιήθηκε (από τη Ρωσία) για να αγοράσει τους πολιτικούς μας και να εμπλακεί στην πολιτική μας, δεν θα υπάρχει πια".
Η προσέγγιση των προθεσμιών για τη χρηματοδότηση από την ΕΕ για το έργο, καθώς και οι αναβαθμίσεις στο ρωσικό δίκτυο, οι οποίες προσδίδουν στον πρώην υπερεθνικό φορέα μια προφανή ικανότητα αποσύνδεσης των χωρών της Βαλτικής, ώθησαν τις πλευρές να βρουν λύση.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, τα κράτη θα χρησιμοποιήσουν τον υπάρχοντα διασυνδεδεμένο δεσμό LitPol μεταξύ της Λιθουανίας και της Πολωνίας, καθώς και ένα νέο καλώδιο συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης που ί κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα, περνώντας γύρω από τα χωρικά ύδατα της Ρωσίας στο Καλίνινγκραντ.
Το έργο αυτό, το οποίο θα επιβεβαιωθεί από τον Αύγουστο, θα κοστίσει περίπου 560 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με μια διπλωματική πηγή.
"Νομίζω ότι αυτό είναι ένα ιστορικό συμβάν που βοηθά τελικά να λυθεί το ζήτημα της ενεργειακής ανεξαρτησίας των βαλτικών κρατών", δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Λετονίας Arvils Aseradensστο Reuters.
Το υποβρύχιο καλώδιο θα έχει χωρητικότητα 700 μεγαβάτ (MW) και θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέχρι το 2025, δήλωσε στο Reuters ο υπουργός Ενέργειας της Λιθουανίας Zygimantas Vaiciunas.
Θα χρησιμοποιηθεί τόσο για σκοπούς εμπορίας ενέργειας όσο και για συγχρονισμό, πρόσθεσε.
Οι Βρυξέλλες πρόκειται να διαπραγματευτούν με τη Μόσχα τη διατήρηση του τροφοδοτικού στο Καλίνινγκραντ, το οποίο συγχρονίζεται σήμερα με την ηπειρωτική Ρωσία μέσω των χωρών της Βαλτικής. Η συμφωνία προτείνει τη σύνδεση του Καλίνινγκραντ με δύο μετατροπείς ισχύος.
Η Ρωσία, στην οποία οι βαλτικές χώρες σήμερα βασίζονται για την εξισορρόπηση των ροών ενέργειας τους, ποτέ δεν διέκοψε την ενέργεια ή απείλησε να το πράξει, αλλά τα τρία κράτη της ΕΕ φοβούνται ότι θα μπορούσε να υπάρξει έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τη συντήρηση του δικτύου στη Ρωσία.
Η Λιθουανία αναμένει από τις χώρες της Βαλτικής να δοκιμάσουν την ικανότητά τους να εργάζονται αυτόνομα από τη Μόσχα τον Ιούνιο του 2019, πριν από την επίσημη αλλαγή μέχρι το 2025.
Τα συστήματα της Ρωσίας και της ηπειρωτικής Ευρώπης λειτουργούν με συχνότητα 50 Hertz, αλλά δεν συγχρονίζονται. Το ρωσικό σύστημα «τρέχει» από τη Μόσχα, ενώ το ηπειρωτικό είναι αποκεντρωμένο.
www.worldenergynews.gr
